Arsenal thắng Wolves trong một màn so tài đầy "may mắn".
Nghịch lý của kẻ thống trị
Trong bóng đá đỉnh cao, ranh giới giữa việc kiểm soát tuyệt đối và sự sụp đổ dây chuyền đôi khi chỉ cách nhau vài khoảnh khắc của tâm lý thi đấu. Cuộc đối đầu giữa Arsenal và Wolverhampton Wanderers vừa qua là minh chứng hùng hồn nhất cho nhận định này. Cho đến trước phút 83, đoàn quân của Mikel Arteta là những ông chủ thực sự tại Emirates. Họ cầm bóng, điều tiết nhịp độ và tạo ra cảm giác rằng đối thủ không có bất kỳ cơ hội nào để phản kháng. Đặc biệt trong hiệp hai, Arsenal kiểm soát bóng tới 84% và không để Wolves tung ra bất kỳ cú sút nào về phía khung thành David Raya.
Tuy nhiên, bức tranh hoàn hảo đó đã bị xé toạc chỉ trong 7 phút cuối thời gian thi đấu chính thức. Từ phút 83 đến phút 90, Arsenal bỗng dưng biến thành một đội bóng hoàn toàn khác: sợ hãi, thụ động và rời rạc. HLV Mikel Arteta sau trận đấu đã phải dùng từ "thụ động" và "những thói quen phòng ngự tệ hại" để miêu tả các học trò, nhưng thực tế trên sân cho thấy vấn đề còn nghiêm trọng hơn thế. Đó là sự tê liệt của cả một hệ thống khi phải đối mặt với áp lực vô hình.
Sự sụp đổ về kỹ thuật và tư duy chơi bóng
Dấu hiệu đầu tiên của sự hoảng loạn nằm ở cách Arsenal xử lý trái bóng. Từ chỗ là những người làm chủ cuộc chơi, "Pháo thủ" chuyển sang trạng thái "tự hủy" khi chủ động từ bỏ quyền kiểm soát. Thống kê gây sốc chỉ ra rằng trong giai đoạn ngắn ngủi này, đội chủ nhà chỉ thực hiện vỏn vẹn chuỗi 3 đường chuyền, trong khi Wolves – đội bóng trước đó gần như vô hại – đã thoải mái thực hiện hơn 80 đường chuyền để áp đặt ngược lại.
Thay vì giữ bóng, luân chuyển để làm giảm sự hưng phấn của đối phương như cách họ thường làm, các trụ cột nơi hàng thủ như William Saliba hay thủ thành David Raya lại chọn những giải pháp an toàn một cách tiêu cực. Những pha phá bóng mạnh vô định lên phía trên hoặc những đường chuyền đẩy đồng đội vào thế khó đã trở nên thường xuyên. Sự cẩu thả này lan truyền nhanh như một loại virus. Ngay cả những cái tên giàu kỹ thuật và bản lĩnh như Leandro Trossard, Mikel Merino hay đội trưởng Martin Odegaard cũng mắc những sai lầm sơ đẳng. Khi Odegaard chuyền ngược về thế bí cho Saliba thay vì triển khai tấn công, Arsenal đã vô tình gửi đi tín hiệu cho Wolves rằng: "Chúng tôi đang sợ hãi, hãy tấn công đi".
HLV Arteta cần giúp các học trò có tâm lý thi đấu vững vàng hơn trước áp lực.
Mâu thuẫn chiến thuật và sự thụ động chết người
Không chỉ dừng lại ở kỹ thuật cá nhân, sự hoảng loạn còn dẫn đến việc "bất tuân" chiến thuật một cách vô thức. Bên ngoài đường biên, Mikel Arteta liên tục gào thét, thúc giục đội hình dâng cao để gây áp lực (pressing) tầm cao. Nhưng ở trong sân, các cầu thủ lại lùi sâu về sân nhà như một bản năng sinh tồn sai lầm. Chính sự lùi sâu thụ động này đã tạo điều kiện cho Wolves thực hiện chuỗi 25 đường chuyền liên tiếp mà không gặp bất cứ trở ngại nào, chiếm lĩnh hoàn toàn khu trung tuyến.
Arsenal đã rơi vào trạng thái "phòng ngự giả tạo". Họ lùi về, giữ cự ly đội hình hẹp nhưng lại thi đấu như những "hình nộm". Các cầu thủ tập trung quá nhiều vào việc giữ vị trí trong không gian mà quên mất nhiệm vụ cơ bản nhất: kèm người và tranh chấp. Hình ảnh Declan Rice và Bukayo Saka giơ tay lên trời, nhìn nhau trong sự thất vọng và bối rối là biểu tượng rõ nét nhất cho sự sụp đổ về mặt giao tiếp. Tuyến giữa của đội chủ nhà để lộ những khoảng trống chết người, cho phép Joao Gomes và các vệ tinh của Wolves thoải mái phối hợp như chốn không người.
Đỉnh điểm của sự hời hợt này là bàn thua gỡ hòa. Sáu cầu thủ áo đỏ bị hút về phía trái bóng một cách vô thức, bỏ quên hoàn toàn khu vực cột xa. Điều này tạo điều kiện cho Jhon Arias thoải mái kiến tạo để Arokodare ghi bàn. Đó là cái giá phải trả cho việc phòng ngự bằng mắt thay vì bằng hành động quyết liệt.
"Bóng ma" tâm lý và bài học cho ứng viên vô địch
Nguyên nhân sâu xa của 7 phút điên rồ này có lẽ nằm ở vấn đề tâm lý chưa được giải quyết triệt để. Những bàn thua muộn màng trước Sunderland và Aston Villa trong các vòng đấu trước đó dường như vẫn còn ám ảnh đôi chân của các cầu thủ Arsenal. Nỗi sợ bị gỡ hòa đã khiến họ chọn cách co cụm để bảo vệ tỉ số thay vì dũng cảm cầm bóng để bảo vệ thành quả. Nghịch lý nằm ở chỗ, càng co cụm thụ động, họ càng dễ bị tổn thương trước một đối thủ đang không còn gì để mất.
Bầu không khí lo âu từ các khán đài Emirates cộng hưởng với sự lúng túng dưới sân cỏ đã tạo ra một áp lực vô hình mà Arsenal tự trói buộc mình vào. Dù may mắn giành chiến thắng nhờ bàn phản lưới nhà của Mosquera ở những giây cuối cùng, nhưng nụ cười của Arteta không thể che giấu sự lo lắng. Chiến thắng nhọc nhằn này mang vị đắng của một bài học lớn: Để trở thành nhà vô địch thực sự, Arsenal không chỉ cần kỹ năng chơi bóng siêu hạng, mà còn cần cái đầu lạnh để không tự biến mình thành kẻ thù lớn nhất của chính mình trong những thời khắc quyết định. Nếu không sớm khắc phục "căn bệnh" sợ hãi này, tham vọng xưng vương của "Pháo thủ" sẽ còn gặp nhiều trắc trở.
