Ném biên dài và mạnh đang trở lại thống trị Ngoại hạng Anh. Các đội ngày càng sẵn sàng ném bóng thẳng vào vòng cấm như một miếng đánh có chủ đích. Theo Telegraph, trung bình mỗi trận ở giải đấu mùa này có gần 4 quả ném biên xa, so với chỉ khoảng 1,3 quả mỗi trận trong 10 năm trước đó.
Không phải ai cũng thích xu hướng này. Một số cổ động viên phàn nàn vì các cầu thủ mất quá nhiều thời gian chuẩn bị cho pha ném biên, số khác lại tận hưởng cảm giác hồi hộp và sự hỗn loạn mà nó mang lại.
Dù vậy, không thể phủ nhận, những cầu thủ có khả năng ném biên xa đang dần được coi trọng hơn bao giờ hết. Một cái tên có khả năng ném bóng từ đường biên vào thẳng khu 5m50, như Michael Kayode (Brentford) hay Nordi Mukiele (Sunderland), trở thành vũ khí hữu hiệu của các đội bóng Anh hiện nay.
Các bộ phận tuyển trạch trên khắp Châu Âu luôn ráo riết tìm kiếm những mẫu cầu thủ đặc biệt như vậy. Nhưng thay vì phải tìm một người có kỹ năng hiếm gặp trên thị trường, câu hỏi được đặt ra là: liệu một CLB có thể tự tạo ra một chuyên gia ném biên?
Một cầu thủ bình thường, với thể chất trung bình, liệu có thể được huấn luyện để sở hữu những cú ném xa như Kayode?
Với Frank Anderson, một HLV chuyên ném biên từng làm việc với cầu thủ ở nhiều CLB Châu Âu, câu trả lời là: hoàn toàn có thể. Để kiểm chứng, phóng viên Sam Dean đã đến Glasgow để kiểm chứng quan điểm của Anderson.
Lần ném đầu tiên
Phóng viên Sam Dean, 32 tuổi, tự nhận mình chỉ sở hữu thể lực trung bình, lại có tiền sử… vai yếu, nên ban đầu anh không tin mình có thể ném biên xa. Giống như nhiều người, Sam luôn nghĩ ném biên xa và mạnh là yếu tố bẩm sinh và khó có thể thay đổi.
Ngay khi Sam tới sân bóng ở Glasgow, Frank Anderson nhấn mạnh lại quan điểm của mình bằng chất giọng Scotland đặc trưng:
“Tôi tin bất kỳ cầu thủ nào cũng có thể làm được. Ai cũng có thể ném bóng tới khu vực khung thành.”
Anderson tự tin đến mức khẳng định chỉ trong vài giờ huấn luyện, ông có thể giúp bất kỳ ai cải thiện rõ rệt tầm ném.
Để kiểm tra, Sam được yêu cầu thực hiện một quả ném biên từ sát đường biên ngang hướng về phía vòng cấm. Lần ném thử đầu tiên của Sam đúng như anh lo ngại: yếu, ngắn, và còn phát ra một tiếng kêu rất vô duyên lúc bóng rời tay. Bóng thậm chí còn không tới được vùng cấm, chứ đừng nói đến khu 5m50.
Nhưng Anderson chỉ mỉm cười. Ông nói đó chính là khởi đầu hoàn hảo cho bài kiểm tra mà ông sắp thực hiện.
Bài tập bóng nặng
Điểm mấu chốt trong giáo án của Anderson là một dụng cụ tập luyện do chính ông nghĩ ra: bóng nặng. Về hình thức, nó giống một quả bóng đá bình thường nhưng bên trong được nhồi thêm nước để tăng trọng lượng mà vẫn giữ được độ nảy tự nhiên.
Cảm giác giống như bạn đang dùng bóng tạ ( loại bóng hay dùng trong tập gym), nhưng bóng vẫn có thể dội lại tường, cho phép lặp lại động tác nhiều lần liên tiếp.
Anderson cho Sam đứng trước một bức tường gạch. Họ bắt đầu với bóng cỡ số 3 cho trẻ em, sau đó tăng dần lên bóng số 4, rồi bóng số 5 kích thước tiêu chuẩn người lớn, nặng khoảng 5 kg.
Sam ném bóng dội vào tường, rồi anh bắt lại và tiếp tục ném. Sam lặp đi lặp lại động tác liên tục. Chỉ sau vài phút, anh bắt đầu hụt hơi. Vai và cơ quanh bả vai nóng rát. Đến quả bóng nặng nhất, anh thừa nhận mình đã đuối sức và muốn dừng việc tập luyện.
Đúng lúc Sam tưởng như mình chuẩn bị được nghỉ, Anderson bất ngờ ném lại cho anh một quả bóng thường với trọng lượng tiêu chuẩn. Và đây là lúc trò chơi thôi miên xuất hiện.
Kết quả ấn tượng
Sau khi vừa quen với bóng nặng, cảm giác cầm lại một quả bóng bình thường khiến bộ não người chơi bị đánh lừa. “Nó nhẹ không tưởng,” Sam kể. “Cảm giác nhẹ như một quả bóng bay vậy.”
Anderson cười:
“Đó là phản ứng thường thấy với mọi người. Lần nào cũng vậy, điều này giống như một trò chơi đánh lừa trí não. Sau khi dùng bóng nặng rồi chuyển sang bóng thường, bạn sẽ thấy nó nhẹ đến mức không tin nổi.”
Với hiệu ứng thôi miên đã được kích hoạt, cả hai quay trở lại đường biên để đo lại tầm ném. So với cú ném đầu tiên khoảng một giờ trước, kết quả khác biệt rõ rệt: bóng bay xa hơn gần 10 mét, rơi gần sát khu 5m50.
Đó là bước nhảy vọt lớn chỉ trong thời gian ngắn. Anderson cũng chỉnh cho Sam vài chi tiết kỹ thuật, như cách đặt tay kiểu “W” hoặc thêm một bước chạy đà ngắn. Tuy nhiên, điều giúp anh chàng phóng viên tiến bộ nhanh nhất chắc chắn đến từ việc lặp đi lặp lại những cú ném vào tường, cùng những bài kiểm tra tâm lý mà Anderson chủ đích tạo ra.
Dù vậy, Sam không thể biến thành Rory Delap (cầu thủ từng nổi tiếng với những cú ném bóng đại bác ), chỉ sau một buổi tập. Nhưng anh ném tốt hơn trước rất nhiều, và theo lời Anderson, nếu tập những bài này hai hoặc ba buổi mỗi tuần, chẳng mấy chốc anh sẽ ném bóng vượt qua chấm phạt đền.
Những điều Anderson rút ra
Dĩ nhiên, thể chất quyết định việc cầu thủ có thể ném xa đến mức nào. HLV Anderson tất nhiên cũng thừa nhận điều đó. Tuy nhiên, ông nhấn mạnh rằng ngay cả một người bình thường cũng có thể thực hiện được những cú ném biên mạnh mẽ.
Kể cả những người bắt đầu có dấu hiệu lão hóa cơ bắp, như Sam ở tuổi ngoài 30, vẫn có thể cải thiện khả năng ném biên đủ mạnh để biến chúng thành vũ khí nguy hiểm trên sân tập.
Theo Anderson, mỗi cầu thủ đều có một giới hạn cơ thể nhất định. Có người chỉ ném tới khu vực gần khung thành, có người ném xa hơn. Nhưng ông nhấn mạnh rằng mục tiêu không phải là đưa bóng bay sang tận đầu sân đối diện, mà là ném bóng vào khu vực trước khung thành, nơi đội bóng có thể tạo ra nguy hiểm.
Sau hơn 20 năm huấn luyện, Anderson tin rằng những pha ném biên tấn công là kỹ năng bị xem nhẹ và rất ít được đào tạo trong bóng đá. HLV Thomas Gronnemark, người từng làm việc với Liverpool, là một trong số rất ít chuyên gia trong lĩnh vực này. Nhưng phần lớn các đội bóng vẫn không chú trọng đến việc nâng cao tầm ném của cầu thủ.
Anderson thậm chí khẳng định một quả ném biên đúng kỹ thuật có thể còn nguy hiểm hơn cả phạt góc hay đá phạt. Vấn đề là trong phần lớn trường hợp, các pha ném phạt lại không được thực hiện đúng cách. Ông đặt ra giả thuyết: nếu một đội bóng sở hữu 5 hoặc 6 cầu thủ đều ném biên xa, họ có thể liên tục thay đổi người thực hiện và triển khai bóng với tốc độ cao. Khi đó, cú ném biên sẽ trở thành thứ vũ khí không thể bỏ qua.
Có lẽ trong tương lai, các đội bóng sẽ không chỉ có một mà là nhiều chuyên gia ném biên trong đội hình. Một tập thể với những cầu thủ kiểu Kayode, Mukiele hay Delap cùng lúc. Và khi chứng kiến sự tiến bộ rõ rệt của một người có thể lực trung bình như nhà báo Sam Dean chỉ sau một buổi tập, viễn cảnh ấy hoàn toàn khả thi và có thể áp dụng rộng rãi trong bóng đá chuyên nghiệp.
