Vui vẻ để tồn tại
Sau Sir Alex, Arsene Wenger là HLV gây dựng triều đại bền vững nhất của riêng mình trong thời hiện đại. Hơn 18 năm tại vị ở Arsenal, Arsene Wenger là biểu tượng cho sức sống mãnh liệt của nghề huấn luyện - công việc khắc nghiệt nhất mà tác giả cuốn sách từng biết đến.
Nói về Wenger là nói về những mâu thuẫn tồn tại nơi chính chiến lược gia này. Ông là HLV duy nhất trong kỷ nguyên mở trải qua mùa giải bất bại (2003/04) song đồng thời là HLV kém cỏi nhất khoảng một thập kỷ trở lại đây với chỉ 1 danh hiệu FA Cup 2014. Vậy Wenger có gì trong tay để duy trì chiếc ghế vốn luôn nằm trong tầm ngắm của dư luận?
Khác với phần đông các đồng nghiệp, triết lý làm việc của Wenger là sự tin tưởng. Chính vì Wenger luôn đặt niềm tin vào những người cộng sự mà ông không bị tác động bên ngoài chi phối. Wenger đuối chuyên môn khi đặt cạnh các HLV tuổi trẻ tài cao khác nhưng xét cho cùng, mỗi người có một công việc của riêng mình. Wenger chỉ quan tâm thái độ của giới chủ, cầu thủ và CĐV. Sự đơn giản trong lối tư duy của Wenger giúp ông tồn tại trong thế giới bóng đá khắc nghiệt.
 |
| Sau Sir Alex, HLV Wenger là người gây dựng triều đại bền vững nhất của riêng mình trong thời hiện đại. |
Wenger sinh ra khi thế chiến thứ 2 vừa đi qua tại làng Duttlenheim, tỉnh Strasbourg, sát biên giới Pháp và một vài quốc gia lân cận. Tàn dư chiến tranh để lại khủng khiếp tới mức 1/2 dân số trong vùng là… binh lính Đức cùng quân đồng minh đầu hàng. Gia đình Wenger làm lại từ đầu, tất cả những gì họ có trong tay là một quán rượu kiêm sửa ô tô tồi tàn quân Đức bỏ lại.
Ông nhớ lại thời đại của mình được bao trùm bởi mơ ước về cuộc sống ấm no. Ai ai cũng ước rằng hàng sáng, họ có một cái bánh mỳ; bữa trưa, họ được ăn món thịt bò nướng đá; bữa tối, họ được thưởng thức sa lát đi kèm loại rượu vang rẻ tiền nhất châu Âu. Đó là nền tảng làm nên một Arsene Wenger ngày nay.
Gỡ từng lớp vỏ bọc
Trong đội hình gồm các cầu thủ tới từ 18 quốc gia khác nhau, sự tương tác giữa các bên là thứ xa xỉ. Nhưng nhìn lại chặng đường đã qua của Wenger, ở đâu ông cũng tạo ra đế chế bất khả xâm phạm với những người hầu cận trung thành.
Wenger phân tích cách ông thu hút sự chú ý, buộc người khác phải tin tưởng và tuân lệnh. Giáo sư người Pháp ví con người giống tảng băng trôi. Lần tiếp xúc đầu tiên, chỉ một phần rất nhỏ về con người thật của đối tác bạn đang làm việc được bộc lộ. Bên dưới tảng băng đó là dòng nước xiết với đủ mọi thành phần cấu thành: Tảo biển, muối, động vật… Tất cả những tạp chất đó hợp lại làm một, tạo ra nền móng cho tảng băng có thể trụ vững trên mặt nước. Những gì chúng ta nhìn thấy trên bề mặt chỉ là kết quả của một chuỗi những sự xung đột bên dưới.
Trong bóng đá, để tạo ra môi trường chiến thắng, các HLV phải biết cách làm cho học trò lắng nghe họ. Nhưng mỗi cầu thủ là một sắc thái khác nhau, ẩn sâu bên trong từng sắc thái đó là những sắc thể thiên biến vạn hóa. Muốn giải quyết triệt để vấn đề, hay nói cụ thể là hướng mọi người về cùng một phía, không thể đi từ ngọn đi xuống. Đào bới từ rễ cây, bóc từng lớp vỏ, đấy gọi là “Xây nhà từ móng” theo thuật ngữ chuyên môn.
Lấy ví dụ cầu thủ A uống rượu tới sáng và bỏ dở buổi tập. HLV tiến gần, quát thẳng vào mặt anh ta: “Thằng điên, còn tái phạm thì đừng trách”. Chẳng ích gì bởi anh A đã uống rượu 1 lần thì sẽ có lần 2. Hướng đi đúng đắn là đưa ra những câu hỏi “Vì sao” và truy ngược lại. Vì sao cậu uống rượu? Vì tôi tức giận. Vì sao cậu tức giận? Vì tôi không được đá chính? Vì sao cậu không được đá chính? Vì anh B đá hay hơn tôi. Đấy, chẳng phải các HLV không cần tự mình nói ra những lời cay đắng mà vẫn giúp giới cầu thủ hiểu được họ đang gặp phải khó khăn gì hay sao?
Thống trị phòng thay đồ
Nhìn chung, giữa cầu thủ và HLV luôn tồn tại một khoảng cách nhất định. Bóng đá nên như thể để đảm bảo sự ổn định lâu dài. Sir Alex đồng tình một HLV giỏi là người biết cách thay thế cha mẹ của các cầu thủ song bên cạnh sự đùm bọc, người cha người mẹ còn phải răn đe, đưa đứa con của mình vào khuôn khổ.
Alex McLeish khẳng định ông chưa bao giờ sợ sệt khi đối diện với Sir Alex nhưng luôn dành sự nể phục và lòng kính trọng với “Lão già gân”. McLeish và Sir Alex là đôi bạn thân ngoài đời, Sir Alex thường rủ McLeish tới phòng thể chất của M.U cùng tập thể thao tránh nguy cơ bệnh tật tuổi già. Ngoài những máy móc dụng cụ chuyên dụng, phòng thể chất tại Carrington còn sắp sẵn một bàn bi-a. Với người cao tuổi, thể dục là phao cứu sinh duy nhất giúp họ kéo dài tuổi thọ. Với người trẻ, dậy sớm mỗi sáng là cực hình.
Sir Alex bắt đầu bài tập vào 8h sáng hàng ngày cùng toàn đội. Sau 20 phút, ông sẽ quay về nhà thay quần áo trước khi quay lại trại huấn luyện. Nhưng Sir Alex luôn cảnh giác. Ông nghi ngờ Rooney và các đồng đội sẽ quay ra đánh bi-a thay vì miệt mài trên máy tập khi ông vắng mặt. Một ngày, Sir Alex giả vờ thu dọn đồ đạc ra về. Ông luồn ra cửa sau, bất chợt xông vào. Cảnh tượng trước mắt Sir Alex là không ai chịu tập luyện, những đám đông được lập ra đứng ngoài cổ vũ Rooney và Young cá độ trên bàn bi-a. Sir Alex yêu cầu trò vui tiếp diễn, ông đứng ở miệng lỗ góc bàn, đặt đầu trước cửa bi lăn xuống, chỉ tay vào mặt Rooney: “Có giỏi thì đánh vào đây đi”.
Arsene Wenger cũng vậy, kể từ năm 2002, ông ra luật ở Arsenal: Ai nghiêm túc thì được thưởng tiền, ai lười nhác thì chạy 100 vòng quanh sân 10 ngày liên tiếp.
(Còn tiếp...)
