Trong cuộc chạy đua chuẩn bị cho kỳ World Cup đặc biệt kỷ niệm 100 năm, Alejandro Dominguez – Chủ tịch CONMEBOL và Phó chủ tịch FIFA – đã làm nóng bầu không khí bóng đá toàn cầu khi tuyên bố ông “mơ về một World Cup 64 đội” vào năm 2030. Đây được xem là “phiên bản độc nhất vô nhị”, nhằm đánh dấu cột mốc tròn một thế kỷ kể từ giải đấu đầu tiên diễn ra tại Uruguay vào năm 1930.
Ý tưởng nghe lãng mạn, thậm chí khơi gợi cảm xúc hoài niệm của Nam Mỹ – cái nôi của bóng đá tự do và niềm kiêu hãnh Libertadores. Nhưng điều lãng mạn đó lại đối mặt với hàng loạt câu hỏi gai góc: liệu FIFA có dám mở rộng thêm một lần nữa khi World Cup 2026 đã tăng lên 48 đội? Và quan trọng hơn, liệu thế giới có thực sự cần một giải đấu “phình to” chỉ vì lý do mang tính biểu tượng?
Giấc mơ Nam Mỹ: vì di sản và vì quyền lợi?
Từ góc nhìn Nam Mỹ, đề xuất 64 đội không chỉ là “một lễ kỷ niệm bóng đá”. Đó còn là cách CONMEBOL đảm bảo vai trò chủ nhà không bị mờ nhạt trong bối cảnh World Cup 2030 bị chia sẻ giữa ba châu lục và sáu quốc gia. Theo quy tắc của FIFA, một châu lục sau khi đăng cai sẽ bị “cấm sóng” ít nhất ba kỳ World Cup tiếp theo. Tức là Nam Mỹ sẽ không thể đăng cai thêm giải nào trước năm 2042.
Với 64 đội, Uruguay, Argentina và Paraguay – ba quốc gia chỉ được tổ chức mỗi nước một trận mở màn – có thể được trao thêm cơ hội tổ chức cả một bảng đấu. Lợi ích kinh tế, chính trị và biểu tượng đều tăng.
Từ góc nhìn đó, đề xuất của Dominguez không hề ngẫu hứng, mà là một toan tính mang nhiều tầng ý nghĩa.
Nhưng bài toán thực tế lại quá phức tạp
Một World Cup 64 đội đồng nghĩa hơn 25% số đội tuyển trên hành tinh sẽ góp mặt. Điều này gần như khiến vòng loại ở nhiều khu vực trở nên vô nghĩa, đặc biệt là CONMEBOL – nơi vốn chỉ có 10 quốc gia nhưng đã có 6 suất trực tiếp + 1 suất play-off trong định dạng 48 đội.
UEFA phản đối đầu tiên. Chủ tịch Aleksander Ceferin cảnh báo việc mở rộng tiếp sẽ làm giảm chất lượng giải đấu, khiến vòng loại châu Âu đánh mất tính cạnh tranh. CONCACAF cũng không ủng hộ. Chủ tịch Montagliani thẳng thắn nói: “Chúng ta còn chưa đá trận nào với thể thức 48 đội. 64 đội ở thời điểm này là không hợp lý.”
Rõ ràng, phần lớn các liên đoàn lớn đều lo ngại: World Cup sẽ mất giá trị nếu cứ liên tục nới rộng. Sự đặc biệt của giải đấu bóng đá lớn nhất hành tinh nằm ở việc rất khó để góp mặt, chứ không phải dễ dàng trở thành “đám đông”.
FIFA nói gì? Giấc mơ còn lâu mới thành hiện thực
FIFA giữ thái độ dè dặt. Tổ chức này xác nhận “mọi đề xuất đều phải được nghiên cứu”, nhưng không có dấu hiệu nào cho thấy Hội đồng FIFA sẽ đưa chủ đề 64 đội vào chương trình thảo luận nghiêm túc.
Chủ tịch Gianni Infantino – người từng thúc đẩy ý tưởng hai năm một kỳ World Cup – hiện chưa đưa ra bình luận trực tiếp. Điều đó cho thấy FIFA đang muốn giữ “cửa mở”, nhưng không cam kết điều gì.
World Cup 2030 chắc chắn là giải đấu lịch sử: sáu nước chủ nhà, ba châu lục và hàng loạt vấn đề hậu cần chưa từng có. Nhưng mở rộng lên 64 đội? Điều đó vẫn chỉ là giấc mơ mang màu sắc Nam Mỹ – đẹp, mãnh liệt, nhưng thiếu cơ sở trong giai đoạn hiện tại.
Với bóng đá thế giới, đôi khi giới hạn mới tạo nên giá trị. Và có lẽ World Cup 2030 chỉ nên là một kỳ kỷ niệm, chứ không cần phải là bản mở rộng đầy rủi ro.
