
Mốc thời gian | Sự kiện xảy ra |
1889 | Wolverhampton Wanderers chuyển đến sân Molineux sau khi nhà máy bia Northampton mua lại khu đất và cho CLB thuê. Đây cũng là sân vận động đầu tiên được xây dựng cho một câu lạc bộ thuộc Football League. |
Thập niên 1950 | Molineux là một trong những sân vận động đầu tiên tại Anh lắp đặt hệ thống đèn pha và tổ chức một số trận đấu thuộc Cúp C1 châu Âu. |
1978–1979 | Sân vận động được sửa chữa và xây dựng lại khán đài Molineux Street Stand (sau này là John Harris Stand). |
1986 | Khán đài John Harris và South Bank không đáp ứng tiêu chuẩn an toàn và bị đóng cửa. Wolves buộc phải đóng cửa một phần sân. |
1991–1993 | Sân Molineux được tái phát triển toàn diện với chi phí hàng triệu bảng, trở thành một trong những sân vận động lớn và hiện đại nhất nước Anh vào thời điểm đó. |
2010 | CLB công bố kế hoạch tái phát triển trị giá 40 triệu bảng để nâng sức chứa sân lên 38.000 chỗ ngồi. |
2011–2012 | Giai đoạn đầu tiên của kế hoạch tái phát triển được thực hiện với việc xây dựng lại khán đài Stan Cullis. |
Hiện tại | Các giai đoạn tái phát triển tiếp theo bị hoãn lại để ưu tiên đầu tư cho học viện bóng đá trẻ. Có kế hoạch dài hạn để nâng sức chứa sân lên 50.000 chỗ ngồi. |
Thông tin sân vận động
Tên đầy đủ: Sân vận động Molineux
Vị trí: Waterloo Road, Wolverhampton
Chủ sở hữu: Wolverhampton Wanderers
Đơn vị vận hành: Wolverhampton Wanderers
Sức chứa: 31.750
Kích thước sân: 105 x 68 mét (115 x 74 yard)
Bề mặt: Desso GrassMaster
Xây dựng: 1889
Khánh thành: 1889
Cải tạo: 1978–1979; 1991–1993; 2011–2012
Kiến trúc sư:
Thiết kế hiện tại: Alan Cotterell Partnership; Tái phát triển: AFL
Nhà thầu chính:
Thiết kế hiện tại: Alfred McAlpine; Tái phát triển: Buckingham Group
Câu lạc bộ thuê sân: Wolverhampton Wanderers (1889–nay)
Lịch sử sân vận động
Sân vận động Molineux là một sân vận động bóng đá tọa lạc tại Wolverhampton, West Midlands, Anh. Đây là sân nhà của câu lạc bộ Premier League, Wolverhampton Wanderers từ năm 1889. Là sân vận động đầu tiên được xây dựng để một câu lạc bộ thuộc Football League sử dụng, đây cũng là một trong những sân vận động đầu tiên của Anh lắp đặt đèn pha và đã tổ chức một số trận đấu cấp câu lạc bộ châu Âu sớm nhất vào những năm 1950.
Vào thời điểm được cải tạo đầu những năm 1990, Molineux là một trong những sân vận động lớn nhất và hiện đại nhất ở Anh, mặc dù sau đó đã có nhiều tên tuổi khác nổi lên làm lu mờ "thánh địa" của Wolves. Sân vận động này đã tổ chức các trận đấu của đội tuyển quốc gia Anh và gần đây hơn là các trận đấu của đội U21 Anh, cũng như trận Chung kết UEFA Cup đầu tiên vào năm 1972.

Molineux là một sân vận động toàn ghế ngồi với sức chứa 31.750 người, nhưng nó luôn thu hút lượng khán giả lớn hơn nhiều khi phần lớn còn là khán đài đứng. Kỷ lục khán giả là 61.315 người. Các kế hoạch đã được công bố vào năm 2010 cho một chương trình tái phát triển trị giá 40 triệu bảng để xây dựng lại và liên kết ba khán đài của sân vận động nhằm tăng sức chứa lên 38.000 chỗ ngồi.
Giai đoạn đầu tiên của dự án này, Khán đài Stan Cullis, đã được hoàn thành vào năm 2012. Hai giai đoạn tiếp theo đã bị hoãn lại vì câu lạc bộ ưu tiên kinh phí cho việc phát triển học viện trẻ. Có những kế hoạch dự kiến dài hạn hơn để tái phát triển mọi khán đài, có thể tạo ra sức chứa 50.000 người.
Sân vận động
Sân vận động nằm cách trung tâm thành phố Wolverhampton vài trăm dặm về phía bắc, ở phía xa của vành đai thành phố, và là một công trình nổi bật do kích thước của nó trong một khu vực chủ yếu là các tòa nhà thấp tầng.
Nó bao gồm bốn khán đài: Khán đài Steve Bull (trước đây là Khán đài John Ireland). Khán đài Sir Jack Hayward (trước đây là Khán đài Jack Harris và còn được gọi là 'The South Bank'), là một khán đài đứng an toàn một tầng. Khán đài Stan Cullis (còn được gọi là The North Bank) là khán đài được cải tạo gần đây nhất. Khán đài Billy Wright là nơi có phòng thay đồ của đội, khu vực truyền thông và khu vực gia đình.
Tổng sức chứa của các khán đài là khoảng 31.500 chỗ ngồi, với một khu vực ghế ngồi tạm thời nâng sức chứa chính thức hiện tại lên 32.050. Thiết kế sân vận động hiện tại bắt nguồn từ đầu những năm 1990 khi nó được tái phát triển rộng rãi để trở thành một địa điểm toàn ghế ngồi hiện đại, khi luật định yêu cầu các sân vận động bóng đá của Anh phải cung cấp ghế ngồi cho tất cả khán giả được ban hành rộng rãi.
Trong những ngày trước khi có quy định về ghế ngồi, sân vận động có thể chứa hơn 60.000 khán giả; kỷ lục khán giả cho một trận đấu tại sân là 61.315 người trong trận đấu ở giải hạng Nhất Football League First Division với Liverpool vào ngày 11 tháng 2 năm 1939. Những năm 1940 và 1950 chứng kiến lượng khán giả trung bình cho các mùa giải thường xuyên vượt quá 40.000, trùng với thời kỳ đỉnh cao của câu lạc bộ trên sân cỏ.

Molineux đã tổ chức sáu trận đấu của đội tuyển quốc gia Anh. Trận đầu tiên là chiến thắng 6–1 trước Ireland vào ngày 7 tháng 3 năm 1891. Đội tuyển Anh lại đánh bại Ireland, lần này là 4–0, vào ngày 14 tháng 2 năm 1903 và thua xứ Wales 1-2 vào ngày 5 tháng 2 năm 1936. Trận thứ tư là chiến thắng 5–2 trước Đan Mạch trong một trận vòng loại World Cup 1958 vào ngày 5 tháng 12 năm 1956. Năm 2022, Molineux đã tổ chức trận hòa 0-0 ở Nations League với Ý và trận thua 0-4 trước Hungary. Sân cũng đã tổ chức bốn trận đấu của đội U21 Anh (vào các năm 1996, 2008, 2014 và 2018) và vào năm 2005, đã tổ chức một số trận đấu vòng loại Giải vô địch trẻ châu Âu.
Vào ngày 24 tháng 6 năm 2003, Molineux cũng trở thành địa điểm tổ chức buổi hòa nhạc trực tiếp lớn nhất của Wolverhampton, với màn trình diễn của Bon Jovi trước 34.000 người.
Cho đến tháng 5 năm 2011, sân vận động có sức chứa 29.400 người. Tuy nhiên, Khán đài Stan Cullis có 5.500 chỗ ngồi đã bị phá bỏ để tái phát triển và 230 ghế ở tầng dưới của Khán đài Steve Bull đã được dỡ bỏ như một phần của quá trình, làm giảm sức chứa tạm thời xuống còn 23.670. Tầng dưới của khán đài North Bank mới (chứa 4.000 người) đã được mở cửa sử dụng vào tháng 9 năm 2011 cho trận đấu sân nhà thứ hai của đội trong mùa giải, nâng sức chứa sân vận động lên 27.670.
Tầng trên của khán đài mới (3.700 ghế) đã được hoàn thành vào đầu mùa giải 2012–13, nâng tổng sức chứa của sân vận động lên 31.700. Tuy nhiên, câu lạc bộ đã trì hoãn giai đoạn thứ hai của việc tái phát triển trong việc xây dựng lại Khán đài Steve Bull. Sau khi xuống hạng Premier League vào năm 2012, góc Tây Nam đã bị tháo dỡ cho đến khi đội bóng giành lại quyền thăng hạng sáu năm sau đó.
Nguồn gốc
Tên Molineux bắt nguồn từ Benjamin Molineux, một thương gia địa phương thành đạt, người vào năm 1744 đã mua đất để xây dựng Molineux House (sau này được chuyển thành Khách sạn Molineux) và sân vận động sau này được xây dựng trên đó.

Bất động sản này được O.E. McGregor mua lại vào năm 1860, người đã chuyển đổi khu đất thành một công viên giải trí mở cửa cho công chúng. Molineux Grounds, như tên gọi của nó, bao gồm một loạt các cơ sở vật chất bao gồm sân băng, đường đua xe đạp, hồ chèo thuyền, và quan trọng nhất là một khu vực dành cho bóng đá.
Khu đất này đã được bán cho Nhà máy bia Northampton vào năm 1889, và họ đã cho Wolverhampton Wanderers thuê lại để sử dụng, đội bóng trước đây từng chơi ở Dudley Road. Sau khi cải tạo, Molineux trở thành sân vận động đầu tiên được sử dụng độc quyền làm sân của một đội bóng. Trận đấu giải VĐQG đầu tiên được tổ chức tại sân vận động diễn ra vào ngày 7 tháng 9 năm 1889 trong chiến thắng 2–0 trước Notts County trước sự chứng kiến của 4.000 khán giả.
Wolves đã mua lại quyền sở hữu vào năm 1923 với giá 5.607 bảng (tương đương 303.338,70 bảng Anh theo thời giá năm 2018) và ngay sau đó bắt đầu xây dựng một khán đài lớn ở phía đường Waterloo Road (do Archibald Leitch thiết kế).
Năm 1932, câu lạc bộ cũng xây dựng một khán đài mới ở phía đường Molineux Street và tiếp theo đó là việc lợp mái cho South Bank hai năm sau đó. Sân vận động cuối cùng đã có bốn khán đài, hình thành nên Molineux trong nửa thế kỷ tiếp theo. Khán đài đứng South Bank là một trong những khán đài sau cầu môn lớn nhất ở Anh.
Năm 1953, câu lạc bộ trở thành một trong những đội đầu tiên ở Anh lắp đặt đèn pha, với chi phí khoảng 10.000 bảng (tương đương 274.000 bảng Anh theo thời giá năm 2018). Trận đấu có đèn pha đầu tiên được tổ chức vào ngày 30 tháng 9 năm 1953, khi Wolves thắng 3–1 trước tuyển Nam Phi. Việc bổ sung đèn pha đã mở đường cho Molineux tổ chức một loạt trận giao hữu vào giữa tuần với các đội bóng từ khắp nơi trên thế giới.
Trong những ngày trước khi Cúp C1 châu Âu và các giải đấu quốc tế cấp câu lạc bộ được thành lập, những trận đấu này có uy tín rất cao, thu hút lượng lớn khán giả và sự quan tâm. Một hệ thống đèn pha mới cao hơn sau đó đã được lắp đặt vào năm 1957, với chi phí 25.000 bảng (tương đương 595.000 bảng Anh theo thời giá năm 2018), khi sân vận động chuẩn bị tổ chức các trận đấu Cúp C1 châu Âu đầu tiên của mình.

Tái phát triển và suy tàn
Năm 1958, các kế hoạch được công bố để xây dựng lại Molineux thành một sân vận động có sức chứa 70.000 người vào đầu những năm 1960, nhưng đã bị hội đồng địa phương từ chối và không có thay đổi lớn nào tại sân vận động trong 20 năm tiếp theo.
Khán đài Molineux Street (lúc này đã toàn ghế ngồi) không đáp ứng được các tiêu chuẩn của Đạo luật An toàn Sân thể thao năm 1975. Câu lạc bộ bắt đầu xây dựng một khán đài mới phía sau khán đài hiện có, trên khu đất mà nhà ở đã bị phá bỏ. Khán đài mới, được thiết kế bởi các kiến trúc sư Atherden và Rutter, có sức chứa 9.348 người, được trang bị 42 hộp VIP, mặc dù có ghế màu đỏ tương phản với màu sắc truyền thống của câu lạc bộ. Khi việc xây dựng hoàn tất, khán đài cũ nằm phía trước đã bị phá bỏ, khiến khán đài mới cách đường biên khoảng 100 feet.
Khán đài mới này, được đặt tên là Khán đài John Ireland (theo tên chủ tịch câu lạc bộ lúc bấy giờ), được khánh thành vào ngày 25 tháng 8 năm 1979 vào đầu trận đấu ở giải hạng Nhất với Ipswich Town. Đây được dự định là giai đoạn đầu tiên của một cuộc tái thiết hoàn toàn sân vận động, sẽ nâng sức chứa lên 40.000 vào năm 1984 và biến nó thành sân vận động được xây dựng lại hoàn toàn đầu tiên trong bóng đá Anh thời hậu chiến. Tuy nhiên, Khán đài John Ireland là giai đoạn duy nhất của dự án này trở thành hiện thực. Việc tái phát triển tiếp theo vẫn còn một thập kỷ nữa.
Năm 1981, các kế hoạch được công bố để tái phát triển thêm tại sân vận động với chi phí hơn 4 triệu bảng, bao gồm các sân bóng đá năm người, sân tennis trong nhà và ngoài trời, và một đường chạy tám làn. Tuy nhiên, chúng đã sớm bị hủy bỏ do tình hình tài chính khó khăn.
Khán đài John Ireland (được đổi tên thành Khán đài Steve Bull vào năm 2003), hoàn thành năm 1979, đã tiêu tốn 2,5 triệu bảng (tương đương 13.675.000 bảng Anh theo thời giá năm 2018) và là một trong những công trình đắt đỏ nhất tại bất kỳ sân bóng đá nào ở Vương quốc Anh. Chi phí xây dựng khán đài đã đẩy Wolves chìm sâu vào nợ nần và câu lạc bộ đã suýt bị thanh lý vào năm 1982, trước khi được tiếp quản bởi một nhóm do cựu cầu thủ Derek Dougan đứng đầu.

Vào thời điểm Wolves tụt xuống giải hạng Tư - Football League Fourth Division vào năm 1986, Khán đài John Ireland và khán đài đứng South Bank là những khu vực duy nhất của sân còn được sử dụng, sau khi các luật an toàn mới được thực thi sau vụ cháy sân vận động Bradford City buộc phải đóng cửa khán đài North Bank và khán đài Waterloo Road, vốn đã trở nên rất xuống cấp. Ngoài ra, lượng khán giả đã giảm do sự sa sút của câu lạc bộ trên sân cỏ.
Tình hình tài chính nguy cấp của Wolves đã khiến sân vận động rơi vào tình trạng hoang phế, không có kinh phí để sửa chữa hoặc cải tạo mặt sân. Câu lạc bộ đã được cứu khỏi việc giải thể vào tháng 8 năm 1986 khi Hội đồng Wolverhampton mua lại sân vận động với giá 1.120.000 bảng (tương đương 3.236.800 bảng Anh theo thời giá năm 2018), cùng với khu đất xung quanh, trong khi Gallagher Estates, kết hợp với chuỗi Siêu thị Asda, đồng ý trả hết khoản nợ tồn đọng – với điều kiện được cấp phép xây dựng và quy hoạch cho một siêu thị. Mặc dù sân vận động vẫn tiếp tục được sử dụng, các khu vực bị bỏ hoang không bao giờ được mở lại.
Sân vận động ngày nay
Việc Sir Jack Hayward tiếp quản câu lạc bộ và sân vận động vào năm 1990 đã mở đường cho việc tái phát triển, điều này càng được thúc đẩy khi Bộ luật Taylor được ban hành và cấm các khán đài đứng được sử dụng sau thảm họa Hillsborough, ảnh hưởng đến các sân vận động của Premier League và Division One từ mùa giải 1993–94.
Khán đài đứng North Bank đã bị phá bỏ vào tháng 10 năm 1991 và Khán đài Stan Cullis mới được hoàn thành vào tháng 8 năm 1992, kịp cho mùa giải 1992–93. Tiếp theo là việc phá bỏ Khán đài Waterloo Road, với Khán đài Billy Wright mới được mở cửa vào tháng 8 năm 1993. Giai đoạn cuối cùng của việc tái phát triển diễn ra vào tháng 12 năm 1993, khi Khán đài Jack Harris mới được mở cửa trên vị trí của khán đài đứng South Bank.
Sân vận động mới được cải tạo đã chính thức được khánh thành vào ngày 7 tháng 12 năm 1993, trong một trận giao hữu với Honved, đội bóng Hungary đã từng bị đánh bại ở một trong những trận giao hữu có đèn pha nổi tiếng của Molineux trước đây.
Năm 2003, Khán đài John Ireland được đổi tên thành Khán đài Steve Bull (để vinh danh cầu thủ ghi bàn kỷ lục của câu lạc bộ) và, cùng lúc đó, góc tây nam của sân được lấp đầy bằng 900 ghế ngồi tạm thời, được gọi là Khán đài Graham Hughes, cho đến khi chúng bị dỡ bỏ vào mùa hè năm 2006, đã nâng sức chứa của Molineux lên 29.400. Khu vực ghế ngồi này – hiện được đặt tên chính thức là Khán đài Wolves Community Trust – đã được bổ sung khi Wolves trở lại giải đấu cao nhất vào năm 2009, nâng sức chứa lên 29.195 trước khi câu lạc bộ bắt đầu tái phát triển sân vận động vào mùa hè năm 2011.
Vào tháng 8 năm 2015, Khán đài Jack Harris được đổi tên thành Khán đài Sir Jack Hayward để vinh danh vị chủ tịch tận tâm của câu lạc bộ, người đã qua đời vào đầu năm đó.

Kỷ lục khán giả của sân vận động Molineux tính đến hiện tại là 31.746 người, được ghi nhận trong trận đấu với Liverpool vào ngày 23 tháng 1 năm 2020 tại Premier League.
Bảng thống kê lượng khán giả trung bình của Wolves
Câu lạc bộ thuê sân | Hạng đấu | Mùa giải | Số trận sân nhà | Lượng khán giả trung bình |
Wolverhampton Wanderers | Premier League | 2023-24 | 19 | 31.029 |
Wolverhampton Wanderers | Premier League | 2022-23 | 19 | 31.345 |
Wolverhampton Wanderers | Premier League | 2018-19 | 19 | 31.030 |
Wolverhampton Wanderers | Championship | 2017-18 | 23 | 28.298 |
Wolverhampton Wanderers | Championship | 2016-17 | 23 | 21.570 |
Wolverhampton Wanderers | Championship | 2015-16 | 23 | 20.157 |
Wolverhampton Wanderers | Championship | 2014-15 | 23 | 22.419 |
Wolverhampton Wanderers | League One | 2013-14 | 23 | 20.879 |
Wolverhampton Wanderers | Championship | 2012-13 | 23 | 21.773 |
Wolverhampton Wanderers | Premier League | 2011-12 | 19 | 25.682 |
Kế hoạch tái phát triển hiện tại
Các kế hoạch đã được công bố vào tháng 5 năm 2010 để bắt đầu một chương trình tái phát triển sâu rộng trị giá hàng triệu bảng nhằm mở rộng sức chứa của sân vận động và phát triển các cơ sở vật chất. Một đơn xin cấp phép quy hoạch đầy đủ đã được nộp vào tháng 9 năm 2010, và được cấp phép ba tháng sau đó.
Giai đoạn 1 của quá trình này đã được xác nhận vào tháng 2 năm 2011 và bắt đầu vào ngày 23 tháng 5 năm 2011 khi việc phá dỡ Khán đài Stan Cullis bắt đầu. Thay vào đó, một khán đài hai tầng mới (sức chứa 7.798 người), hoàn chỉnh với siêu cửa hàng, bảo tàng, quán cà phê và các cơ sở khách sạn, đã được lên kế hoạch cho mùa giải 2012–13, kéo dài ra góc đông bắc.
Giai đoạn này, ước tính chi phí 18 triệu bảng, được thực hiện bởi nhà thầu Buckingham Group. Đến tháng 9 năm 2011, tầng dưới đã được mở cửa cho người hâm mộ, cho phép sức chứa sân vận động tạm thời là 27.828. Khán đài đã được mở cửa hoàn toàn vào ngày 11 tháng 8 năm 2012 cho trận đấu đầu tiên của câu lạc bộ trong mùa giải 2012–13, tạo ra sức chứa chính thức mới của sân vận động là 31.700.
Giai đoạn 2 sẽ là việc xây dựng lại Khán đài Steve Bull trong khoảng thời gian hai mùa giải. Công việc ban đầu dự kiến bắt đầu vào mùa hè năm 2012, nhưng sau đó đã bị hoãn lại và chưa có ngày bắt đầu mới được ấn định.

Vào tháng 1 năm 2013, chủ sở hữu Wolves, Steve Morgan tuyên bố câu lạc bộ sẽ ưu tiên tái phát triển các cơ sở học viện của mình hơn là sân vận động. Khi kết thúc giai đoạn này, sức chứa sân vận động sẽ đạt khoảng 36.000 và khán đài này sẽ được kết nối với Khán đài Stan Cullis mới. Việc tiến hành giai đoạn thứ hai này sẽ nâng tổng chi phí tái phát triển lên hơn 40 triệu bảng.
Giai đoạn 3 phụ thuộc vào nhu cầu và tài chính, nhưng được lên kế hoạch là xây dựng một tầng trên mới cho Khán đài Sir Jack Hayward, sẽ kết nối nó với Khán đài Steve Bull mới. Điều này sẽ nâng sức chứa lên khoảng 38.000.
Giai đoạn 4 là một kế hoạch dự kiến để tái phát triển hoàn toàn Khán đài Billy Wright, một động thái sẽ nâng sức chứa lên 50.000. Tuy nhiên, chưa có đơn xin cấp phép quy hoạch nào được nộp cho giai đoạn này và nó vẫn chỉ là một kế hoạch tiềm năng, chứ không phải là một quy trình đã được hoạch định khi chưa có khung thời gian cụ thể.