Từ cú trượt dài sau hào quang Champions League
Mùa giải 2025/26 của Aston Villa bắt đầu bằng một cơn ác mộng. Sau khi làm nên lịch sử với việc lọt vào tứ kết Champions League mùa trước, đội bóng thành Birmingham dường như kiệt sức cả về thể chất lẫn tinh thần. Sự kỳ vọng quá lớn đã trở thành gánh nặng.
Villa khởi đầu mùa giải theo cách tồi tệ nhất có thể: không thắng trong 5 trận đầu, bị loại khỏi Carabao Cup và là đội bóng cuối cùng trong hệ thống giải chuyên nghiệp Anh ghi được bàn thắng. Những trận hòa nhạt nhòa gặp Newcastle hay thất bại trước Brentford đã vẽ nên một bức tranh xám xịt. Thậm chí, pháo đài Villa Park – nơi từng chứng kiến chuỗi bất bại kéo dài 12 tháng – cũng sụp đổ trước Crystal Palace hồi cuối tháng 8.
Khó khăn chồng chất khó khăn khi "cánh tay phải" của Unai Emery - Giám đốc điều hành bóng đá Monchi rời đi vào tháng 9. Áp lực từ Luật Lợi nhuận và Bền vững (PSR) khiến Villa không thể tung hoành trên thị trường chuyển nhượng, dù họ đã bán Jacob Ramsey cho Newcastle với giá 40 triệu bảng. Những nghi ngờ bắt đầu nhen nhóm: Liệu phép thuật của Unai Emery đã hết linh nghiệm?
Sự "nhàm chán" vĩ đại: Không thay đổi để thay đổi tất cả
Khi đội bóng rơi vào khủng hoảng, phản xạ thường thấy của các huấn luyện viên là thay đổi: thay đổi chiến thuật, thay đổi đội hình, hoặc thay đổi phương pháp tập luyện. Nhưng Unai Emery thì không.
Ông thầy người Tây Ban Nha đã chọn một con đường mà nhiều người cho là "nhàm chán": Giữ nguyên mọi thứ. Emery không tăng thời lượng tập luyện, không thay đổi các buổi phân tích video chi tiết đến từng milimet, và tuyệt đối không thay đổi triết lý bóng đá của mình. Ông biến trung tâm huấn luyện Bodymoor Heath thành một pháo đài "nội bất xuất, ngoại bất nhập", yêu cầu sự tập trung cao độ và tin tưởng tuyệt đối vào quy trình.
Chính sự kiên định – hay nói đúng hơn là dũng khí để giữ vững niềm tin khi cả thế giới nghi ngờ – đã giúp Emery lèo lái con tàu Villa qua cơn bão. Ông hiểu rằng vấn đề không nằm ở chiến thuật, mà ở sự tự tin và điểm rơi phong độ. Cựu HLV Sevilla đã "gói ghém" tất cả lại, kéo các cầu thủ trở lại mặt đất và buộc họ phải vận hành đúng guồng quay quen thuộc.
Những con số biết nói: Lùi một bước để tiến ba bước
Sự kiên định của nhà cầm quân Tây Ban Nha đã được đền đáp bằng những con số thống kê đầy thuyết phục. So sánh giữa 5 trận đầu mùa (giai đoạn khủng hoảng) và 5 trận gần nhất (giai đoạn thăng hoa), ta thấy một sự chuyển dịch thú vị về mặt hiệu quả.
Trong 5 trận gần nhất gặp các đối thủ sừng sỏ như Arsenal, Brighton hay Wolves, tỷ lệ kiểm soát bóng trung bình của Villa thực tế đã giảm từ 59,6% xuống còn 49,4%. Số lần đưa bóng vào vòng cấm đối phương cũng ít hơn (129 so với 176).
Tuy nhiên, sự nguy hiểm lại tăng lên gấp bội. Chỉ số bàn thắng kỳ vọng (xG) tăng vọt từ 3.9 lên 8.8. Số cú sút tăng từ 52 lên 75.
Đặc biệt, số cơ hội lớn (big chances) được tạo ra tăng hơn gấp đôi (từ 4 lên 10). Điều này cho thấy Villa của Emery đã trở nên thực dụng hơn, trực diện hơn và tàn nhẫn hơn. Họ không cần cầm bóng quá nhiều để kiểm soát trận đấu, họ kiểm soát không gian và trừng phạt sai lầm của đối thủ.
Chiến thắng 2-1 kịch tính trước đội đầu bảng Arsenal cuối tuần qua là minh chứng rõ nét nhất. Đó là trận thắng thứ 63 của Emery tại Ngoại hạng Anh cùng Villa – kỷ lục của CLB. Đó cũng là lời khẳng định đanh thép cho sự trở lại của họ.
Quyền lực tuyệt đối và bài toán nhân sự
Khác với thời còn dẫn dắt Arsenal hay PSG, tại Aston Villa, Emery có một đặc quyền: Sự kiểm soát toàn diện. Khi Monchi rời đi, Emery đã có tiếng nói quyết định trong việc bổ nhiệm gương mặt thay thế là Roberto Olabe – một người quen cũ từ thời Almeria. Ông cũng đặt niềm tin tuyệt đối vào Damian Vidagany trong vai trò giám đốc vận hành.
Chính quyền lực này giúp Emery bình ổn phòng thay đồ ngay cả khi thị trường chuyển nhượng không như ý. Villa đã giữ chân thành công thủ môn Emi Martinez trước sự chèo kéo của Man Utd. Dù các tân binh mượn về vào ngày cuối kỳ chuyển nhượng như Jadon Sancho, Harvey Elliott hay Victor Lindelof chưa để lại nhiều dấu ấn, và tiền đạo chủ lực Ollie Watkins từng tịt ngòi 18/19 trận đầu, Emery vẫn không nao núng. Ông kiên trì với nhân sự hiện có và giờ đây đang hái quả ngọt.
Từ kẻ ngoài cuộc đến "kẻ phá bĩnh" cuộc đua vô địch
Với 67 điểm trong năm dương lịch 2025, Villa chỉ xếp sau Man City và Arsenal về số điểm giành được. Họ đang đứng thứ 3 trên bảng xếp hạng, thắng 9 trong 10 trận gần nhất tại Ngoại hạng Anh và 13/15 trận trên mọi đấu trường.
Dù Emery vẫn khiêm tốn: "Tôi không nghĩ về chức vô địch. Chúng tôi không phải là ứng cử viên", nhưng phong độ của C:B đang khiến cả giải đấu phải dè chừng. Họ vừa đánh bại Arsenal, trước đó là hạ gục Man City. Villa đang trở thành "kẻ diệt khổng lồ" đáng sợ nhất xứ sở sương mù.
Sắp tới, đội bóng sẽ đón thêm tân binh trẻ Alysson từ Gremio và hướng tới việc chốt hạ tấm vé vào vòng 1/8 Europa League trước Basel. Nhưng quan trọng hơn cả, họ đã tìm lại được bản ngã của mình. Aston Villa hiện tại không còn là đội bóng mong manh dễ vỡ của đầu mùa giải, mà là một tập thể lỳ lợm, được luyện qua khủng hoảng bởi sự kiên định của một "bậc thầy chiến thuật".
Unai Emery có thể đã thất bại tại Arsenal vì thiếu thời gian và sự ủng hộ, nhưng tại Villa Park, ông đang chứng minh rằng: Đôi khi, bí quyết của thành công không phải là thay đổi, mà là kiên trì đến cùng với con đường mình đã chọn.
