Giải đấu năm 1986 tại Mexico là một trong những kỳ World Cup kỳ lạ, được tổ chức bởi một quốc gia thay thế, không có nhiều đội tuyển thực sự xuất sắc, nhưng cuối cùng, kì World Cup đó lại đi vào lịch sử như một trong những giải đấu đáng nhớ nhất làng túc cầu.
Lý do rất đơn giản: đó là sân khấu dành cho một người duy nhất. Câu chuyện này không phải về đội tuyển Argentina vô địch World Cup, mà là về Diego Maradona và cách ông tự mình chinh phục cả thế giới.
Chức vô địch World Cup 1986, hơn bất kỳ chức vô địch nào trước đó hay sau này, là sự thống trị tuyệt đối của một cá nhân. Nói vậy không có nghĩa là các đồng đội của ông không giỏi, mà đơn giản là Maradona ở một đẳng cấp hoàn toàn khác so với phần còn lại của nhân loại.
Bốn năm sau thảm họa World Cup 1982 ở Tây Ban Nha, nơi Cậu bé vàng đến với tư cách là cầu thủ đắt giá nhất thế giới và rời đi với một chiếc thẻ đỏ vì sự non nớt và cáu giận, Maradona trở lại Mexico với một sứ mệnh: sự cứu rỗi. Ông đến không phải với tư cách một ngôi sao, mà với tư cách một thủ lĩnh, gánh trên vai trách nhiệm của cả một quốc gia.
1. Đoàn quân của Bilardo và cuộc chiến tư tưởng
Để hiểu được vinh quang năm 1986, phải hiểu được sự chia rẽ sâu sắc trong linh hồn bóng đá Argentina. Tám năm trước, họ đã lên ngôi vô địch trên sân nhà với thứ bóng đá lãng mạn, bay bổng của HLV Cesar Luis Menotti.
Nhưng người dẫn dắt họ lần này là Carlos Bilardo, một nhân vật hoàn toàn trái ngược. Bilardo là một HLV thực dụng đến tàn nhẫn, đại diện của trường phái "Phản bóng đá". Tiền đạo Jorge Valdano nói: “Với Menotti, bóng đá là niềm vui. Còn với Bilardo, bóng đá giống như nhiệm vụ mà đội quân phải chiến đấu cho từng tấc đất trên chiến trường.”
Bilardo bị ghét bỏ ở Argentina trước giải đấu. Báo chí gọi ông là "kẻ thù của bóng đá đẹp". Nhưng ông không quan tâm. Ông có một kế hoạch: xây dựng một hệ thống chiến thuật 3-5-2 (một sơ đồ còn khá lạ lẫm vào thời điểm đó) với một mục đích duy nhất: giải phóng hoàn toàn cho Maradona.
Về cơ bản, đó là một hệ thống mang phong cách đậm chất Ý: phòng ngự chắc chắn, với một hậu vệ quét (Oscar Ruggeri) và hai trung vệ kèm người quyết liệt, sẵn sàng ủy thác toàn bộ mặt trận tấn công cho một ngôi sao duy nhất.
Maradona được trao một vai trò tự do"vượt xa bất cứ điều gì có thể tưởng tượng được trong bóng đá hiện đại. Ông không phải là một tiền đạo, cũng không phải là một tiền vệ. Ông là tất cả. Bilardo đã xây dựng một đội quân gồm những "công nhân" (như Hector Enrique, Ricardo Giusti) và những "kỹ sư" (như Jorge Burruchaga, Jorge Valdano) để phục vụ cho vị vua của họ.
2. Từ nghi ngờ đến bùng nổ
Argentina bắt đầu giải đấu một cách chậm rãi. Họ thắng Hàn Quốc 3-1, một trận đấu mà Maradona không ghi bàn nhưng đã kiến tạo cả ba bàn thắng và bị đối phương chặt chém không thương tiếc. Câu hỏi lớn nhất của giải đấu là làm thế nào để ngăn chặn Maradona? Các đội đã thử cả hai cách: kèm người theo khu vực và kèm người một-một. Cả hai đều thất bại.
Trong trận đấu vòng bảng thứ hai, Italy đã cử đồng đội của ông ở Napoli là Salvatore Bagni theo kèm, nhưng Maradona vẫn thoát ra được để ghi một bàn thắng tinh tế từ một góc gần như không thể để gỡ hòa 1-1. Ở vòng 16 đội, đối thủ là kình địch Uruguay. Trong một trận cầu bạo lực đậm chất Nam Mỹ, Maradona đã có một màn trình diễn mà sau này ông mô tả là "hoàn hảo nhất World Cup", nơi ông đã thắng trong mọi cuộc đối đầu tay đôi.
Nhưng di sản của Maradona tại giải đấu này được cô đọng lại chỉ trong vòng 5 phút của trận tứ kết với Anh tại sân Azteca. Trận đấu diễn ra trong bối cảnh căng thẳng chính trị tột độ sau Chiến tranh Falklands 4 năm về trước.
"Tất cả chúng tôi đều nói rằng bóng đá và chính trị không nên bị nhầm lẫn," Maradona sau này viết. "Nhưng đó là một lời nói dối. Chúng tôi không nghĩ gì khác ngoài điều đó. Mẹ kiếp, đây không phải là một trận đấu bình thường!" Đối với Argentina, đây là một cuộc báo thù.
Phút 51 là khoảnh khắc gây tranh cãi nhất: “Bàn tay của Chúa”. Sau một pha phá bóng lỗi của hậu vệ Steve Hodge, bóng bật lên cao trong vòng cấm. Maradona, với chiều cao khá thấp, lao vào tranh bóng với thủ môn Peter Shilton cao lớn hơn nhiều. Ông tinh quái dùng tay trái đẩy bóng vào lưới. Trọng tài không nhìn thấy tình huống đó và bàn thắng vẫn được công nhận.
Chỉ bốn phút sau, khi người Anh vẫn còn đang sôi sục vì tức giận, Maradona đã cho cả thế giới thấy lý do tại sao ông là một thiên tài. Ông nhận bóng từ phần sân nhà, xoay người loại bỏ hai cầu thủ, tăng tốc vượt qua người thứ ba, lừa qua người thứ tư (Terry Butcher), và cuối cùng, bình tĩnh đi bóng qua cả thủ môn Shilton trước khi đưa bóng vào lưới trống.
Đó là "Bàn thắng của thế kỷ". Như tiền đạo người Anh Gary Lineker, người có mặt trên sân hôm đó, đã nói: "Đó là lần duy nhất trong sự nghiệp mà tôi thực sự cảm thấy mình nên vỗ tay cho bàn thắng đó." Năm phút đó là bản tóm tắt hoàn hảo về mọi thứ của Maradona: sự tai tiếng và sự siêu việt.
Trận bán kết với Bỉ chỉ càng khẳng định sự thống trị của ông. Maradona đã ghi cả hai bàn thắng, cả hai đều là những siêu phẩm solo, chứng minh rằng trận đấu với Anh không phải là một sự may mắn.
3. Khoảnh khắc thiên tài cuối cùng
Trong trận chung kết, Argentina đối mặt với Tây Đức. HLV của Tây Đức, Franz Beckenbauer, đã làm điều tương tự như người Anh 20 năm trước: ông cử cầu thủ giỏi nhất của mình, Lothar Matthaus, theo kèm Maradona như hình với bóng.
Và chiến thuật đó đã gần như thành công. Maradona đã có một trận đấu yên ắng nhất cả giải. Nhưng đây là lúc mà hệ thống của Bilardo phát huy tác dụng. Khi vị vua bị khóa chặt, các cận vệ của ông đã lên tiếng. Argentina vươn lên dẫn trước 2-0 một cách thoải mái nhờ các bàn thắng của Jose Luis Brown và Jorge Valdano. Vinh quang dường như đã nằm chắc trong tay.
Nhưng rồi, người Đức, với tinh thần không bao giờ bỏ cuộc, đã làm nên điều không tưởng. Họ gỡ hòa 2-2 chỉ trong vòng 7 phút (từ phút 74 đến 81) bằng hai bàn thắng của Karl-Heinz Rummenigge và Rudi Voller. Argentina dường như sắp sụp đổ, bóng ma của sự thất bại lại ùa về.
Nhưng đó là lúc thiên tài lên tiếng. Chỉ ba phút sau bàn gỡ hòa, khi các cầu thủ Đức đang dâng cao trong hưng phấn, Maradona, người đã bị Matthaus bỏ túi suốt 80 phút, chỉ cần một khoảnh khắc. Bị vây ráp bởi ba cầu thủ Đức, ông nhận bóng và bằng một cú chạm bóng nửa volley thiên tài, Cậu bé vàng thực hiện một đường chọc khe xé toang hàng phòng ngự đối phương, đặt Jorge Burruchaga vào tư thế đối mặt, ấn định chiến thắng 3-2.
Maradona không ghi bàn trong trận chung kết, nhưng ông đã kiến tạo bàn thắng quyết định. Trong một trận đấu mà ông bị kèm chặt nhất, ông vẫn tìm ra cách để định đoạt trận đấu.
Argentina 1986 không phải là đội bóng vĩ đại nhất lịch sử. Họ là một đội quân kiên cường, được xây dựng cho một mục đích duy nhất. Họ là một đội bóng giỏi, nhưng được dẫn dắt bởi một vị thánh. Họ là nhà vô địch xứng đáng, không phải vì họ là đội bóng hay nhất, mà vì họ có cầu thủ hay nhất lịch sử, đang chơi ở đỉnh cao phong độ tuyệt đối của mình.
