
Trong ngôi nhà nhỏ ở Groningen, Hà Lan, căn gác trên của Arjan Wijngaard chẳng khác gì một viện bảo tàng thu nhỏ. Ở tuổi 46, ông đã sưu tầm được hơn 3.000 chiếc áo đấu bóng đá từ khắp nơi trên thế giới, một bộ sưu tập khiến bất cứ ai đặt chân tới đều choáng ngợp.
Với Arjan, việc tìm kiếm, lưu giữ và chiêm ngưỡng những chiếc áo đã trở thành một phần cuộc sống, thậm chí là “một môn thể thao” riêng của ông.
Niềm đam mê sưu tầm nảy nở từ năm 1997, khi Arjan nhận được chiếc áo Everton làm quà tặng. Từ đó, ông bắt đầu tò mò với áo đấu bóng đá và quyết định theo đuổi thú vui sưu tầm. Ông nói vui rằng: “Tôi lẽ ra nên chọn khăn quàng hoặc huy hiệu. Chúng rẻ hơn và không chiếm nhiều chỗ như áo đấu!”. Nhưng rồi, hơn 25 năm sau, chính áo đấu lại trở thành trung tâm cuộc sống của ông.
Căn phòng biến thành “thánh đường”
Trong căn gác của Arjan, toàn bộ các bức tường được lắp giá treo, phủ kín bởi áo đấu treo sát nhau, xếp theo thứ tự bảng chữ cái. Nhờ cách sắp xếp này, ông dễ dàng tìm lại bất cứ chiếc áo nào trong bộ sưu tập khổng lồ, từ áo của Barcelona, Real Madrid cho đến những CLB ít người biết đến tận hạng 9, hạng 10 ở Anh.

“Mọi người thường chọn áo của các đội lớn, nhưng tôi lại thích những CLB ít tên tuổi. Tôi hay đến Anh xem bóng đá các hạng đấu thấp và mua áo của cả đội chủ nhà lẫn đội khách. Đó là những chiếc áo gần như không ai ở Hà Lan có. Với tôi, thử thách là tìm được áo của những CLB mà trước đó tôi còn chưa biết đến,” Arjan chia sẻ.
Ông đặc biệt hứng thú với những thiết kế kỳ lạ. “Có người thấy chúng xấu, nhưng tôi lại thấy đẹp. Tôi có cả áo có in hình con tôm, hay phối màu lạ lùng. Với tôi, đó mới là những viên ngọc quý.”
Cộng đồng và niềm vui ngoài áo đấu
Arjan mở rộng bộ sưu tập của mình bằng nhiều cách. Ngoài việc tự đi đến các sân vận động, ông còn săn áo trên eBay, các cửa hàng trực tuyến và thông qua cộng đồng sưu tầm quốc tế. Đặc biệt, nhiều CLB nhỏ còn chủ động tặng ông áo, coi đó là niềm vinh dự khi chiếc áo của họ được góp mặt trong bộ sưu tập đồ sộ này.
Điều quan trọng nhất, theo Arjan, không chỉ là những chiếc áo, mà là tất cả trải nghiệm đi kèm: những chuyến đi, những cuộc trò chuyện, những mối quan hệ thân thiết được tạo nên. “Sưu tầm áo đấu đã mang đến cho tôi nhiều điều tích cực hơn bản thân những chiếc áo. Đó là cộng đồng, là sự kết nối và chia sẻ.”
Trên thực tế, niềm đam mê này cũng phản chiếu phần nào bức tranh lớn của bóng đá toàn cầu. Ngành công nghiệp áo đấu ngày nay vừa mang lại lợi nhuận khổng lồ vừa ẩn chứa nhiều hiểm họa tiềm tàng, cho thấy những chiếc áo không chỉ là kỷ vật mà còn là một “mặt trận kinh tế” đầy cạnh tranh.
Chiếc áo quý giá và những khát khao chưa trọn vẹn

Khi được hỏi đâu là chiếc áo đặc biệt nhất trong bộ sưu tập gần 3.000 chiếc, Arjan không ngần ngại nhắc đến áo FC Groningen gần 40 năm tuổi. Nó từng được cầu thủ mặc thi đấu, có thể ở cúp châu Âu, thời mà cầu thủ mặc cùng một chiếc áo suốt cả mùa giải. “Những áo như thế cực hiếm, và đó là lý do tôi trân trọng nó nhất,” ông nói.
Dẫu đã có hơn 200 áo Groningen trong tay, Arjan vẫn còn khao khát lớn: một chiếc áo thi đấu tại chung kết Cúp Quốc gia Hà Lan 2015, danh hiệu duy nhất trong lịch sử CLB. “Đó là ước mơ lớn nhất của tôi, nhưng cũng khó khăn nhất, vì chúng rất hiếm.”
Là một “Stadjer”, cách gọi người dân Groningen, Arjan gắn bó với đội bóng quê hương suốt ba thập kỷ qua. Ông có vé mùa liên tục gần 30 năm, sân vận động chỉ cách nhà ông 10 phút đi xe đạp. Ông đặc biệt yêu thích những chiếc áo xanh-trắng truyền thống của CLB và luôn coi việc ủng hộ đội bóng địa phương là nguyên tắc sống. “Bạn phải luôn đứng về phía đội bóng quê hương mình,” ông nhấn mạnh.
Thói quen và nguyên tắc riêng
Với Arjan, áo đấu không chỉ để trưng bày. Ông vẫn mặc chúng hằng ngày, miễn là vừa cỡ L hoặc XL. Ông cười nói: “Nếu tôi mặc một chiếc khác nhau mỗi ngày, tôi có thể thay áo suốt hơn tám năm mà không bị lặp lại.”
Bạn bè và gia đình đã quen với hình ảnh ấy, nhưng những vị khách lần đầu đến nhà thì choáng váng. “Ai cũng nói: trông như một cửa hàng. Nhưng thực ra còn nhiều hơn thế, vì ở đây có nhiều mẫu áo hơn cả một cửa hàng bán đồ bóng đá thông thường.”
Toàn bộ bộ sưu tập được ước tính có giá trị rất lớn, nhưng Arjan chưa từng nghĩ đến việc bán đi. “Nếu ai đưa cho tôi 50.000 euro, tôi cũng không bán. Bởi giá trị không chỉ ở chiếc áo, mà ở cả quá trình sưu tầm, tìm kiếm. Nếu 100.000 euro thì tôi sẽ cân nhắc,” ông nói nửa đùa nửa thật.
Ông cũng có ước mơ tổ chức một cuộc triển lãm để công chúng chiêm ngưỡng, có thể tại Forum hoặc Mediacentrale ở Groningen. Tuy nhiên, điều khiến ông còn băn khoăn chính là vấn đề an toàn và bảo mật.
Đam mê chưa dừng lại

Dù căn phòng của Arjan đã kín chỗ, niềm đam mê sưu tầm vẫn chưa có dấu hiệu giảm sút. Ông tiếp tục tìm kiếm, vẫn chờ đợi cơ hội để bổ sung thêm những viên ngọc quý mới. “Tôi vẫn đang trong hành trình sưu tầm. Nếu ai có những chiếc áo đặc biệt, đừng ngần ngại mà hãy liên hệ với tôi. Tôi luôn sẵn sàng.”
Ở một góc nhỏ ở Hà Lan, căn phòng ngập tràn áo đấu của Arjan Wijngaard không chỉ là một bộ sưu tập, mà còn là minh chứng cho tình yêu bất tận với bóng đá. Mỗi chiếc áo là một câu chuyện, một lát cắt lịch sử, và cùng nhau, chúng tạo thành một kho báu sống động, nơi đam mê, kỷ niệm và văn hóa bóng đá phía sau trận đấu hòa quyện thành một di sản cá nhân đầy giá trị.