Italy, đội tuyển từng bốn lần vô địch World Cup, đang đối mặt nguy cơ vắng mặt tại vòng chung kết lần thứ ba liên tiếp. Sau hai kỳ thất bại ở Nga 2018 và Qatar 2022, trận thua 1-4 trước Na Uy khiến đội bóng áo thiên thanh không thể giành vé trực tiếp dự World Cup 2026 và buộc phải bước vào vòng play-off đầy rủi ro.
Hai thất bại play-off gần nhất đã trở thành nỗi ám ảnh. Italy từng gục ngã trước Thụy Điển năm 2017, rồi bốn năm sau chịu cú sốc lớn nhất lịch sử khi thua Bắc Macedonia ngay trên sân nhà. Bình luận trên podcast Euro Leagues, nhà báo James Horncastle nhận định:
“Người ta từng gọi lần đầu Italy bị loại là tận thế. Giờ thì không biết chúng ta đang ở cấp độ nào của tận thế nữa.”
World Cup 2026 - tổ chức tại Mỹ, Canada và Mexico - sẽ có 48 đội tham dự. Nhưng thay vì được hưởng lợi từ việc mở rộng, Italy lại hụt hơi trước một Na Uy hoàn hảo với chuỗi bảy trận thắng mở màn cùng phong độ ghi bàn khủng khiếp của Erling Haaland. Việc chỉ về nhì khiến thầy trò Gennaro Gattuso rơi vào tình thế nguy hiểm.
Gattuso cho rằng hệ thống vòng loại châu Âu đang bất hợp lý khi so với các châu lục khác. Ông nói việc một số khu vực có nhiều suất trực tiếp hơn khiến cuộc cạnh tranh ở châu Âu trở nên quá khắc nghiệt. Tuy nhiên, việc Italy tự đẩy mình vào thế khó cũng đến từ khởi đầu tệ hại, với thất bại 0-3 trước Na Uy khiến HLV Luciano Spalletti tuyên bố từ chức chỉ hai ngày sau đó.
Sau khi Gattuso được bổ nhiệm, Italy cải thiện đáng kể ở khả năng tấn công. Họ ghi 18 bàn trong năm trận đầu tiên dưới thời ông, với các chiến thắng 5-0 trước Estonia, 5-4 trước Israel và những trận thắng 3-1, 3-0 trước Estonia và Israel. Tân binh Mateo Retegui cũng nhanh chóng hòa nhập với năm bàn thắng sau năm trận.
Dù vậy, các nhà phân tích cho rằng Italy vẫn còn nhiều điểm yếu. Horncastle cho rằng đội bóng đang phải chơi dưới áp lực khổng lồ và bị kỳ vọng phải “thắng mọi trận và ghi thật nhiều bàn để sửa sai.”
Trong khi đó, nhà báo Mina Rzouki nhận định: “Italy đang khát bàn nhưng lại thiếu cân bằng. Họ có thể ghi 5 bàn vào lưới Estonia, nhưng cũng để Israel cầm bóng, phản công và tạo cơ hội dễ dàng.”
Vấn đề của đại diện xứ mỳ ống nằm ở sự bất ổn phòng ngự và lối chơi thiếu liên kết. Rzouki cảnh báo rằng dù Gattuso mang đến sự máu lửa, đội bóng vẫn “ngây thơ chiến thuật” trong nhiều thời điểm, đặc biệt khi đối thủ có khả năng chuyển trạng thái tốt. Italy được ví giống “một Barcelona phiên bản thiếu vẻ đẹp”, tức ghi bàn nhiều nhưng không khiến người xem yên tâm.
Azzurri đã không tham dự một kỳ World Cup nào từ năm 2014, thời điểm họ thắng Anh nhưng bị loại ngay vòng bảng. Viễn cảnh tiếp tục vắng mặt tại sân chơi lớn nhất bóng đá thế giới sẽ là cú sốc lớn cho nền bóng đá từng sản sinh Maldini, Cannavaro, Nesta, Totti hay Del Piero.
Giờ đây, Italy chỉ còn một con đường: vượt qua hai trận play-off đơn để cứu vãn danh dự. Thất bại sẽ không chỉ là cú giáng thể thao, mà còn khiến người hâm mộ tin rằng “tận thế World Cup” thực sự đã ập đến với nền bóng đá áo thiên thanh.
