Tháng 5 năm 2018, trên sân Wanda Metropolitano ở Madrid, Laurent Koscielny ngã xuống. Không có ai va chạm với anh. Chỉ là một cú trượt chân, một tiếng "khục" khô khốc vang lên và sau đó là tiếng hét trong đau đớn tột cùng.
Đó là khoảnh khắc gân Achilles của anh bị đứt lìa. Chấn thương kinh hoàng đó không chỉ cướp đi cơ hội nâng cao chiếc cúp vàng World Cup cùng đội tuyển Pháp, mà còn vô tình kích hoạt một chuỗi sự kiện dẫn đến sự sụp đổ của mối tình 9 năm giữa anh và Arsenal.
Bảy năm sau, ở tuổi 40, Koscielny đã trở lại. Không còn là người đội trưởng thầm lặng trên sân cỏ với những bước chạy khập khiễng, anh giờ đây là một Giám đốc Thể thao đầy quyền lực, điềm tĩnh và giàu triết lý tại FC Lorient.
Trong một cuộc trải lòng hiếm hoi, cựu trung vệ Pháo thủ đã có dịp chia sẻ về quá khứ, những tổn thương tâm lý không thể chữa lành, sự hối tiếc về đoạn video ra mắt tai tiếng, và cách anh áp dụng di sản của Arsene Wenger để xây dựng một đế chế mới tại Brittany.
Bi kịch 2018: Khi vinh quang World Cup trở thành vết đen tâm lý
Đối với Koscielny, chấn thương năm 2018 không chỉ là nỗi đau thể xác. Nó là một sự tra tấn tinh thần kéo dài. Anh là trụ cột của tuyển Pháp, là người được quy hoạch để đá chính tại World Cup. Nhưng chỉ vài tuần trước giải đấu, giấc mơ đó tan biến.
Trong khi các đồng đội ăn mừng với chiếc cúp vàng ở Moscow dưới làn mưa giấy, Koscielny chỉ có thể xuất hiện đâu đó trên khán đài như một vị khách mời, một kẻ ngoài cuộc. Anh thừa nhận mình có những cảm xúc rất khó diễn tả, điều mà hiếm cầu thủ nào dám nói ra.
"World Cup 2018 sẽ mãi mãi là một vết đen trong sự nghiệp của tôi. Chấn thương đã khó chấp nhận, nhưng kết quả (Pháp vô địch) còn khó chấp nhận hơn. Tôi có một phần ích kỷ trong con người mình. Tôi tự nhủ rằng lẽ ra mình đã ở đó, là một phần của cuộc phiêu lưu vĩ đại đó."
"Tôi thực sự hạnh phúc cho đồng đội, nhưng đồng thời cũng cảm thấy ghê tởm. Bạn không thể cảm thấy mình là nhà vô địch thế giới như 60 triệu người Pháp khác. Đó là một cảm giác kỳ lạ: bạn muốn họ thắng, nhưng sâu thẳm, một phần trong bạn cũng muốn họ thua để nỗi đau của bạn bớt đi."
Sự kiện đó đã thay đổi nhân sinh quan của chàng hậu vệ xứ Lục Lăng. Anh nhận ra bóng đá rất tàn nhẫn và nó không phải là tất cả. Gia đình, sức khỏe và sự bình yên trong tâm hồn mới là ưu tiên hàng đầu.
Cuộc đào thoát khỏi Emirates: Sự kiệt quệ và mâu thuẫn không thể hàn gắn
Trở lại Arsenal sau 7 tháng dưỡng thương, Koscielny nhận thấy cơ thể mình không còn đáp ứng được sự khắc nghiệt của Ngoại hạng Anh. Dưới thời HLV Unai Emery, Arsenal đang trong giai đoạn chuyển giao hỗn loạn và áp lực thành tích là cực lớn, nên dù đau đớn, Koscielny vẫn bị đẩy ra sân.
“Tôi trở lại và phải đá 4 trận trong 13 ngày. Với một người vừa mổ gân Achilles và đã ngoài 30 tuổi, đó là điều khủng khiếp. Tôi biết nếu cứ tiếp tục chơi 40–50 trận mỗi mùa, tôi có thể phải kết thúc sự nghiệp trên xe lăn. Tôi muốn tận hưởng những năm cuối cùng, chứ không phải vật lộn chịu đựng với chấn thương.”
Mùa hè năm 2019, Koscielny đề đạt nguyện vọng được ra đi để trở về Pháp, nơi nhịp độ thi đấu nhẹ nhàng hơn (chỉ 1 trận/tuần). Anh tin rằng sau 9 năm cống hiến tận tụy, đổ máu và mồ hôi cho CLB, ban lãnh đạo sẽ tôn trọng mong muốn của anh và để anh ra đi theo dạng chuyển nhượng tự do hoặc một mức giá tượng trưng.
Nhưng Arsenal lúc đó đã thay đổi. Arsene Wenger đã không còn, Ivan Gazidis đã ra đi. Bộ sậu lãnh đạo mới (Raul Sanllehi và Vinai Venkatesham) có cách tiếp cận thực dụng hơn.
Họ coi Koscielny là một tài sản vẫn còn giá trị và từ chối để anh đi dễ dàng. Mâu thuẫn leo thang, đỉnh điểm là khi Koscielny thực hiện một hành động nổi loạn, điều chưa từng thấy ở một người đội trưởng mẫu mực: từ chối tham gia chuyến du đấu mùa hè tại Mỹ.
"Đó là cách duy nhất để họ lắng nghe tôi," anh giải thích. Cuối cùng, anh được bán cho Bordeaux với giá 5 triệu Euro.
Video ra mắt tai tiếng: "Đó không phải là con người thật của tôi"
Vụ chuyển nhượng đã gây tranh cãi, nhưng chính đoạn video ra mắt Bordeaux mới là thứ khiến các CĐV Arsenal phẫn nộ và cảm thấy bị phản bội. Trong video đó, Koscielny mặc áo Arsenal, sau đó cởi nó ra và ném đi để lộ chiếc áo Bordeaux bên trong.
Nhìn lại khoảnh khắc đó, Koscielny thừa nhận sự hối tiếc sâu sắc và khẳng định đó là một sai lầm trong khâu PR mà anh đã vô tình bị cuốn vào.
"Tôi hiểu phản ứng của người hâm mộ. Tôi thực sự hiểu. Đó không phải là ý tưởng của tôi, nhưng tôi đã đồng ý thực hiện nó mà không suy nghĩ kỹ. Tôi đã xin lỗi ngay sau đó. Tôi luôn tôn trọng CLB và các CĐV. Tôi đã phát triển cả về mặt con người lẫn sự nghiệp tại đó. Các con tôi sinh ra ở London. Tôi đã cống hiến tất cả, cả máu và nước mắt cho Arsenal. Video đó không nên xóa nhòa 9 năm đáng nhớ của tôi."
Chương mới tại Lorient
Sau khi giải nghệ, Koscielny trở lại Lorient, CLB đã đưa anh ra ánh sáng, với vai trò Giám đốc Thể thao. Nhiệm vụ của anh: đưa Lorient trở lại Ligue 1 và giữ họ ở lại đó một cách bền vững.
Triết lý quản lý của anh gói gọn trong từ "bền vững". Anh không muốn Lorient là một ngôi sao băng, thăng hạng rồi lại xuống hạng. "Tham vọng là tốt, nhưng thực tế và khiêm tốn còn tốt hơn nhiều," anh nói.
Koscielny áp dụng một phương pháp tuyển trạch độc đáo. Anh không chỉ nhìn vào dữ liệu hay video highlight. "Biết rõ con người bạn đang tuyển dụng quan trọng ngang với số liệu," anh chia sẻ bí quyết.
"Khi phỏng vấn cầu thủ, tôi hỏi họ: 'Tại sao cậu bắt đầu chơi bóng?', 'Giấc mơ của cậu là gì?', 'Cậu định đạt được nó như thế nào?'. Câu trả lời sẽ cho bạn biết liệu họ có thực sự yêu bóng đá, có đủ bản lĩnh để vượt qua khó khăn hay không. Tôi tìm kiếm những con người, chứ không chỉ những đôi chân biết chơi bóng."
Lorient hiện có chung chủ sở hữu với Bournemouth (tỷ phú Bill Foley). Koscielny tận dụng mối quan hệ này để mượn cầu thủ và học hỏi kinh nghiệm quản lý từ Ngoại hạng Anh. Mùa hè vừa qua, anh thậm chí đã cố gắng thực hiện một thương vụ táo bạo: đưa đồng đội cũ Olivier Giroud về Lorient.
"Tôi vẫn giữ liên lạc với Olivier. Tôi biết cậu ấy muốn trở lại Châu Âu. Tôi đã cố gắng thuyết phục cậu ấy về dự án của chúng tôi, nhưng cuối cùng cậu ấy chọn Lille. Dù sao, đó cũng cho thấy tham vọng của chúng tôi."
Di sản của Wenger
Không ngạc nhiên khi hình mẫu của Koscielny là Arsene Wenger. "Trong 23 năm, ông ấy đã xây dựng CLB ở mọi khía cạnh: văn hóa, tài chính, cơ sở hạ tầng. Ông ấy không chỉ quan tâm đến trận đấu cuối tuần, ông ấy quan tâm đến việc CLB sẽ ra sao trong 10 năm tới. Chúng tôi, những học trò cũ của ông ấy như tôi, Per Mertesacker hay Mikel Arteta, đang cố gắng tiếp nối di sản đó theo cách riêng của mình."
Anh cũng dành nhiều lời khen cho những người đồng đội cũ. "Mikel Arteta? Tôi không ngạc nhiên. Ngay từ khi còn là cầu thủ, cậu ấy đã suy nghĩ như một HLV, luôn chỉ đạo vị trí trên sân. Còn Per Mertesacker (Giám đốc học viện Arsenal), tôi nói chuyện với cậu ấy thường xuyên. Chúng tôi trao đổi về cầu thủ trẻ, về cách quản lý. Sự kết nối vẫn còn mãi."
Từ một cuộc chia tay đầy sóng gió và những vết sẹo tâm lý, Laurent Koscielny đã tìm thấy sự bình yên và một mục đích mới. Anh không còn là trung vệ lăn xả trên sân cỏ, mà là một nhà kiến trúc sư điềm tĩnh, xây dựng đội bóng dựa trên sự bền vững và những giá trị nhân văn, những bài học anh đã thấm nhuần từ những năm tháng thăng trầm tại Bắc London và từ người thầy vĩ đại của mình.
