Khi theo dõi một trận bóng đá, người xem thường bao giờ thắc mắc về một phần tư hình tròn nhỏ được kẻ ở bốn góc sân. Khu vực đó, dù trông có vẻ đơn giản, lại là nơi bắt đầu của những quả phạt góc – một trong những tình huống tấn công nguy hiểm và kịch tính nhất.
Vị trí này được gọi là góc phạt góc hay cung phạt góc. Vậy khu vực này có hình dạng chính xác ra sao, kích thước tiêu chuẩn là gì, và những quy định nào cầu thủ phải tuân theo khi đặt bóng tại đây? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết.
Mô tả khu vực góc phạt góc: Cung tròn 1 mét
Khu vực góc phạt góc là một phần bắt buộc trên sân bóng đá 11 người tiêu chuẩn. Vị trí này được quy định rất rõ ràng trong Luật 1: Sân thi đấu (The Field of Play) của Hội đồng Hiệp hội Bóng đá Quốc tế (IFAB) và được Liên đoàn Bóng đá Thế giới (FIFA) áp dụng:
+ Hình dạng và Kích thước: Tại mỗi góc sân, một cung tròn một phần tư (¼) được kẻ vào bên trong sân thi đấu. Cung tròn này có bán kính 1 mét (1 yard), lấy tâm là chân của cột cờ góc.
+ Cột cờ góc (Corner flagpost): Bắt buộc phải có một cột cờ ở mỗi góc. Cột cờ này không được có đầu nhọn và phải cao tối thiểu 1.5 mét (5 feet). Cột cờ góc không chỉ giúp xác định vị trí mà còn là một phần của sân thi đấu.
Vai trò của góc phạt góc trong trận đấu
Vai trò chính và duy nhất của góc phạt góc là xác định khu vực hợp lệ để đặt bóng khi thực hiện một quả phạt góc. Một đội bóng được hưởng phạt góc khi toàn bộ quả bóng đã lăn qua vạch vôi cuối sân, bên ngoài khung thành, và người chạm bóng cuối cùng là một cầu thủ của đội phòng ngự.
Khi đó, bóng sẽ được đặt vào trong cung phạt góc ở phía gần nhất với nơi bóng đi hết đường biên. Từ vị trí này, đội tấn công có cơ hội đưa bóng trực tiếp vào khu vực vòng cấm của đối phương, tạo ra một tình huống "bóng chết" có khả năng ghi bàn cao. Đây là nơi bắt nguồn của những pha treo bóng chiến thuật, những cú đánh đầu dũng mãnh, hay thậm chí là những bàn thắng siêu phẩm được ghi trực tiếp.
Những quy định của luật liên quan đến góc phạt góc
Các quy định chi tiết về việc thực hiện quả đá phạt từ khu vực này được nêu rõ trong Luật 17: Quả phạt góc (The Corner Kick) của IFAB và được FIFA áp dụng:
* Vị trí đặt bóng: Bóng phải được đặt yên bên trong cung phạt góc. Toàn bộ quả bóng hoặc một phần của nó phải nằm trên hoặc trong vạch kẻ của cung tròn.
* Khoảng cách của cầu thủ phòng ngự: Tất cả cầu thủ đối phương phải đứng cách cung phạt góc tối thiểu 9.15 mét (10 yards) cho đến khi bóng được đá và di chuyển. Trọng tài thường sẽ dùng bình xịt bọt tự tan để đánh dấu khoảng cách này.
* Bóng trong cuộc: Bóng được coi là trong cuộc ngay khi được đá và di chuyển rõ ràng. Bóng không cần phải lăn ra khỏi cung phạt góc.
* Cột cờ góc: Cầu thủ không được phép di chuyển cột cờ góc để thực hiện quả đá phạt.
* Bàn thắng trực tiếp: Một bàn thắng có thể được ghi trực tiếp vào lưới đối phương từ một quả phạt góc. Pha lập công theo hình thức này thường được gọi với tên "Olimpico goal" hay "Olympic goal", tức "Bàn thắng Olimpico" hay "Bàn thắng Olympic".
Nguồn gốc của tên gọi này bắt nguồn từ pha lập công trực tiếp sau quả đá phạt góc của Cesareo Onzari - cầu thủ Argentina, vào lưới Uruguay năm 1924 ở sân vận động Olimpico. Do Uruguay là nhà đương kim vô địch Olympic khi đó nên các bàn thắng được ghi trực tiếp từ phạt góc về sau còn được gọi với tên "Bàn thắng Olimpico" hay "Bàn thắng Olympic".
Tại xứ sương mù, một số cầu thủ cũng từng nổi danh khi ghi bàn trực tiếp từ góc đá phạt góc, tiêu biểu có thể kể đến như David Beckham hay Son Heung-min.
Ví dụ thực tế: Bàn thắng kinh điển của Origi
Một trong những ví dụ kinh điển nhất về tầm quan trọng của việc thực hiện nhanh quả phạt góc là bàn thắng của Divock Origi cho Liverpool trong trận bán kết lượt về Champions League 2019 với Barcelona. Nhận thấy hàng thủ Barcelona mất tập trung, Trent Alexander-Arnold đã thực hiện một quả phạt góc cực nhanh từ khu vực góc phạt góc, giúp Origi ập vào ghi bàn trong sự sững sờ của các cầu thủ bên phía đại diện xứ Catalunya.
Tình huống này đã từng tạo nên không ít tranh cãi, nó cho thấy khu vực này có thể trở thành "tử huyệt" của đội phòng ngự như thế nào. Alexander-Arnold đã đặt bóng hợp lệ trong cung tròn và thực hiện nhanh nhất ngay khi có thể, tuân thủ đúng luật. Bàn thắng này không chỉ đưa Liverpool vào chung kết Champions League mà còn đi vào lịch sử như một minh chứng cho sự thông minh, khả năng quan sát và tận dụng luật trong những khoảnh khắc quyết định bắt nguồn từ góc phạt góc.
FAQ – Câu hỏi và hiểu lầm phổ biến
1. Bóng có cần phải lăn hoàn toàn ra khỏi cung phạt góc không? Không. Bóng chỉ cần được đá và di chuyển rõ ràng là đã hợp lệ. Quả bóng không nhất thiết phải lăn hoàn toàn ra khỏi vạch kẻ của cung tròn.
2. Cầu thủ tấn công có được đứng trong khoảng cách 9.15 mét không? Có. Quy định về khoảng cách 9.15 mét chỉ áp dụng cho các cầu thủ của đội phòng ngự. Đồng đội của người đá phạt không phải tuân thủ quy định này
3. Điều gì xảy ra nếu bóng được đặt bên ngoài cung phạt góc? Nếu trọng tài phát hiện bóng được đặt không đúng vị trí (hoàn toàn bên ngoài cung tròn), quả phạt góc sẽ phải được thực hiện lại. Trong kỷ nguyên VAR, những lỗi nhỏ như thế này ngày càng được kiểm tra kỹ lưỡng hơn.
Góc phạt góc, dù chỉ là một cung tròn nhỏ bé với bán kính 1 mét, lại là một khu vực có "quyền lực" trên sân cỏ. Đó không chỉ là một phần cấu trúc bắt buộc của sân đấu mà còn là nơi khởi nguồn cho những cơ hội ghi bàn quý giá. Việc hiểu rõ các quy định về góc phạt góc sẽ giúp người hâm mộ thưởng thức trận đấu một cách trọn vẹn hơn.
