Khi kỷ nguyên Roman Abramovich tại Stamford Bridge kết thúc, nhiều người tin rằng bóng đá đã thoát khỏi một biểu tượng của quyền lực tài chính thiếu kiểm soát. Thế nhưng, thực tế dưới thời các ông chủ mới của Chelsea, tập đoàn BlueCo, lại cho thấy một bức tranh còn phức tạp và đáng lo ngại hơn.
Bằng những chiến lược tài chính tinh vi và việc khai thác triệt để mô hình sở hữu đa câu lạc bộ (MCO), “The Blues” đang trở thành tâm điểm của một vấn đề mang tính hệ thống, đe dọa sự công bằng và tính toàn vẹn của môn thể thao vua.
Ngay từ đầu, Todd Boehly và các cộng sự đã cho thấy ý định lách luật một cách sáng tạo để đối phó với các Quy tắc Bền vững và Lợi nhuận (PSR). Những hành vi như bán tài sản của câu lạc bộ (khách sạn, đội nữ) cho chính các công ty con của mình đã dấy lên nghi ngờ về một hệ thống kế toán được thiết kế để tạo ra lợi nhuận ảo, qua đó mở rộng không gian chi tiêu trên thị trường chuyển nhượng.
Chiến lược này, kết hợp với "đội quân cho mượn" khổng lồ, nơi các cầu thủ trẻ được mua về không phải để phát triển cho đội một mà như những món hàng đầu tư chờ ngày bán lại, đã biến đại diện phía Tây London thành cỗ máy tài chính hơn là một câu lạc bộ bóng đá thuần túy.
Tuy nhiên, đỉnh cao của chiến lược này chính là mô hình sở hữu đa câu lạc bộ, với BlueCo nắm quyền kiểm soát cả Chelsea và Strasbourg. Mô hình hiện tại tạo ra lợi thế cạnh tranh không công bằng một cách trắng trợn.
Hãy tưởng tượng một kịch bản, khi “The Blues” đã chạm ngưỡng giới hạn của PSR, đội chủ sân Stamford Bridge hoàn toàn có thể để "câu lạc bộ chị em" là Strasbourg ký hợp đồng với một mục tiêu đắt giá, với lời hứa hẹn rằng cầu thủ đó thực chất là bản hợp đồng dài hạn dành cho Chelsea.
Bằng cách này, đại diện phía Tây London không chỉ lách luật tài chính mà còn tích trữ được tài năng, ngăn cản các đối thủ khác tiếp cận cầu thủ đó. Đây là một sân chơi hoàn toàn mất cân bằng, nơi các câu lạc bộ độc lập không thể nào cạnh tranh lại với các mạng lưới khổng lồ này.
Vấn đề không chỉ dừng lại ở Chelsea. Các tập đoàn sở hữu Manchester City hay Brighton cũng đang áp dụng mô hình tương tự, và các cơ quan quản lý như UEFA dường như bất lực. Những quy định cấm các câu lạc bộ cùng chủ sở hữu thi đấu tại cùng một giải đấu châu Âu dễ dàng bị qua mặt bằng các thủ tục giấy tờ và "kế toán sáng tạo".
Sự việc của Crystal Palace bị phát hiện chỉ vì "The Eagles" không chuẩn bị kịp thủ tục đã cho thấy luật lệ tồn tại chỉ để bị lách qua. Cuối cùng, câu hỏi lớn nhất vẫn còn đó: Những điều này có ích gì cho bóng đá?
Khi các câu lạc bộ biến thành công cụ trong một mạng lưới tài chính toàn cầu, khi các quy tắc công bằng tài chính trở thành trò đùa, và khi chiến thắng được quyết định bởi những luật sư và kế toán thay vì tài năng trên sân cỏ, thì linh hồn của môn thể thao này đang dần bị xói mòn.
Mô hình MCO không chỉ là một chiến lược kinh doanh thông minh. Đó là lỗ hổng đạo đức đang đe dọa phá hủy nền tảng cạnh tranh vốn có của bóng đá.
