Chelsea sẽ phải cân nhắc nhiều hơn với những vụ mua sắm đắt giá trong tương lai.
Bộ đôi quy tắc của UEFA: Gọng kìm tài chính mới
Khác với lầm tưởng phổ biến về một "hạn chót" duy nhất vào ngày 30/6, các quy định tài chính được tính toán dựa trên chu kỳ ba năm liên tiếp, khiến mọi quyết định chi tiêu đều có tác động lâu dài. Với chín đại diện nước Anh tại đấu trường châu Âu mùa này, hai quy định then chốt của UEFA trở thành tâm điểm chú ý: Quy tắc Lợi nhuận Bóng đá và Quy tắc Chi phí Đội hình.
Thứ nhất, Quy tắc Lợi nhuận Bóng đá đặt ra một giới hạn thua lỗ nghiêm ngặt hơn nhiều so với PSR của Ngoại hạng Anh. Nếu giải đấu cao nhất nước Anh cho phép các CLB lỗ tối đa 105 triệu bảng (khoảng 121 triệu euro) trong ba năm, thì UEFA chỉ cho phép con số này dừng ở mức 60 triệu euro, hoặc có thể nới lỏng lên 90 triệu euro nếu CLB chứng minh được sức khỏe tài chính tốt. Sự chênh lệch đáng kể này buộc các CLB phải tính toán chi li hơn, đặc biệt khi giai đoạn xem xét hiện tại bao gồm các mùa 2022-23, 2023-24 và 2024-25.
Thứ hai, Quy tắc Chi phí Đội hình còn mang tính kiểm soát trực tiếp hơn. Quy định này buộc chi phí cho đội hình (lương cầu thủ, ban huấn luyện, phí đại diện và khấu hao chuyển nhượng) không được vượt quá 70% tổng doanh thu cộng với lợi nhuận ròng từ hoạt động mua bán cầu thủ. Tỷ lệ 70% là một bước siết chặt đáng kể so với mức 80% trước đó, và chính điều này đã khiến nhiều CLB rơi vào thế khó. Đáng chú ý, quy tắc này được tính theo năm dương lịch, đồng nghĩa với việc các CLB không thể dùng kỳ chuyển nhượng mùa đông để "chữa cháy" cho nửa đầu mùa giải.
Chelsea và Aston Villa: Bài học từ những vi phạm
Trong số các đội bóng Anh, Chelsea và Aston Villa là hai cái tên chịu áp lực nặng nề nhất. Cả hai CLB đều đã vi phạm các quy định của UEFA trong quá khứ, dẫn đến việc phải ký vào các thỏa thuận dàn xếp và nộp những khoản phạt lên đến hàng chục triệu euro. Tuy nhiên, hình phạt tài chính chỉ là một phần của câu chuyện. Điều ràng buộc họ chặt chẽ hơn chính là yêu cầu phải đảm bảo "cán cân chuyển nhượng trong danh sách A phải dương".
Nói một cách đơn giản, chi phí (bao gồm phí chuyển nhượng và lương) của những cầu thủ mới được đăng ký thi đấu tại cúp châu Âu không được phép vượt quá chi phí tương ứng của những cầu thủ bị loại khỏi danh sách. Điều này tạo ra một bài toán cực kỳ hóc búa. Chelsea đã buộc phải hành động quyết liệt bằng cách bán đi những cầu thủ như Madueke, Dewsbury-Hall và Amougou. Thậm chí, tương lai của những ngôi sao tấn công như Nicolas Jackson hay Christopher Nkunku cũng được đặt lên bàn cân để đảm bảo sự cân bằng.
Tương tự, Aston Villa đã phải đưa ra một quyết định đau đớn khi bán Jacob Ramsey, một sản phẩm "cây nhà lá vườn" ưu tú, cho Newcastle để ghi nhận lợi nhuận. Thương vụ này dù giúp cải thiện sổ sách nhưng lại khiến họ mất đi cầu thủ duy nhất được đào tạo tại CLB trong danh sách đăng ký với UEFA, buộc đội chủ sân Villa Park phải tính toán lại chiến lược nhân sự cho đấu trường châu lục.
Villa gặp nhiều khó khăn vì luật tài chính của UEFA.
Arsenal và lời cảnh tỉnh cho tham vọng
Nếu Chelsea và Aston Villa là ví dụ cho hậu quả của việc vi phạm, thì Arsenal lại là một trường hợp điển hình cho rủi ro tiềm ẩn. "Pháo thủ" hiện chưa vi phạm bất kỳ quy định nào, nhưng chính sách chi tiêu mạnh tay của họ trong các kỳ chuyển nhượng gần đây đang gióng lên hồi chuông cảnh báo. Việc mang về những bản hợp đồng đắt giá như Gyokeres, Zubimendi, và sắp tới có thể là Eberechi Eze từ Crystal Palace đang đẩy quỹ lương và chi phí khấu hao của CLB lên cao.
Chỉ riêng thương vụ Eze đã có thể tiêu tốn của Arsenal 13-14 triệu bảng khấu hao mỗi năm. Trong khi đó, ở chiều đi, dù đã chia tay Partey và Jorginho, đội chủ sân Emirates vẫn chưa thu về những khoản lợi nhuận đáng kể từ việc bán cầu thủ. Áp lực tài chính buộc ban lãnh đạo phải cân nhắc khả năng thanh lý những cái tên như Kiwior, Zinchenko, Fabio Vieira hay Reiss Nelson để tạo ra khoảng trống cần thiết. Rõ ràng, tham vọng cạnh tranh danh hiệu của Arsenal phải đi đôi với sự cẩn trọng tối đa để không đi vào vết xe đổ của các đối thủ.
Kỷ nguyên của những cuộc mua sắm không giới hạn dường như đã lùi vào quá khứ. Các quy định tài chính ngày càng siết chặt của UEFA không chỉ là vấn đề của riêng Chelsea hay Aston Villa, mà đã trở thành một thách thức chung cho toàn bộ các CLB Ngoại hạng Anh có tham vọng vươn ra châu Âu. Giờ đây, thành công không chỉ được đo bằng những danh hiệu trên sân cỏ, mà còn bằng khả năng quản trị tài chính thông minh và bền vững phía sau hậu trường.
