Max Dowman, thần đồng tuổi teen của Arsenal, đã trở thành cầu thủ ra sân trẻ thứ hai trong lịch sử Ngoại hạng Anh, khi chỉ mới 15 tuổi và 235 ngày, trong chiến thắng của đội nhà trước Leeds United vào thứ Bảy.
Một màn ra mắt mang tính quyết định của Rio Ngumoha, hay màn trình diễn ấn tượng của Max Dowman từ ghế dự bị, có thể chỉ là những bước đi đầu tiên công khai trong sự nghiệp đang lên của họ – mặc dù đằng sau hậu trường, cuộc chiến giành lấy những ngôi sao tuổi teen này vẫn đang diễn ra.
Các câu lạc bộ hàng đầu của Anh hiện nay đang sản sinh ra một lượng tài năng vượt xa so với một thập kỷ trước, và những cầu thủ trẻ này – cùng với gia đình họ – hiện sẵn sàng tìm kiếm cơ hội và mức lương tốt hơn. Giữa các câu lạc bộ lớn, những hiểu biết trước đây rằng các cầu thủ ở độ tuổi học sinh sẽ không bị “cướp” đi đã biến mất. Tương tự, các cầu thủ đang tìm kiếm cơ hội để có thể gia nhập đội một Ngoại hạng Anh nhanh chóng hơn bao giờ hết.
Các quy định tài chính của Ngoại hạng Anh – các quy tắc về khả năng sinh lời và bền vững (PSR) – có nghĩa là những ngôi sao học viện trước đây được coi là miễn nhiễm với thị trường chuyển nhượng giờ đây đã có thể tham gia. Ngoại hạng Anh đã trở thành giải đấu quá thống trị ở châu Âu, khiến tiêu chuẩn gia nhập cao hơn bao giờ hết.
Vượt qua đỉnh cao khó khăn giữa tài năng học viện và cầu thủ chính thức ở độ tuổi thiếu niên cuối cùng và đầu tuổi đôi mươi là một thách thức trong một giải đấu mà các câu lạc bộ có thể mua những cầu thủ giỏi nhất thế giới mỗi năm.
Jamie Gittens đã rời Manchester City vào năm 2020 để gia nhập Borussia Dortmund và quay lại năm năm sau đó với tư cách là tân binh trị giá 51 triệu bảng cho Chelsea. Noni Madueke cũng làm điều tương tự, rời Tottenham Hotspur gia nhập PSV Eindhoven và hiện đã quay lại Anh, đầu tiên là với Chelsea và hiện là với Arsenal. Cầu thủ cũ của học viện Aston Villa, Carney Chukwuemeka, đã chuyển đến Dortmund từ Chelsea. Còn rất nhiều trường hợp khác.
Mùa hè năm ngoái, Ngumoha là một trong nhiều tài năng trẻ người Anh được chuyển nhượng. Anh rời Chelsea, đội bóng mà anh gắn bó từ khi 8 tuổi, gia nhập Liverpool với tư cách là học viên và đảm bảo sẽ có một hợp đồng chuyên nghiệp. Cùng mùa giải đó, Chelsea và Manchester City đã ký hợp đồng với nhau, Ryan Macedo chuyển từ Cobham lên phía Bắc, và Isaac McGillvary chuyển theo chiều ngược lại. Tất cả đều là những cậu bé vẫn còn đủ tuổi để học GCSE.
Chương trình Phát triển Cầu thủ Elit của Ngoại hạng Anh [EPPP], được giám đốc điều hành khi đó của giải đấu, Richard Scudamore, ra mắt vào năm 2012, yêu cầu các câu lạc bộ đầu tư mạnh vào phát triển trẻ em, bao gồm huấn luyện viên và cơ sở hạ tầng. Scudamore đã thuyết phục các câu lạc bộ thông qua nó sau khi đội tuyển Anh thi đấu thất bại tại World Cup 2010, điều mà ông cho rằng Ngoại hạng Anh sẽ phải chịu trách nhiệm chính.
Kết quả thu được thật ấn tượng. Giờ đây, có rất nhiều cầu thủ trẻ người Anh tại các câu lạc bộ khắp châu Âu, nơi mà trước đây hầu như không có. Nhưng đồng thời, điều này cũng khiến các câu lạc bộ Ngoại hạng Anh hàng đầu khó giữ được tài năng học viện của mình, vì họ đang đi tìm những bệ phóng sự nghiệp khác.
Đối với một số cầu thủ, điều này đã dẫn đến sự xuất hiện của những “màn ra mắt chiến thuật” như chúng được gọi. Dowman, mới 15 tuổi và 234 ngày, lẽ ra sẽ có cơ hội ra sân cho đội một của Arsenal vào một thời điểm nào đó, nhưng Mikel Arteta khó có thể có cơ hội nào tốt hơn khi đội bóng dẫn Leeds United đến bốn bàn ngay trên sân nhà. Anh không thể làm điều tương tự với cầu thủ trẻ tài năng của học viện Arsenal, Chido Obi, người sau đó, ở tuổi 16, gia nhập Manchester United vào mùa hè năm ngoái.
Enzo Maresca đã cho cầu thủ 16 tuổi của học viện Chelsea, Reggie Walsh, ra sân trong trận đấu của UEFA Conference League mùa trước. Brighton & Hove Albion đã tạo cơ hội cho cầu thủ trẻ Harry Howell, 17 tuổi, có màn ra mắt Ngoại hạng Anh vào tháng 5.
Bằng cách cho các cầu thủ trẻ ra mắt, huấn luyện viên đang củng cố mối quan hệ giữa cầu thủ và người hâm mộ, đồng thời biến triển vọng có một con đường lên đội một trở nên rõ ràng hơn. Ngumoha đã từng tập luyện cùng đội hình của Mauricio Pochettino khi còn ở Chelsea, nhưng anh chưa được ra sân chính thức và thậm chí thời gian anh ở đội U18 và U21 cũng bị giới hạn.
Với phần lớn các cầu thủ 15 tuổi, việc có một suất trong đội U16 đã là đủ. Nhưng trong thế giới siêu cạnh tranh của EPPP, thường có những lời đề nghị hấp dẫn khác ở nơi khác.
Ngoại hạng Anh giàu có đến mức nhiều câu lạc bộ có thể trả cho một cầu thủ 17 tuổi mức lương hàng tuần lên tới hàng nghìn bảng mà những cầu thủ giỏi nhất có thể yêu cầu cho một hợp đồng chuyên nghiệp đầu tiên. Câu hỏi then chốt còn lại là nơi nào một cầu thủ cảm thấy có thể thành công nhất.
Có những cầu thủ tuổi teen, như Myles Lewis-Skelly mùa trước ở Arsenal, những người đơn giản là chiếm lấy một vị trí trong đội một. Nhưng họ chỉ là ngoại lệ. Với nhiều người, con đường lên đội một bị chặn lại bất kể tài năng lớn đến đâu. Các câu lạc bộ đã trở nên quyết liệt hơn trong việc nhắm đến các cầu thủ đang cảm thấy chán nản ở các học viện khác.
Những khái niệm truyền thống về việc các cầu thủ đi qua các cấp độ học viện để phục vụ cho câu lạc bộ thời thơ ấu của mình đang dần bị xóa bỏ. Đặc biệt khi các cầu thủ trẻ nhận ra có những làn sóng ngôi sao học viện mới đang đến sau họ.
