Làm thế nào để có vị trí cao trên BXH đội tuyển quốc gia của FIFA?: Đừng đá giao hữu với những đối thủ yếu

Bài viết cung cấp độc quyền bởi

Trật tự khó hiểu

Điều đáng nói nhất về lễ bốc thăm chia bảng World Cup 2014 diễn ra vài ngày trước hóa ra không phải là sự xuất hiện (nếu có) của “bảng tử thần”, cũng không phải là quyết định tổ chức một cuộc bốc thăm phụ để chọn ra một ĐT đen đủi phải chuyển từ nhóm 4 sang nhóm 2, mà là thứ tự sắp xếp các đội hạt giống. Chủ nhà Brazil, Đức, Tây Ban Nha, Argentina là những sự lựa chọn dễ chấp nhận, nhưng còn Colombia, Uruguay, Bỉ, Thụy Sĩ? Khó có thể nói rằng 4 cái tên này nằm trong nhóm 7 ĐTQG mạnh nhất thế giới, đặc biệt là trường hợp của Thụy Sĩ. Đội bóng đến từ xứ sở đồng hồ và nhà băng không sở hữu ngôi sao đẳng cấp thế giới nào, không tạo ra dấu ấn gì đặc biệt ở vòng loại World Cup (họ nằm ở một bảng rất nhẹ tại vòng loại khu vực châu Âu cùng với Iceland, Slovenia, Na Uy, Albania và Đảo Síp) và chỉ đá vỏn vẹn 8 trận đấu chính thức trong vòng 10 tháng đầu năm 2013.

Hà Lan và Indonesia

So với Thụy Sĩ thì Hà Lan hay Italia vượt trội về mọi mặt: từ lực lượng, danh tiếng đến thành tích đá vòng loại (Hà Lan và Italia là hai đội châu Âu đầu tiên giành vé đến Brazil), đặc biệt là Hà Lan. “Oranje” chỉ đánh mất đúng 2 điểm ở vòng loại, đã thắng 9/10 trận và có hiệu số bàn thắng bại 34-5. Chính HLV Louis Van Gaal cũng không hiểu điều gì đang diễn ra với đội bóng của mình: “Khi tôi mới nhậm chức, Hà Lan xếp thứ 6 thế giới. Bây giờ thì chúng tôi đứng thứ 8 dù chẳng thua một trận đấu chính thức nào cả”. Và Van Gaal cũng không phải là người duy nhất cảm thấy ngạc nhiên: “Về cơ bản, tôi không thể hiểu tại sao FIFA lại xếp Thụy Sĩ đứng thứ 7 thế giới, trên cả người Hà Lan và Italia” – HLV Joachim Loew của ĐT Đức phát biểu.

Lý lẽ của FIFA

Tất nhiên hệ thống xếp hạng của FIFA cũng dựa trên những nguyên tắc nhất định, chỉ có điều chúng… không hợp lý cho lắm. Đầu tiên, FIFA sẽ xét đến kết quả thi đấu của các ĐTQG trong vòng 4 năm trở lại đây, trong đó năm hiện tại sẽ có tầm quan trọng cao nhất. Thắng và hòa đều sẽ mang lại điểm trên BXH, nhưng thua thì không có điểm. Khi thắng các đội mạnh từ châu Âu và Nam Mỹ thì sẽ nhận được nhiều điểm hơn đánh bại các đội yếu ở châu Á hay châu Đại Dương. Cuối cùng, để đảm bảo tính công bằng về số trận đấu (một số ĐTQG thi đấu nhiều hơn hẳn các đội khác, nghĩa là có nhiều cơ hội kiếm điểm hơn) thì FIFA sẽ sử dụng điểm số trung bình mà các ĐTQG giành được để làm căn cứ xếp hạng. Xin nhắc lại là điểm số trung bình, cũng có nghĩa là một chiến thắng trước các đối thủ yếu (và mang lại rất ít điểm) thậm chí sẽ có ảnh hưởng tiêu cực đến vị trí trên BXH FIFA.

Đừng đá với những “chú lùn”

Trở lại với chủ đề chính, trong khi một chiến thắng trước những đội bóng hạng trung như Hungary hay Thổ Nhĩ Kỳ ở vòng loại World Cup có thể mang lại cho Hà Lan khoảng 1.000 điểm thì thắng lợi trước Indonesia trong trận giao hữu hồi tháng Sáu vừa qua chỉ giúp họ kiếm thêm 139,5 điểm mà thôi. Hiển nhiên là số điểm trung bình của Hà Lan sẽ bị giảm xuống, và chính quyết định mang nặng ý nghĩa văn hóa – chính trị (Indonesia là thuộc địa cũ của Hà Lan) về việc đá giao hữu với Indonesia đã lấy mất tư cách hạt giống của đội quân màu Da cam. Không riêng gì trường hợp đó, về cơ bản thì các ĐT mạnh không nên đá giao hữu với những đối thủ nằm ngoài Top 100 trên BXH FIFA, bởi những trận đấu như thế này mang lại rất ít điểm và điểm bình quân của họ chắc chắn sẽ giảm cho dù thắng hay thua. Đáng tiếc là Italia cũng phạm phải sai lầm tương tự: ngày 31/5, họ đã đá giao hữu với San Marino, đội bóng mới thắng được duy nhất một trận trong lịch sử tồn tại của mình, và Squadra Azzurra chỉ giành được vỏn vẹn 150 điểm, so với mức bình quân 400 – 1.000 điểm ở các trận đấu khác. Và đừng quá ngạc nhiên khi Thụy Sĩ được xếp làm hạt giống: bên cạnh những trận đấu bắt buộc tại vòng loại World Cup, trong năm 2013 họ chỉ đá 2 trận giao hữu mà thôi….

Có thể khẳng định chắc chắn rằng chính những trận giao hữu vô bổ đã khiến Hà Lan và Italia đánh mất vị trí hạt giống. Nếu bỏ qua kết quả của các trận giao hữu thì tốp 10 trên BXH FIFA sẽ có trật tự như sau: