Lịch sử SoFi Stadium: Thánh đường thể thao sở hữu màn hình vô cực

SoFi Stadium, tọa lạc tại Inglewood, California, không chỉ là sân vận động đắt đỏ nhất từng được xây dựng trong lịch sử thể thao thế giới mà còn là một kiệt tác kiến trúc định hình lại khái niệm về các tổ hợp giải trí đa năng.

Là sân nhà chung của hai đội bóng bầu dục Los Angeles Rams và Los Angeles Chargers, công trình này đã nhanh chóng trở thành tâm điểm của các sự kiện thể thao toàn cầu, từ Super Bowl LVI đến World Cup 2026 và Thế vận hội Mùa hè 2028.

1. Bối cảnh lịch sử và Nguồn gốc dự án (Trước 2016)

Khu vực hiện tại của SoFi Stadium trước đây là trường đua ngựa Hollywood Park, một địa điểm lịch sử hoạt động từ năm 1938 đến năm 2013. Mảnh đất này từ lâu đã được xem là vị trí tiềm năng cho một sân vận động của Liên đoàn Bóng bầu dục Quốc gia (NFL).

Ngay từ năm 1995, sau khi đội Rams rời Los Angeles để đến St. Louis, các chủ sở hữu NFL đã từng bỏ phiếu ủng hộ việc xây dựng một sân vận động tại đây cho Los Angeles Raiders, nhưng kế hoạch đã đổ vỡ do những bất đồng về quyền lợi giữa chủ sở hữu Al Davis và giải đấu.

Bước ngoặt lịch sử diễn ra vào ngày 31 tháng 1 năm 2014, khi Stan Kroenke, chủ sở hữu của St. Louis Rams, mua lại mảnh đất rộng 60 mẫu Anh (khoảng 243 m²) ở phía Bắc khu trường đua cũ. Động thái này ngay lập tức dấy lên những đồn đoán về việc Rams sẽ trở lại Los Angeles sau gần hai thập kỷ vắng bóng. 

Đầu năm 2015, Tập đoàn Stockbridge Capital (chủ sở hữu của Hollywood Park Land Company) đã bắt tay với Kroenke Sports & Entertainment để hợp nhất các lô đất, tạo ra một dự án phát triển khổng lồ bao gồm một sân vận động đa năng với sức chứa hơn 70.000 chỗ ngồi.

Dự án tại Inglewood của Kroenke phải cạnh tranh gay gắt với một đề xuất đối thủ tại Carson, California, nơi hai đội Oakland Raiders và San Diego Chargers dự định xây dựng sân chung.

Tuy nhiên, vào ngày 12 tháng 1 năm 2016, các chủ sở hữu NFL đã bỏ phiếu với tỷ lệ áp đảo 30-2, chính thức phê duyệt kế hoạch của Kroenke và cho phép Rams di dời về Los Angeles. Thỏa thuận này cũng bao gồm điều khoản cho phép San Diego Chargers quyền chia sẻ sân vận động mới, điều mà họ đã kích hoạt vào đầu năm 2017.

2. Quá trình xây dựng đầy thách thức (2016–2020)

Lễ khởi công chính thức diễn ra vào ngày 17 tháng 11 năm 2016 với sự tham gia của Ủy viên NFL Roger Goodell và Stan Kroenke. Quá trình xây dựng SoFi Stadium là bài toán hậu cần và kỹ thuật phức tạp, được giám sát bởi liên danh nhà thầu Turner/AECOM Hunt và thiết kế bởi công ty kiến trúc HKS.

Một trong những thách thức lớn nhất đến từ vị trí của sân vận động nằm gần Sân bay Quốc tế Los Angeles (LAX). Cục Hàng không Liên bang Hoa Kỳ (FAA) ban đầu đã từ chối cấp phép cho các cần cẩu xây dựng do lo ngại ảnh hưởng đến hệ thống radar của sân bay. 

Để giải quyết vấn đề này, các kiến trúc sư đã thiết kế sân vận động chìm sâu xuống lòng đất khoảng 30 mét (100 feet), đảm bảo cấu trúc không vi phạm không phận nhưng vẫn giữ được quy mô hoành tráng.

Tiến độ dự án đã gặp phải những trở ngại lớn về thiên nhiên. Vào tháng 5 năm 2017, lượng mưa kỷ lục tại khu vực đã buộc các nhà phát triển phải lùi ngày khai trương từ năm 2019 sang năm 2020.

Chi phí xây dựng cũng leo thang chóng mặt. Từ mức ước tính ban đầu khoảng 2,66 tỷ USD, tổng vốn đầu tư cuối cùng đã vượt ngưỡng 5,5 tỷ USD, biến SoFi Stadium trở thành sân vận động đắt nhất hành tinh, vượt xa các công trình trước đó như Allegiant Stadium hay MetLife Stadium.

Đại dịch COVID-19 bùng phát vào đầu năm 2020 đã tạo thêm áp lực khổng lồ lên giai đoạn hoàn thiện. Mặc dù công trình được xếp vào diện cơ sở hạ tầng thiết yếu và được phép tiếp tục thi công, nhưng các biện pháp giãn cách xã hội và an toàn y tế đã làm chậm tiến độ.

Đáng tiếc, dự án cũng ghi nhận một tai nạn lao động thương tâm vào tháng 6 năm 2020 khi một công nhân thiệt mạng do ngã từ mái che.

3. Kiến trúc và Đặc điểm kỹ thuật

Thiết kế của SoFi Stadium mang tính cách mạng với khái niệm "trong nhà - ngoài trời", tận dụng khí hậu ôn hòa của Nam California.

Điểm nhấn kiến trúc quan trọng nhất là hệ thống mái che tán mờ độc lập, bao phủ không chỉ sân vận động chính mà còn cả quảng trường đi bộ American Airlines Plaza và nhà hát YouTube Theater sức chứa 6.000 chỗ ngồi liền kề.

Mái che này rộng hơn 90.000 mét vuông, được cấu tạo từ 302 tấm ETFE (Ethylene Tetrafluoroethylene), cho phép ánh sáng tự nhiên chiếu vào nhưng vẫn giảm thiểu nhiệt độ từ mặt trời.

Đặc biệt, mái che được tích hợp 27.000 đèn LED, biến toàn bộ bề mặt phía trên thành một màn hình khổng lồ có thể nhìn thấy từ các máy bay đang hạ cánh xuống LAX. Dù có mái che, sân vận động vẫn có các mặt bên mở thoáng khí, giúp duy trì sự lưu thông không khí tự nhiên.

Trung tâm của trải nghiệm công nghệ tại SoFi Stadium là tầm màn hình vô cực của Samsung (trước đây gọi là Oculus). Đây là bảng video 4K HDR hai mặt hình bầu dục đầu tiên trên thế giới, được treo lơ lửng từ mái nhà phía trên sân thi đấu.

Cấu trúc này nặng tới 1.000 tấn, hiển thị 80 triệu điểm ảnh và tích hợp hệ thống âm thanh 260 loa cùng 56 ăng-ten 5G, đảm bảo mọi khán giả ở bất kỳ vị trí nào cũng có thể theo dõi chi tiết trận đấu.

Do là sân nhà của hai đội bóng bầu dục, mặt sân sử dụng cỏ nhân tạo Matrix Turf thay vì cỏ tự nhiên để đảm bảo độ bền cho cường độ thi đấu dày đặc. Sân có sức chứa tiêu chuẩn là 70.240 chỗ ngồi, nhưng có thể mở rộng lên tới hơn 100.000 chỗ cho các sự kiện lớn như Super Bowl hay World Cup.

4. Khánh thành và Những sự kiện lịch sử

SoFi Stadium chính thức cắt băng khánh thành vào ngày 8 tháng 9 năm 2020. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19, toàn bộ mùa giải NFL đầu tiên (2020) tại đây đã diễn ra mà không có khán giả.

Trận đấu đầu tiên là chiến thắng 20-17 của Los Angeles Rams trước Dallas Cowboys vào ngày 13 tháng 9 năm 2020. Phải đến tháng 5 năm 2021, sự kiện lớn đầu tiên có khán giả (Vax Live) mới được tổ chức, và mùa giải NFL 2021 mới đánh dấu sự trở lại đầy đủ của người hâm mộ.

Super Bowl LVI (2022): Sự kiện đánh dấu vị thế của SoFi Stadium trên bản đồ thể thao thế giới là Super Bowl LVI diễn ra vào ngày 13 tháng 2 năm 2022. Los Angeles Rams đã làm nên lịch sử khi trở thành đội bóng thứ hai vô địch Super Bowl ngay tại sân nhà của mình sau khi đánh bại Cincinnati Bengals với tỷ số 23-20. Đây là lần đầu tiên khu vực Los Angeles đăng cai Super Bowl sau gần 30 năm.

College Football Playoff National Championship (2023): Ngày 9 tháng 1 năm 2023, sân vận động đã tổ chức trận chung kết bóng bầu dục đại học toàn quốc, nơi Georgia Bulldogs đè bẹp TCU Horned Frogs với tỷ số kỷ lục 65-7.

WrestleMania 39 (2023): Sự kiện đấu vật giải trí lớn nhất của WWE được tổ chức trong hai đêm vào tháng 4 năm 2023, trở thành sự kiện có doanh thu cao nhất lịch sử WWE với hơn 21,6 triệu USD tiền vé và thu hút tổng cộng 161.892 khán giả.

Các buổi hòa nhạc kỷ lục: SoFi Stadium nhanh chóng trở thành điểm đến hàng đầu cho các chuyến lưu diễn toàn cầu. Nhóm nhạc BTS đã bán hết vé 4 đêm diễn vào cuối năm 2021, thu về 33,3 triệu USD. Năm 2023, Taylor Swift đã có chuỗi 6 đêm diễn cháy vé trong khuôn khổ The Eras Tour, và Beyoncé cũng tổ chức 3 đêm diễn trong Renaissance World Tour.

5. Hướng tới tương lai: World Cup 2026 và Olympic 2028

SoFi Stadium (sẽ được tạm đổi tên thành "Los Angeles Stadium" trong thời gian diễn ra giải đấu theo quy định của FIFA) đã được chọn là một trong những địa điểm thi đấu chính của World Cup 2026.

Sân dự kiến sẽ tổ chức 8 trận đấu, bao gồm trận ra quân của Đội tuyển Mỹ vào ngày 12 tháng 6 năm 2026 và một trận tứ kết. Một thách thức kỹ thuật đang được giải quyết là chiều rộng của sân, vốn được thiết kế tối ưu cho bóng bầu dục, hơi hẹp so với tiêu chuẩn FIFA, buộc ban tổ chức phải thay thế các hàng ghế thấp bằng hệ thống sân cỏ tự nhiên rộng hơn.

Đỉnh cao tiếp theo của địa điểm này sẽ là Thế vận hội Mùa hè 2028. SoFi Stadium dự kiến sẽ tổ chức Lễ khai mạc và Bế mạc (chia sẻ cùng sân L.A. Memorial Coliseum). Đặc biệt, một kế hoạch táo bạo đã được công bố: biến sân vận động này thành địa điểm thi đấu môn Bơi lội với sức chứa 38.000 chỗ ngồi, trở thành bể bơi Olympic lớn nhất trong lịch sử.

6. Khu phức hợp Hollywood Park

SoFi Stadium không đứng độc lập mà là trái tim của Hollywood Park, một khu phức hợp rộng gần 300 mẫu Anh (khoảng 1.213 km²) Khu vực này bao gồm hồ nhân tạo, không gian văn phòng, khu dân cư, khách sạn và các khu mua sắm. 

Đáng chú ý, trụ sở truyền thông của NFL (NFL Media) cũng đã chuyển về đây, tạo nên một trung tâm đầu não thực sự của bóng bầu dục bờ Tây nước Mỹ. Sự hiện diện của SoFi Stadium đã hồi sinh mạnh mẽ nền kinh tế của Inglewood, đưa thành phố này trở lại vị thế là trung tâm giải trí thể thao hàng đầu.