Bức tranh bóng đá trẻ Thái Lan hiện ra với những mảng màu đối lập đầy trớ trêu. Việc đội tuyển U23 Thái Lan bước vào vòng chung kết U23 châu Á 2026 bằng một lực lượng chắp vá, chủ yếu dựa vào các cầu thủ dự bị và gương mặt lứa U20, không phải là một tai nạn ngẫu nhiên.
Đó là hệ quả tất yếu của một chuỗi lựa chọn sai lầm về mặt chiến lược. Nghịch lý trở nên rõ ràng hơn khi đặt cạnh sân chơi SEA Games – nơi người Thái có thể triệu tập những cái tên ưu tú nhất trong độ tuổi. Đây chính là biểu hiện rõ nét của việc đánh tráo giá trị, khi một nền bóng đá từng được coi là hình mẫu của khu vực lại đang tự hạ thấp những tiêu chuẩn chuyên môn chuẩn mực của chính mình.
Sự bế tắc của Liên đoàn bóng đá Thái Lan dưới thời Madam Pang trong việc thuyết phục các câu lạc bộ nhả quân cho giải đấu châu lục là một điểm yếu chí mạng. Khi các đội bóng quốc nội kiên quyết giữ người vì giải đấu diễn ra giữa mùa, điều đó cho thấy tầm ảnh hưởng của người đứng đầu chưa đủ sức nặng để đặt lợi ích quốc gia lên trên lợi ích cục bộ.
SEA Games có thể mang lại danh dự và những cảm xúc ngắn hạn cho người hâm mộ, nhưng giải U23 châu Á mới thực sự là thước đo phản ánh năng lực đào tạo, tổ chức và chiều sâu cầu thủ. Khi cán cân ưu tiên bị đặt ngược, bóng đá Thái Lan đang tự tước đi cơ hội cọ xát đỉnh cao, đồng thời tự thu hẹp không gian phát triển của lứa cầu thủ kế cận.
Bóng đá hiện đại không thể phát triển bền vững dựa trên những giá trị cảm xúc nhất thời tại đấu trường khu vực. Chấp nhận một đội hình “vá víu” ở giải đấu lớn nhất châu lục trong cùng một chu kỳ với SEA Games là dấu hiệu của một tư duy ưu tiên sai lệch.
Những cầu thủ trẻ tài năng, thay vì được thử lửa ở môi trường khắc nghiệt với cường độ đôi khi không thua kém các trận đấu tại Ngoại hạng Anh ở cấp độ trẻ, lại bị giữ lại cho những mục tiêu nhỏ hẹp. Hệ quả là lứa cầu thủ tốt nhất không được tôi luyện đúng chỗ, trong khi những gương mặt trẻ hơn lại bị đẩy vào những hoàn cảnh vượt quá tầm vóc của họ. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến thành tích trước mắt mà còn làm sai lệch khả năng phản ánh thực lực của cả một nền bóng đá trẻ.
Thông điệp mà bóng đá Thái Lan đang phát đi lúc này rất rõ ràng nhưng cũng đầy lo ngại: Châu Á không phải là ưu tiên số một.
Khi SEA Games được đặt cao hơn giải U23 châu Á, đó không đơn giản là một quyết định nhân sự mà là một sự thất bại về mặt tầm nhìn chiến lược. Những lựa chọn sai lầm này hiếm khi chỉ để lại hậu quả trong một giải đấu đơn lẻ. Nó sẽ bào mòn sự phát triển dài hạn, làm thui chột tài năng và khiến khoảng cách giữa họ với những cường quốc bóng đá lục địa ngày càng bị nới rộng.
Nếu độc giả muốn tìm hiểu về lịch sử giải đấu SEA Games, có thể tham khảo bài viết Lịch sử bóng đá SEA Games: Nơi tạo nên những thế hệ vàng của Đông Nam Á.
