Chiến thắng 3-2 của Nhật Bản trước Brazil tại Tokyo vào thứ Ba không chỉ là một trận giao hữu. Đó là lời cảnh báo. Khoảnh khắc ấy đánh dấu việc thế giới không thể coi bóng đá Nhật Bản chỉ là câu chuyện cổ tích của kẻ yếu đầy dũng cảm. Đây là sự kết hợp giữa sức mạnh và bản lĩnh, và sức mạnh đã chiến thắng.
Lần đầu tiên sau 14 lần chạm trán, Samurai Blue đánh bại đội tuyển năm lần vô địch thế giới. Họ làm được điều đó bằng niềm tin, sự tổ chức và chất lượng - nhưng trên hết, đó là kết quả của một hành trình được xây dựng qua nhiều thập kỷ.
Hành trình được hoạch định tỉ mỉ
Sự trỗi dậy của Nhật Bản không phải là ngẫu nhiên. Nó được xây dựng cẩn trọng qua từng năm bằng kế hoạch, sự kiên nhẫn và khát vọng không chấp nhận sự tầm thường.
HLV Hajime Moriyasu nhấn mạnh sau trận thắng rằng đây là thành quả của nhiều thế hệ, và ông hoàn toàn đúng. Các đội tuyển trong thập niên 1990 và đầu 2000 đặt nền móng cho thành công hôm nay.
Sự ra đời của J-League năm 1992 là bước ngoặt lớn: các câu lạc bộ chuyên nghiệp, hệ thống học viện bài bản, HLV được đào tạo đúng chuẩn và đầu tư nghiêm túc cho cầu thủ trẻ. Nhật Bản sớm xác định rằng nếu không thể “mua” thành công, họ sẽ tự xây dựng nó.
Bản sắc và chiều sâu
Hệ thống bóng đá Nhật tạo ra cầu thủ có kỹ thuật, tư duy và kỷ luật chiến thuật cao. Không giống nhiều đội châu Á phụ thuộc vào cầu thủ nhập tịch, Nhật Bản tin tưởng vào người bản địa - và họ đang chứng minh điều đó.
Nhật Bản không tìm lối tắt. Họ xây dựng chiều sâu, khiến việc xoay vòng đội hình tại các giải châu Á vẫn đảm bảo sức mạnh vượt trội.
Trong trận thắng Brazil, khi bị dẫn 0-2, hầu hết các đội sẽ chấp nhận thất bại. Nhưng Nhật Bản không. Takumi Minamino khơi dậy tinh thần phản công, Keito Nakamura ghi bàn gỡ hoà, rồi Ayase Ueda ấn định chiến thắng bằng cú đánh đầu đẹp mắt - ba bàn trong 20 phút.
Đó không phải may mắn, mà là niềm tin. Điều đáng sợ là Nhật Bản đã kỳ vọng chiến thắng. Họ không chơi vì danh dự, mà để chiến đấu sòng phẳng. Họ pressing, phối hợp, và áp đảo Brazil cả về kỹ thuật lẫn thể lực.
Chuẩn mực mới cho bóng đá châu Á
Nhật Bản đang kéo cả châu Á đi lên. Sự chuyên nghiệp của họ đặt ra tiêu chuẩn mới cho khu vực.
Hệ thống huấn luyện, đào tạo trẻ và chiến thuật của họ buộc các quốc gia khác như Hàn Quốc, Saudi Arabia hay Uzbekistan phải nâng tầm. Tuy nhiên, dù trình độ khu vực đang tăng, Nhật Bản vẫn là đội dẫn đầu - và khoảng cách ấy ngày càng khó san lấp.
Thành công của họ dựa trên kết quả thực tế: Nhật Bản đã bốn lần vào vòng 16 đội World Cup. Tại World Cup 2022, Nhật Bản đánh bại cả Đức và Tây Ban Nha để đứng đầu bảng “tử thần”, trước khi thua Croatia trên chấm luân lưu.
Hệ thống sản sinh tài năng
Đây không phải “thế hệ vàng”, mà là dây chuyền sản xuất cầu thủ. Nhật Bản từng là á quân U20 World Cup 1999, thường xuyên vào sâu ở các giải trẻ và Olympic.
Cầu thủ Nhật không chỉ sang châu Âu, họ còn thành công ở đó:
Daichi Kamada (Crystal Palace)
Wataru Endo (Liverpool)
Kaoru Mitoma (Brighton)
Ritsu Doan (Eintracht Frankfurt)
Takefusa Kubo (Real Sociedad)
J-League đã hòa nhập hoàn toàn với tiêu chuẩn châu Âu về thể lực và chiến thuật, khuyến khích cầu thủ trẻ ra nước ngoài sớm. Nhờ vậy, họ không bỡ ngỡ, mà trưởng thành nhanh chóng.
Mục tiêu táo bạo
HLV Moriyasu tuyên bố mục tiêu của Nhật Bản không còn là “tham dự” World Cup, mà là chinh phục nó. Ít HLV châu Á nào dám nói vậy, nhưng ông tin thành công đến từ việc kiên định với từng bước nhỏ, giữ sự khiêm tốn và không ngừng hoàn thiện.
Đó là triết lý tôn trọng đối thủ, nhưng không sợ hãi. Trong khi nhiều quốc gia châu Á vẫn vướng vào chính trị, giải pháp ngắn hạn và cầu thủ nhập tịch, Nhật Bản đang vận hành như một cường quốc châu Âu – bài bản, chuyên nghiệp và nhất quán từ gốc rễ.
Họ có cơ sở hạ tầng hiện đại, hệ thống đào tạo bài bản, cầu thủ được rèn luyện cả về thể lực lẫn tư duy, cùng giải quốc nội hỗ trợ tích cực cho đội tuyển. Khi họ ngược dòng thắng Brazil, đó không phải phép màu - mà là lời tuyên bố. Phần còn lại của thế giới nên lắng nghe. Bởi Nhật Bản không còn chạy theo lịch sử nữa - họ đang chuẩn bị viết lại nó.
