Ngày càng nhiều đội bóng ưa chuộng mẫu cầu thủ chạy cánh phải thuận chân trái
Trong hơn một thập kỷ qua, bóng đá châu Âu đã chứng kiến sự lên ngôi của những cầu thủ chạy cánh phải thuận chân trái, hay còn gọi là cầu thủ chạy cánh nghịch. Đây không chỉ là mẫu cầu thủ được săn đón bậc nhất trên thị trường chuyển nhượng, mà còn là biểu tượng cho sự thay đổi trong triết lý chiến thuật, kéo theo cuộc cách mạng về cách tấn công và phòng ngự.
Những gương mặt tiêu biểu hiện nay gồm Lamine Yamal của Barcelona, Mohamed Salah của Liverpool, Bukayo Saka của Arsenal hay Michael Olise tại Bayern Munich. Trước đó, Arjen Robben, Lionel Messi, Gareth Bale, Angel Di Maria hay Riyad Mahrez đã đặt nền móng, trở thành hình mẫu kinh điển cho thế hệ kế cận. Điểm chung là họ đều sử dụng chân trái ở cánh phải, có khả năng bó vào trung lộ và dứt điểm trực diện khung thành, thay vì chạy dọc biên để tạt bóng.
Sự hiếm có cũng làm tăng giá trị của họ: chỉ khoảng 20% cầu thủ chuyên nghiệp thuận chân trái, đồng nghĩa với việc để xuất hiện một ngôi sao tầm cỡ Messi hay Robben, bóng đá thế giới từng phải chờ đợi vài năm. Thế nhưng ngày nay, nhờ sự phát triển của học viện bóng đá và xu hướng huấn luyện hiện đại, mỗi mùa giải giới bóng đá lại chào đón thêm nhiều gương mặt trẻ giàu tiềm năng ở vị trí này, như Franco Mastantuono (Real Madrid), Estevao (Chelsea) hay Max Dowman (Arsenal).
Trước khi trào lưu cầu thủ chạy cánh nghịch bùng nổ, Ngoại hạng Anh và phần lớn châu Âu bị thống trị bởi kiểu cầu thủ chạy cánh truyền thống. Sơ đồ 4-4-2 với hai tiền đạo và hai cầu thủ bám biên từng là “công thức vàng”. Manchester United thời Sir Alex Ferguson những năm 1990–2000 là ví dụ điển hình: David Beckham thuận chân phải bên cánh phải và Ryan Giggs thuận chân trái bên cánh trái, thực hiện hàng trăm pha tạt bóng để các tiền đạo như Ruud van Nistelrooy hay Dwight Yorke kết thúc.
Bước ngoặt diễn ra giai đoạn 2009–2012, khi Barcelona và đội tuyển Tây Ban Nha thống trị bằng lối chơi tiki-taka và kiểm soát bóng. Các nghiên cứu phân tích dữ liệu chứng minh rằng tạt bóng ít hiệu quả, với chỉ 1,3% tạo ra bàn thắng trực tiếp. Điều này buộc các HLV tìm kiếm giải pháp mới: đưa cầu thủ chạy cánh nghịch vào để tạo thêm mối đe dọa trung lộ.
Triển khai Messi, Robben, Bale hay Ronaldo ở vị trí này đã tạo ra cơn mưa bàn thắng, đồng thời thay đổi toàn bộ vai trò các vị trí khác. Hậu vệ biên buộc phải dâng cao, giữ chiều rộng và trở thành nguồn tạt bóng chủ yếu. Tiền đạo cắm dần thay đổi bản chất, từ “số 9 điển hình” săn bàn trở thành cầu thủ đa năng hơn, sẵn sàng kiến tạo cho các đồng đội chạy cánh. Firmino ở Liverpool hay Benzema tại Real Madrid là ví dụ tiêu biểu. Trong khi đó, tiền vệ trung tâm như Wijnaldum cũng được yêu cầu thận trọng hơn, cân bằng phòng ngự để chống lại phản công.
Rogerio Ferreira, HLV người Brazil từng đào tạo nhiều tài năng trẻ, khẳng định: “Ngày trước, số 10 và số 9 là những người quyết định trận đấu. Nhưng bây giờ, đó là cầu thủ chạy cánh.” Chính Robben và Ribery tại Bayern đã khiến ông thay đổi hoàn toàn quan điểm huấn luyện. Logic rất rõ: nếu một cầu thủ thuận chân trái chơi cánh phải, mỗi lần cắt vào trong là một lần khung thành mở ra trước mắt.
Ryan Giggs nổi bật với tốc độ leo biên cùng những quả tạt chuẩn xác
Xu hướng này tạo ra hiệu ứng dây chuyền, khiến bóng đá hiện đại khác biệt hoàn toàn so với hai thập kỷ trước. Các CLB lớn thậm chí còn định hướng đào tạo để “sản xuất” ra mẫu cầu thủ này, bởi họ hiểu rằng đây là vị trí có khả năng định đoạt trận đấu thường xuyên nhất.
Dù chỉ 20% cầu thủ thuận chân trái, nhưng chính sự khan hiếm này khiến mỗi ngôi sao thực sự như Messi, Salah hay Robben càng trở nên quý giá. Và với sự xuất hiện của những gương mặt trẻ tài năng, mùa giải 2025–26 hứa hẹn sẽ là sân khấu rực rỡ cho thế hệ cầu thủ chạy cánh nghịch mới tiếp tục thay đổi diện mạo bóng đá toàn cầu.
