Ném biên là hành động đưa bóng trở lại vào cuộc bằng cách ném bóng bằng cả hai tay từ vị trí mà bóng đi ra ngoài qua đường biên dọc. Ném biên được trao cho đội không phải là đội cuối cùng chạm bóng trước khi bóng rời sân. Đây là một trong những cách khởi động lại trận đấu, bên cạnh đá phạt, phạt góc hay phát bóng.
Luật áp dụng
Theo Luật 15 của IFAB (Luật Bóng đá áp dụng cho mùa giải 2025-2026), các quy định về ném biên bao gồm:
Thủ tục thực hiện ném biên:
Người ném phải đứng đối diện sân, có một phần của mỗi chân chạm vào đường biên dọc hoặc trên mặt đất bên ngoài đường biên.
Bóng được ném bằng cả hai tay, từ phía sau và qua đầu.
Vị trí ném là điểm bóng rời sân.
Tất cả đối thủ phải đứng cách điểm ném ít nhất 2 mét.
Bóng vào cuộc:
Bóng được coi là vào cuộc khi nó đi vào sân. Nếu bóng chạm đất trước khi vào sân, quả ném phải được thực hiện lại bởi cùng đội.
Nếu ném không đúng cách, quả ném sẽ được trao cho đội đối phương.
Vi phạm và hình phạt:
Nếu người ném chạm bóng lần nữa trước khi bóng chạm cầu thủ khác, đội đối phương được hưởng quả đá phạt gián tiếp. Nếu vi phạm này là lỗi dùng tay:
Một quả đá phạt trực tiếp được trao cho đối phương.
Nếu lỗi xảy ra trong khu vực phạt đền của người ném (trừ trường hợp thủ môn đội phòng ngự dùng tay), một quả phạt đền sẽ được trao.
Nếu đối thủ gây cản trở hoặc đứng gần hơn 2 mét để làm phiền người ném, họ sẽ bị cảnh cáo vì hành vi phi thể thao và đội ném được hưởng quả đá phạt gián tiếp nếu quả ném đã được thực hiện.
Các vi phạm khác dẫn đến việc quả ném biên được trao cho đội đối phương.
Lưu ý đặc biệt:
Bàn thắng không thể được ghi trực tiếp từ quả ném biên:
Nếu bóng đi thẳng vào khung thành đối phương, đội đối phương được hưởng phát bóng.
Nếu bóng đi thẳng vào khung thành đội ném, đối phương được hưởng phạt góc.
Nếu người ném cố ý ném bóng vào đối thủ để chơi lại bóng nhưng không dùng lực quá mức, trọng tài có thể cho tiếp tục trận đấu.
Ví dụ thực tế
Trận đấu nổi bật:
Trong trận đấu giữa Tottenham Hotspur và Olympiacos thuộc khuôn khổ bảng B UEFA Champions League hồi tháng 11 năm 2019, đội bóng của HLV Jose Mourinho khi đó đang bị dẫn 1-2 ngay trên sân nhà. Phút 50, tận dụng sự mất tập trung của hàng thủ đội khách, Serge Aurier đã thực hiện pha ném biên nhanh để Lucas Moura thoát xuống, rồi kiến tạo thuận lợi cho Harry Kane quân bình tỷ số. Đây là tình huống bước ngoặt giúp Tottenham giành chiến thắng chung cuộc 4-2 sau đó.
Vi phạm luật:
Trong trận Arsenal đấu Chelsea hồi tháng 11 năm 2022, Oleksandr Zinchenko khi thực hiện ném biên bên phần sân đối phương đã vô tình để bóng tuột khỏi tay. Ngay lập tức, trọng tài Michael Oliver thổi còi báo hiệu một quả ném biên lỗi, sau đó cho Chelsea hưởng quả ném biên.
Chiến thuật ném biên của Indonesia
Các đội tuyển quốc gia Indonesia từng khiến cả khu vực Đông Nam Á lẫn châu Á phải dè chừng vì chiến thuật tận dụng những quả ném biên mạnh vào vòng cấm đối phương của mình, với nhân tố nổi bật là Pratama Arhan.
Sai lầm thường gặp
Ném sai kỹ thuật:
Nhiều cầu thủ không giữ cả hai chân trên hoặc ngoài đường biên, hoặc ném bóng không qua đầu, dẫn đến quả ném bị hủy và trao cho đối phương.
Đứng quá gần:
Đối thủ thường cố ý đứng gần hơn 2 mét để gây áp lực, dẫn đến bị cảnh cáo hoặc phạt gián tiếp.
Chạm bóng lần hai:
Người ném đôi khi vô tình chạm bóng ngay sau khi ném, gây ra quả đá phạt gián tiếp cho đối phương.
Ném chậm:
Việc trì hoãn ném biên có thể bị trọng tài xem là hành vi trì hoãn trận đấu, dẫn đến cảnh cáo.
Câu hỏi phổ biến
Bàn thắng có thể được ghi trực tiếp từ ném biên không?
Không, bàn thắng không thể ghi trực tiếp. Nếu bóng đi thẳng vào khung thành, đội đối phương được hưởng phát bóng hoặc phạt góc, tùy tình huống.
Điều gì xảy ra nếu đối thủ đứng quá gần khi ném?
Nếu đối thủ đứng gần hơn 2 mét và gây cản trở, họ có thể bị cảnh cáo vì hành vi phi thể thao, và đội ném được hưởng đá phạt gián tiếp nếu quả ném đã thực hiện.
Ai được ném nếu bóng đi ra ngoài từ một pha tranh chấp?
Đội không chạm bóng cuối cùng trước khi bóng rời sân được quyền ném biên.
Kết luận
Ném biên là một phần không thể thiếu trong bóng đá, giúp trận đấu tiếp tục một cách công bằng và nhanh chóng. Việc thực hiện đúng kỹ thuật và tuân thủ luật là yếu tố quan trọng để tránh mất quyền kiểm soát bóng. Hiểu rõ Luật 15 của IFAB không chỉ giúp cầu thủ thực hiện đúng mà còn giúp người hâm mộ thưởng thức trận đấu một cách trọn vẹn hơn. Các tình huống ném biên chiến thuật, như pha ném của Trent Alexander-Arnold, cho thấy tầm quan trọng của kỹ năng này trong việc tạo ra cơ hội ghi bàn.
