AFCON sẽ giãn cách chu kỳ từ 2 lên 4 năm một lần.
Ngày 21/12/2025 đánh dấu bước ngoặt lịch sử cho bóng đá châu Phi. Tại Rabat, Morocco, Chủ tịch Liên đoàn bóng đá châu Phi (CAF) Patrice Motsepe chính thức công bố: Từ năm 2028, Cúp bóng đá các quốc gia châu Phi (AFCON) sẽ tổ chức bốn năm một lần thay vì hai năm như truyền thống. Đồng thời, giải Nations League châu Phi ra đời từ năm 2029.
Quyết định này được ông Motsepe biện minh bằng mục tiêu "độc lập tài chính bền vững". Chu kỳ dài hơn nhằm tạo sự khan hiếm, thu hút nhà tài trợ lớn và nâng giá trị thương mại. Minh chứng rõ nét là tiền thưởng cho nhà vô địch tăng lên 10 triệu đô la. Hơn nữa, thay đổi giúp giải quyết xung đột lịch thi đấu giữa đội tuyển quốc gia và câu lạc bộ châu Âu – vấn đề khiến cầu thủ châu Phi thường rơi vào tình thế khó xử, thậm chí "mất giá" trên thị trường chuyển nhượng.
Việc giãn cách AFCON còn hướng tới chuyên nghiệp hóa, đồng bộ lịch với World Cup và EURO. Thoạt nghe, đây là bước đi thực tế để bóng đá châu Phi hòa nhịp thế giới.
Bản sắc của AFCON liệu có mất đi vì những thay đổi?
Tuy nhiên, quyết định lại dấy lên tranh luận dữ dội. Sự hiện diện của quan chức FIFA cấp cao tại sự kiện, cùng việc thay đổi trùng khớp ý tưởng Gianni Infantino từng bày tỏ năm 2020 (gọi chu kỳ 2 năm là "vô dụng"), khiến nhiều người nghi ngờ tính tự chủ của CAF. Cựu Chủ tịch Issa Hayatou từng bảo vệ chu kỳ 2 năm như bản sắc văn hóa – lễ hội bóng đá không thể thiếu của lục địa đen. Nay từ bỏ nó để theo mô hình FIFA, liệu có phải sự thỏa hiệp, thậm chí phục tùng trước áp lực quốc tế?
Rủi ro tổ chức cũng không nhỏ. Ép AFCON vào mùa hè để tránh xung đột lịch châu Âu đồng nghĩa cạnh tranh trực tiếp với EURO về bản quyền truyền hình và sự chú ý khán giả. Hơn nữa, mùa hè phương Tây rơi vào mùa mưa bão ở nhiều quốc gia cận Sahara, thu hẹp lựa chọn đăng cai và đi ngược mục tiêu phát triển bóng đá toàn diện.
Giải Nations League châu Phi thay thế, dù giảm chi phí di chuyển bằng chia khu vực, lại tiềm ẩn nguy cơ nhàm chán với cặp đấu lặp lại, thiếu bất ngờ và giao thoa văn hóa – những yếu tố làm nên sức hút AFCON.
Tóm lại, đây là canh bạc lớn của Patrice Motsepe và CAF. Tích cực là nâng tầm cầu thủ châu Phi cùng tài chính ổn định. Tiêu cực là nguy cơ biến giải đấu giàu cảm xúc nhất hành tinh thành bản sao nhạt nhòa dưới bóng EURO và FIFA. "Sự độc lập tài chính" có lẽ phải đánh đổi bằng phần nào độc lập quyết sách cùng bản sắc riêng. Thời gian sẽ trả lời, nhưng AFCON quen thuộc đã thay đổi mãi mãi.
