Libero
 |
| Franz Beckenbauer. Ảnh internet |
Nếu như vai trò của trung vệ là ngăn chặn tiền đạo đối phương thì Libero (tự do) còn quan trọng hơn thế dù trên cơ bản đây cũng là một hậu vệ. Điểm mạnh của Libero là khả năng đọc trận đấu và ngăn chặn tình huống tấn công của đối phương. Và khi đoạt được bóng, chính Libero là người phát động đường tấn công lên phía trên. Để có thể trở thành một Libero xuất sắc cần có sức mạnh, tốc độ, nhãn quan và sự thông minh trong thi đấu. Cho nên điểm chung của Libero thiên về tấn công nhiều hơn là phòng thủ. Bóng đá thế giới từng có những Libero xuất sắc như Franz Beckenbauer hay Matthias Sammer. Chính những đòi hỏi khá khắc khe đó mà ngày nay vị trí Libero đã bị khai tử .
Tiền đạo ảo
Từ khi bóng đá được khai sinh đến bây giờ thì khi mỗi đội ra sân đều có ít nhất một cầu thủ chơi ở hàng tiền đạo đảm trách nhiệm vụ ghi bàn. Nhưng khi những cầu thủ ấy bị chấn thương hoặc không có phong độ tốt hay muốn tạo bất ngờ cho đội bóng mà có không ít HLV đã dùng đội hình không tiền đạo (4-6-0) từ đó khai sinh ra “tiền đạo ảo”. Cơ bản đây là tiền vệ nhưng sẽ chơi cao nhất trong hàng tiền vệ, ngoài nhiệm vụ điều phối lối chơi còn phải gánh cả nhiệm vụ ghi bàn.
Điểm mạnh của cách đá này là có thể tăng số lượng tại tuyến giữa và đối phương cũng chẳng biết đề phòng ai vì mỗi tiền vệ xuất phát đều có thể ghi bàn. Nhưng chính vì không có một mũi nhọn thật sự nơi tuyến đầu nên việc tận dụng cơ hội cũng gặp chút khó khăn vì bản năng săn bàn của tiền vệ dù sao cũng không thể bằng tiền đạo thực thụ. HLV Del Bosque của Tây Ban Nha hay Mourinho của Chelsea từng khá thành công khi sử dụng đấu pháp này.
Trung vệ kết hợp tiền vệ phòng ngự
 |
| Pepe. Ảnh internet |
Thật khó gọi tên chính xác một cầu thủ chơi ở giữa hàng hậu vệ và tiền vệ có nhiệm vụ là theo chết tiền đạo nguy hiểm nhất của đối phương. Với những trung vệ hay tiền vệ phòng ngự bình thường, việc họ ngăn chặn tấn công là đương nhiên nhưng nhiệm vụ đó được phối hợp với các đồng đội khác chứ không có việc chăm chăm bám như hình với bóng đối với tiền đạo đối phương. Khi còn dẫn dắt Real Madrid, Mourinho từng sử dụng Pepe vào vị trí này để ngăn chặn Messi còn Phil Jones của Man United cũng từng chơi với vai trò tương tự.
Phạm vi và vai trò của thủ môn
Thủ môn thuần túy xưa nay chỉ có thể hoạt động trong phạm vi 16m50 và nhiệm vụ tối cao là ngăn những cú sút của đối phương. Nhưng với thủ môn của Bayern Munich và tuyển Đức là Neuer thì có lẽ chúng ta phải định nghĩa lại vai trò của người gác đền. Neuer đã cho cả thế giới thấy rằng một thủ môn vẫn có thể lao ra khỏi vùng 16m50 để cản phá pha tấn công của đối phương, đồng thời phát động tấn công cho đội nhà. Nhưng nói gì thì nói, thủ môn mà ra vào như thế cũng hết sức nguy hiểm bởi chẳng có mấy người gác đền có khả năng phản xạ và linh hoạt cũng như khôn khéo kiểu Neuer.
Khi mà yêu cầu về chiến thắng cũng như sự an toàn cho khung thành đội nhà trong mỗi trận đấu ngày càng được đề cao thì những chiến thuật hay đấu pháp không thể bất biến qua nhiều giai đoạn. Thời cuộc vận động thì bóng đá cũng thay đổi theo. Trong đó sự thay đổi về cách chơi là phần tất yếu, cho thấy sự tài năng của HLV và sự đa năng của cầu thủ. Điều đó cũng mang đến nhiều điều tích cực cho môn thể thao vua.
