Khi mùa giải 2024-25 mới chỉ đi qua 10 vòng đấu, nhưng Arsenal đã phải đối mặt với một cuộc khủng hoảng thực sự. Ba chiếc thẻ đỏ và 24 thẻ vàng là những con số thống kê đáng báo động, cho thấy một tập thể non nớt và một lối chơi thiếu kiểm soát. Sự vô kỷ luật khi đó đã trở thành một mối đe dọa hiển hiện, có nguy cơ làm chệch hướng cả một chiến dịch đầy tham vọng.
Thế nhưng, cũng tại thời điểm tương tự ở mùa giải này, một Arsenal rất khác đang trình diện trước công chúng. Bất chấp lịch thi đấu đầu mùa đầy thử thách, đội quân của Mikel Arteta không có bất kỳ cầu thủ nào bị truất quyền thi đấu và chỉ phải nhận vỏn vẹn 10 thẻ vàng. Họ không chỉ đang vững vàng trên đỉnh bảng xếp hạng Ngoại hạng Anh, mà còn dẫn đầu cả bảng xếp hạng fair-play của giải đấu. Đây là một sự thay đổi ngoạn mục, một minh chứng rõ ràng cho sự trưởng thành vượt bậc của toàn đội và sự ổn định, hiệu quả của một mô hình chiến thuật đã đạt đến độ chín.
Nhìn lại quá khứ, vấn đề thẻ phạt từng là cơn đau đầu kinh niên của "Pháo thủ". Kết thúc mùa giải trước, Arsenal có tới sáu thẻ đỏ tại Ngoại hạng Anh, trong đó có ba thẻ đỏ trực tiếp - một con số bỏ xa phần còn lại của giải đấu khi không có đội nào khác phải nhận nhiều hơn ba lần truất quyền thi đấu.
Dù đội bóng cảm thấy bất bình với một vài quyết định của trọng tài, như trường hợp thẻ đỏ trực tiếp của Myles Lewis-Skelly trong trận gặp Wolverhampton Wanderers vào tháng 1 đã được Liên đoàn bóng đá Anh (FA) xóa bỏ, thì không thể phủ nhận rằng vấn đề kỷ luật là có thật.
Ngay đầu mùa giải năm ngoái, hai cầu thủ của họ đã trở thành nạn nhân của nỗ lực siết chặt luật câu giờ từ phía các trọng tài. Declan Rice nhận thẻ vàng thứ hai vì khều nhẹ quả bóng trước khi Joel Veltman của Brighton & Hove Albion chuẩn bị thực hiện một quả đá phạt. Một tháng sau, Leandro Trossard cũng chịu hình phạt tương tự vì sút bóng đi ở trận gặp Manchester City.
HLV Arteta khi đó đã khẳng định hành vi của cầu thủ người Bỉ diễn ra "chưa đầy một giây" sau tiếng còi của trọng tài Michael Oliver, nhưng điều đó không thể thay đổi tình thế.
Sau khi William Saliba bị truất quyền thi đấu bằng một thẻ đỏ trực tiếp khác trên sân của Bournemouth vào tháng 10, Arteta đã phải lên tiếng. "Chúng ta không thể tiếp tục thi đấu với 10 người ở đẳng cấp này," ông phát biểu trong một cuộc họp báo. "Chúng ta cần phải loại bỏ điều đó, rõ ràng là vậy.
Lý do, cách thức, không quan trọng. Chúng ta phải tập trung." Mặc dù đã có những cải thiện nhất định trong nửa sau của mùa giải đó, nhưng phải đến mùa giải này, thông điệp của vị chiến lược gia người Tây Ban Nha mới thực sự thấm nhuần vào từng cầu thủ.
Giờ đây, người ta có thể cảm nhận rõ ràng sự tập trung cao độ của Arsenal. Các cầu thủ hiểu rằng mỗi phút trên sân đều quan trọng, và việc duy trì đủ 11 người là điều kiện tiên quyết cho thành công. Sự bốc đồng của ngày hôm qua đã được thay thế bằng sự thận trọng và tính toán của ngày hôm nay.
Sự thay đổi này không đến từ may mắn, mà bắt nguồn từ một kế hoạch chiến thuật được xây dựng để loại bỏ rủi ro. Kỷ luật đáng nể của Arsenal và sự tuân thủ nghiêm ngặt khối đội hình 4-4-2 khi không có bóng đảm bảo rằng các cá nhân hiếm khi bị đặt vào tình thế phải đối mặt với nguy hiểm một mình.
Để tăng cường sự bảo vệ và ổn định, Declan Rice đã được kéo về chơi lùi sâu hơn và gần với Martin Zubimendi ở hàng tiền vệ. Theo Opta, tuyển thủ Anh chỉ có trung bình 1,9 lần chạm bóng trong vòng cấm đối phương mỗi 90 phút sau 10 trận đầu mùa này, giảm đáng kể so với con số 2,8 của mùa giải 2024-25.
Những pha phạm lỗi, đặc biệt là những lỗi dẫn đến thẻ phạt, thường xuất phát từ sự tuyệt vọng. Khi bạn kiểm soát được quả bóng, bạn sẽ ít có khả năng phạm lỗi hơn. Triết lý này được Arsenal áp dụng triệt để. Họ đạt tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình 58,42% tại Ngoại hạng Anh mùa này, chỉ kém Chelsea (59,12%) và Liverpool (61,71%).
Không chỉ kiểm soát bóng, Arsenal còn chủ động đẩy cao đội hình để bóp nghẹt đối thủ từ xa. Vị trí bắt đầu một chuỗi lên bóng trung bình của họ (được Opta định nghĩa là một pha bóng thuộc về một đội và kết thúc bằng hành động phòng ngự, dừng trận đấu hoặc một cú sút) là 53,1 mét tính từ khung thành đội nhà – cao nhất Ngoại hạng Anh.
Nguyên tắc rất đơn giản: Arsenal càng chơi xa khung thành của mình, họ càng ít gặp phải những tình huống nguy hiểm, và do đó, số lần phải thực hiện những pha tắc bóng trong thế khó cũng giảm đi.
Chiến thắng 1-0 trước Crystal Palace gần đây là một ví dụ điển hình. Cả sáu lần phạm lỗi của Arsenal trong trận đấu đó đều diễn ra bên phần sân của Palace. Đây không phải là hiện tượng ngẫu nhiên, mà là một phần của một khuôn mẫu đã được định hình. Khi phân tích bản đồ vị trí phạm lỗi của 20 câu lạc bộ, có thể thấy Arsenal không có bất kỳ điểm nóng phạm lỗi nào trên mức trung bình của giải đấu trong khu vực một phần ba sân nhà của họ.
Các pha phạm lỗi của họ thường xuyên xảy ra ở khu vực giữa sân hoặc thậm chí cao hơn. Hệ quả trực tiếp là các lỗi này thường được trọng tài nhìn nhận là ít nghiêm trọng hơn, và do đó ít có khả năng phải nhận thẻ.
Hiện tại, Arsenal cần trung bình 10,2 pha phạm lỗi để phải nhận một thẻ vàng – chỉ có Newcastle United (10,6) là có chỉ số tốt hơn. Trong chiến thắng 1-0 gần nhất trước Burnley, Gabriel là cầu thủ Arsenal duy nhất bị phạt thẻ, với pha vào bóng quá quyết liệt ở rìa vòng cấm địa đội nhà. Đó là một hình ảnh hiếm hoi về sự mong manh của Arsenal trong các trận đấu mùa này.
Các hậu vệ của họ hiếm khi bị buộc phải xoạc bóng. Huyền thoại Paolo Maldini của Milan và Ý từng có một câu nói bất hủ: "Nếu tôi phải thực hiện một cú tắc bóng, thì tôi đã phạm sai lầm từ trước đó." Cặp trung vệ Gabriel và William Saliba dường như cũng tuân theo triết lý này. Mặc dù nổi tiếng là những người tranh chấp bóng quyết liệt, Arsenal mới chỉ thực hiện 150 cú tắc bóng ở Ngoại hạng Anh mùa này.
Chỉ có năm đội – West Ham, Aston Villa, Man City, Liverpool và Newcastle – có số lần tắc bóng ít hơn. Saliba và Gabriel đều chỉ có trung bình gần một cú tắc bóng mỗi trận. Việc thực hiện ít pha tắc bóng hơn đồng nghĩa với việc phạm lỗi ít hơn.
Tất nhiên, vẫn có những ngoại lệ. Một nửa trong số 10 thẻ vàng của Arsenal sau 10 trận đầu mùa thuộc về các hậu vệ cánh đá chính: Riccardo Calafiori có ba và Jurrien Timber có hai.
Điều này không quá ngạc nhiên. Hậu vệ cánh là khu vực trọng yếu, nơi diễn ra những khoảnh khắc chuyển đổi trạng thái quan trọng. Cặp hậu vệ cánh của Arsenal thường xuyên dâng cao tấn công và có lẽ là những cầu thủ dễ bị đặt vào tình huống một chọi một nhất. Do đó, họ nằm trong số những người tắc bóng nhiều nhất đội.
Hành trình từ một đội bóng nóng nảy đến một tập thể kỷ luật thép là minh chứng cho sự trưởng thành của Arsenal dưới thời Arteta. Nó không chỉ giúp họ tránh được những bất lợi về nhân sự mà còn củng cố vững chắc thêm cho vị thế của một ứng cử viên vô địch hàng đầu.
