Andrea Berta - Giám đốc Thể thao mới của Arsenal.
Các cầu thủ luôn là tâm điểm của mọi câu chuyện chuyển nhượng trong bóng đá, nhưng trong những năm gần đây, vị trí giám đốc thể thao dần trở nên quan trọng và thu hút sự chú ý hơn bao giờ hết.
Nhiệm vụ của giám đốc thể thao là cầu nối giữa ban huấn luyện và ban lãnh đạo, đảm bảo sự liên tục, bền vững cùng chiến lược phát triển rõ ràng cho CLB. Damien Comolli, tổng giám đốc Juventus hiện tại và từng làm giám đốc thể thao tại nhiều CLB lớn, nhận định rằng giám đốc thể thao giữ vai trò quan trọng trong việc giữ gìn văn hóa và cân bằng mục tiêu ngắn hạn, trung hạn lẫn dài hạn của đội bóng.
Đầu thế kỷ 21, Premier League ít khi có vị trí này nhưng giờ đây nó đã trở thành tiêu chuẩn ở các CLB hàng đầu. Sự phát triển của hệ thống này khiến nhiều người hâm mộ biết tới tên tuổi của các giám đốc thể thao như các nhân vật nổi bật trong bóng đá.
Ví dụ rõ nét là sự thay đổi nhân sự tại Manchester City khi Txiki Begiristain rời đi sau 12 năm công tác, hay việc Dan Ashworth bất ngờ từ chức tại Man United chỉ sau 5 tháng. Tại Arsenal, Andrea Berta được bổ nhiệm thay thế Edu, người chuyển sang làm việc cho hệ thống nhiều CLB của ông chủ Evangelos Marinakis. Liverpool cũng bổ nhiệm Richard Hughes vào vai trò giám đốc thể thao để đảm nhận những cuộc đàm phán hợp đồng quan trọng cho các ngôi sao như Van Dijk, Salah và Alexander-Arnold.
Mặc dù các chức danh như director of football, sporting director, general manager hay technical director về cơ bản có trách nhiệm tương tự, mô hình tổ chức có thể khác nhau tùy theo CLB và quốc gia. Ở Đức, các CLB phân chia rõ vai trò giữa giám đốc thể thao, trưởng bộ phận tuyển trạch, giám đốc kỹ thuật và điều hành thể thao để chuyên biệt hóa công việc nhưng đồng thời có thể dẫn đến sự chồng chéo quyền hạn.
Giám đốc Thể thao đóng vai trò cực kỳ quan trọng ở mỗi CLB bóng đá.
Mô hình tại Brentford cho thấy sự rõ ràng với Phil Giles phụ trách quản lý đội hình và chiến lược nhân sự còn Lee Dykes đảm nhận tuyển trạch cầu thủ. Premier League hiện có tới 19/20 CLB sở hữu ít nhất một giám đốc thể thao, tăng mạnh so với mùa 2016–17, trong đó có nhiều CLB chia sẻ trách nhiệm qua hai vị trí tương tự như Brentford.
Theo phân tích của Traits Insights từ dữ liệu hơn 300 chuyên gia châu Âu, giám đốc thể thao thường thuộc một trong bốn nhóm nghề nghiệp chính: người quản lý chiến lược thể thao tổng thể, chuyên gia tuyển mộ cầu thủ dựa trên dữ liệu, cựu cầu thủ chuyển sang quản lý và các chuyên gia điều hành kinh doanh bóng đá.
Ngoài ra, còn có những con đường sự nghiệp khác như từ học viện bóng đá lên vị trí giám đốc thể thao hoặc từ ngành nghề khác như Scott Munn tại Tottenham từng làm trong bóng bầu dục Australia và City Football Group.
Đo lường thành công của một giám đốc thể thao không chỉ dừng lại ở các danh hiệu mà còn dựa trên văn hóa CLB, sự ổn định tài chính và phát triển bền vững. Jonas Boldt tại Hamburg tập trung vào tài chính lành mạnh và phát triển cầu thủ trẻ, giúp đội bóng trở lại Bundesliga và đạt lợi nhuận sau nhiều năm thua lỗ.
Johannes Spors ở Southampton chú trọng xây dựng hệ thống tuyển trạch dựa trên dữ liệu cùng cải thiện quy trình và nhân sự để nâng cao kết quả đội bóng. Các CLB thường xuyên thay đổi giám đốc thể thao như Man United hay Newcastle thường gặp khó khăn trong việc định hướng phát triển. Liverpool chỉ thực sự ổn định sau khi bổ nhiệm Richard Hughes, tránh được khủng hoảng hợp đồng với các ngôi sao chủ chốt.
Johannes Spors nhấn mạnh công việc của giám đốc thể thao không chỉ là ký hợp đồng mà còn là xây dựng văn hóa, hệ thống và nền tảng giúp đội bóng thành công trên sân cỏ. Chiến thắng mỗi tuần là kết quả của quá trình làm việc cần mẫn và lâu dài phía sau.
