FIFA đã ra phán quyết cuối cùng, nhưng FAM vẫn khăng khăng kháng cáo. Họ nói là để “bảo vệ danh dự”, nhưng có lẽ, đó chỉ là cách từ chối thừa nhận sai lầm.
Sau khi FIFA giữ nguyên án phạt nặng dành cho Liên đoàn Bóng đá Malaysia (FAM) và bảy cầu thủ nhập tịch, tổ chức này lập tức tuyên bố sẽ kháng cáo lên Tòa án Trọng tài Thể thao (CAS). Nhưng thay vì được xem là hành động dũng cảm, quyết định này đang khiến dư luận Malaysia hoài nghi: liệu FAM đang chiến đấu cho công lý, hay chỉ đang cố chấp trong vô vọng?
Khả năng thắng gần như bằng không
Câu chuyện bắt đầu từ việc FAM gửi lên FIFA bộ hồ sơ chứng minh ông, bà của bảy cầu thủ nhập tịch từng sinh tại Malaysia – điều kiện tiên quyết để họ được khoác áo tuyển quốc gia. Tuy nhiên, sau quá trình điều tra, FIFA phát hiện giấy tờ gốc lại ghi rõ họ sinh ở Argentina, Tây Ban Nha và Hà Lan.
Ủy ban Kỷ luật FIFA (FDC) khẳng định FAM đã “thiếu cẩn trọng nghiêm trọng”, thậm chí “có dấu hiệu gian lận” trong quá trình xác minh. Với những bằng chứng cụ thể, FIFA không chỉ cấm nhóm cầu thủ này thi đấu 12 tháng mà còn phạt FAM 350.000 franc Thụy Sĩ – một án phạt vừa nặng, vừa mang tính răn đe.
Trong bối cảnh đó, việc FAM tiếp tục kháng cáo lên CAS chẳng khác nào “ném đá lên núi”. Như cựu quan chức Datuk Pekan Ramli bình luận:
“FAM đã thua FIFA hai lần, trước Ủy ban Kỷ luật và Ủy ban Khiếu nại. Họ đang thua 0-2, nhưng vẫn muốn đá tiếp hiệp phụ với CAS – trong khi không có vũ khí nào trong tay.”
Nhiều cựu tuyển thủ Malaysia, như Safee Sali hay James Wong, cũng cho rằng việc kháng cáo chỉ khiến mọi chuyện tệ hơn: “Đôi khi, dũng cảm không phải là phản kháng, mà là biết cúi đầu nhận lỗi.”
Thua ở CAS – hậu quả còn khốc liệt hơn
CAS là cấp xét xử cuối cùng, phán quyết của tòa có hiệu lực toàn cầu và không thể đảo ngược. Nếu Malaysia tiếp tục thua kiện, FIFA hoàn toàn có thể coi đó là hành động “cố tình kéo dài vụ việc” và áp dụng biện pháp mạnh hơn: đình chỉ tư cách thành viên, cấm tham dự giải quốc tế, thậm chí trừ điểm ở vòng loại Asian Cup 2027.
Lịch sử bóng đá từng chứng kiến nhiều liên đoàn chọn “cúi đầu” thay vì “xông lên”. Indonesia năm 2015, sau khi bị FIFA cấm do chính phủ can thiệp, đã chấp nhận cải tổ nội bộ và được gỡ án chỉ sau một năm. Kenya năm 2022 cũng đi theo hướng tương tự. Thậm chí Bolivia từng bị xử thua vì sử dụng cầu thủ không đủ điều kiện, nhưng họ chọn im lặng để bảo vệ danh dự quốc gia.
FAM, ngược lại, đang đi ngược chiều. Bằng chứng FIFA nắm giữ quá rõ ràng – từ hồ sơ giả đến quy trình nhập tịch bất hợp pháp. CAS không phải là nơi “tìm lại danh dự”, mà là nơi chứng minh tính pháp lý của bằng chứng. Mà trong vụ này, mọi thứ đều chống lại Malaysia.
Cố đấm ăn xôi – nhưng “xôi” chẳng còn
Một vấn đề nghiêm trọng khác: song song với quá trình kháng cáo quốc tế, Malaysia đang mở cuộc điều tra nội bộ. Ủy ban Liêm chính quốc gia (EAIC) đã lập tổ đặc biệt, còn FAM cũng buộc phải thành lập ủy ban độc lập do cựu Chánh án Tun Md Raus Sharif đứng đầu để tự xem xét quy trình nhập tịch.
Nói cách khác, chính người Malaysia cũng đã thừa nhận trong lòng rằng họ có vấn đề. Nếu kết quả điều tra trong nước xác nhận sai phạm, việc FAM tiếp tục kiện CAS chẳng khác nào… tự đưa thêm bằng chứng chống lại mình.
Một cựu lãnh đạo bóng đá Malaysia nhận định trên The Star:
“Kháng cáo lúc này giống như một phản xạ bản năng khi bị dồn vào góc tường. Nhưng càng vùng vẫy, họ càng khiến hình ảnh bóng đá Malaysia thêm tổn thương.”
Học cách nhận lỗi – và làm lại
Bóng đá từng chứng kiến nhiều vụ việc gây chấn động, nhưng không phải liên đoàn nào cũng chọn con đường đối đầu với FIFA. Những quốc gia biết nhận sai, cải tổ và hợp tác thường được giảm nhẹ án, thậm chí còn lấy lại được uy tín sau khủng hoảng.
FAM cần nhìn nhận thực tế: việc bảy cầu thủ sử dụng giấy tờ giả là sự cố nghiêm trọng, không thể đổ lỗi cho “sơ suất hành chính”. Sự thành khẩn lúc này không chỉ giúp giảm thiệt hại, mà còn là cơ hội để chứng minh rằng bóng đá Malaysia vẫn còn đủ trách nhiệm và liêm chính để làm lại từ đầu.
Danh dự không thể xây bằng sự ngoan cố
FAM nói họ kiện để bảo vệ danh dự, nhưng danh dự không nằm ở tờ đơn kháng cáo gửi lên CAS – nó nằm ở sự minh bạch và dũng cảm đối diện sai lầm. Càng cố chứng minh mình vô tội, họ càng khiến thế giới bóng đá nhìn Malaysia như một liên đoàn thiếu trung thực và tự trọng.
Đôi khi, sự khôn ngoan lớn nhất của một tổ chức không nằm ở việc chiến thắng trong phòng xử án, mà là biết khi nào nên dừng lại. Và với FAM, thời điểm đó chính là bây giờ.
Nếu muốn được khoan hồng, hãy bắt đầu bằng sự thành khẩn. Bóng đá Malaysia cần một lời xin lỗi hơn là một cuộc kháng cáo.
