Câu chuyện về Jack Grealish tại Everton đang được viết nên như một kịch bản cổ tích: người "nghệ sĩ" bị lãng quên tại Manchester City, sau khi được giải thoát, đã tìm lại chính mình, trở thành trái tim sáng tạo của một đội bóng mới và việc anh vắng mặt trong danh sách triệu tập của đội tuyển Anh được cho là một sự bất công. Nhưng đằng sau câu chuyện đầy cảm xúc đó, những con số thống kê lạnh lùng lại kể một câu chuyện hoàn toàn khác, một lý do hợp lý cho sự phớt lờ của HLV Thomas Tuchel.
Không thể phủ nhận rằng Grealish đang tận hưởng thứ bóng đá của mình. Bàn thắng đầu tiên cho Everton vào lưới Crystal Palace và 4 pha kiến tạo chỉ sau 9 trận là một sự khởi đầu đầy hứa hẹn. Nụ cười đã trở lại trên môi, và ngọn lửa sáng tạo từng biến anh thành cầu thủ trị giá 100 triệu bảng dường như đã được nhen nhóm lại. Anh là một niềm vui để theo dõi, một điểm nhấn sáng giá của những tháng đầu mùa giải Ngoại hạng Anh.
Tuy nhiên, nếu lột bỏ lớp vỏ bọc cảm xúc, các chỉ số chuyên sâu lại vẽ nên một bức tranh đáng lo ngại. Mặc dù những đóng góp trực tiếp vào bàn thắng đã tăng lên, hầu hết các số liệu khác lại cho thấy một sự sa sút so với chính anh trong quá khứ. Ví dụ, tỷ lệ tạo cơ hội dứt điểm mỗi trận của Grealish đã giảm từ 5.86 mùa trước xuống còn 4.86, chưa kể đến con số đỉnh cao 6.96 ở mùa cuối cùng tại Aston Villa. Độ chính xác trong các đường chuyền của anh cũng đã giảm sút.
Đáng báo động hơn cả là khả năng đi bóng. Tại Aston Villa mùa 2020/21, Grealish đạt tỷ lệ rê bóng qua người thành công đến 64.4%. Con số này rơi xuống 44.8% ở mùa cuối cùng tại Man City. Giờ đây, ở Everton, nó chỉ là 24.4%. Cứ bốn lần cầm bóng đột phá, anh thất bại tới ba lần. Đây là một thống kê rất thấp so với tiêu chuẩn của một cầu thủ chạy cánh hàng đầu.
Vậy tại sao những đóng góp vào bàn thắng của Grealish lại tăng lên? Lời giải thích đơn giản nhất nằm ở vai trò. Tại Man City, anh là một bánh răng trong một cỗ máy phức tạp. Tại Everton, anh là trung tâm của mọi đợt lên bóng. Việc lối chơi của toàn đội được dồn qua anh đã tạo ra nhiều cơ hội hơn để anh thực hiện đường chuyền cuối cùng, từ đó gia tăng số bàn thắng và kiến tạo. Điều này đến từ việc Grealish có nhiều bóng và ở những vị trí thuận lợi hơn, chứ không hẳn vì bản thân anh đã cải thiện hay tìm lại phong độ đỉnh cao.
Một vài pha kiến tạo của anh cũng phần nào chứng minh cho luận điểm này. Bên cạnh đường chuyền xuất sắc cho Iliman Ndiaye, một số khác lại mang tính may mắn, như đường chuyền đơn giản cho James Garner, người sau đó đã tung một cú sút xa không tưởng. Nó vẫn được tính là một pha kiến tạo, nhưng khó có thể nói Grealish đã tạo ra nó.
Tất cả những điều này không nhằm mục đích hạ thấp tài năng của Grealish. Anh đang chơi với một sự tự do đã thiếu vắng từ lâu. Nhưng sự thật là anh chưa trở lại với phiên bản tốt nhất của mình. HLV Thomas Tuchel, người phải đưa ra quyết định dựa trên những tiêu chuẩn cao nhất, không thể lựa chọn một cầu thủ chỉ dựa trên cảm xúc hay một câu chuyện hấp dẫn.
Ông cần sự ổn định và đẳng cấp kỹ thuật được chứng minh qua những con số. Khoảng cách giữa "ý tưởng" về một Grealish thăng hoa và thực tế những gì anh đang thể hiện trên sân vẫn còn đó, và đó là lý do chính đáng để chiếc áo đội tuyển Anh vẫn còn ở ngoài tầm với của anh.
