* Nadal không hoàn hảo vẫn thắng
Có thể Nadal sẽ không bao giờ thích nghi được với một giải đất nện có màu sắc nhân tạo (xanh ở Madrid hay tím ở đâu đó cả khi Federer không góp mặt ở đó). Nhưng khi trở về với màu sân đỏ tự nhiên và truyền thống, anh lại là Vua như đã từng thế trong phần lớn thời gian kể từ năm 2005, năm đầu tiên anh vô địch cả Rome Masters và Roland Garros.
Nadal lần thứ sáu lên lên ngôi ở Rome bằng việc lần thứ hai liên tiếp đánh bại Djokovic khi cả hai gặp nhau trong một trận chung kết. Cũng giống như ở Monte Carlo, tại Rome, Djokovic không lấy được của Nadal set nào.
Nếu như ở Monte Carlo, thất bại của Djokovic còn được lý giải phần nào ở sự tác động tâm lý (ông nội qua đời) hay thiếu động lực ở một giải đấu anh không phải bảo vệ điểm, thì trận thua ở Rome xảy đến trong bối cảnh Djokovic thực sự khát khao chức vô địch và sung sức. Cái cách Djokovic đánh bại Federer ở bán kết cho thấy điều đó. Bằng lối đánh tấn công tốc độ trên toàn sân và không kém phần tinh quái khi thi thoảng cài bóng sâu vào trái tay, hoặc nhồi sâu bóng xoáy gián tiếp làm Federer mắc tới 42 lỗi tự đánh hỏng (Djokovic chỉ mắc 20 lỗi), anh đã thắng tuyệt đối dù cho còn có thể thắng sớm và dễ hơn chứ không phải 6-2 7-6(4).
Điều đáng chú ý là Nadal không áp dụng lại chiến thuật giao bóng vào tay thuận của Djokovic như đã từng thực hiện cách nay đúng một tháng. Lần này chỉ khi thực hiện thành công cú giao bóng thẳng vào người (body serve), Nadal mới có ưu thế tấn công khi cầm giao bóng.
Thậm chí, chỉ với tỉ lệ giao bóng một vào sân 55%, đây là lần Nadal giao bóng tệ thứ hai trong số chín lần họ gặp nhau kể từ đầu 2011, chỉ tốt hơn Indian Wells 2011 có hiệu suất 42%. Tại Australian Open, hiệu suất này là 66%, US Open 68%, Wimbledon 78%, Rome 2011 71%, Madrid 69%, Miami 62%.
 |
| Điều gì chờ đợi Rafa? |
Nadal trả giao bóng cũng tồi hơn so với Monte Carlo, khi anh lùi quá sâu cả khi Djokovic giao bóng hai, và hiếm khi anh trả bóng tới sát vạch cuối sân. Nó chính là lý do anh bị dồn vào thế phòng thủ bị động trong hầu hết thời gian set 2.
Chỉ có yếu tố tích cực từ bản thân Nadal là khả năng phòng ngự siêu bền và giàu ý chí. Đặc biệt là trong set hai, anh luôn buộc Djokovic phải chơi thêm không chỉ một mà nhiều đường bóng, và đó là một trong những nguyên nhân khiến cho tay vợt người Serbia mắc tới 41 lỗi tự đánh hỏng, trong đó có cả những quả smash giữa sân lẫn volley ngắt bóng. Tức là trung bình, Djokovic đánh hỏng khoảng 2 đường bóng mỗi game, quá nhiều cho một trận chung kết với một đối thủ luôn chơi rất an toàn như Nadal.
* Djokovic tới lúc phải trả nợ
Chừng 1/10 của quả bóng đã liếm vạch sau cú né trái đánh phải chéo sân của Djokovic ở set 1, game thứ 10 khi Nadal cầm giao bóng tại điểm số 30-30 và 4-5, đã bị trọng tài dây bắt thành bóng ngoài. Nó đáng ra là cú cài bóng quyết định để anh ghi điểm, giành break point ở thời khắc quan trọng nhất của set 1. Nói cách khác, Djokovic đã bị trọng tài dây lấy đi cơ hội để có set point (và có thể trận đấu sẽ rẽ theo hướng khác). Dù trọng tài chính đã cho đánh lại điểm số ấy, nhưng cơ hội không còn trở lại với Djokovic nữa. Anh mắc hai lỗi tự đánh hỏng ngay sau đó để tỉ số là 5-5, và thua khá nhanh với tỉ số 5-7.
Ở game cuối cùng của set 2, hai lần bóng nảy không đúng hướng (đều thấp hơn so với hầu hết các vị trí khác cùng sân) do mặt sân bị phốt, làm Djokovic trở tay không kịp. Những cú nắn vợt lại rất nhanh sau đó của Djokovic không đủ để đưa bóng vào sân, lần đầu đi chéo sân ra ngoài, và lần thứ hai đi dọc dây ra ngoài.
Còn nhớ, trong quãng đường thăng hoa của Djokovic năm 2011 và cả Australian Open 2012, anh đã nhiều lần hôn lên cây thánh giá trên sợi dây chuyền sau khi Chúa đã đứng về phía anh sau các lần bóng chạm lưới hóa thành cơ hội cả khi gặp Federer (US Open) và Nadal (Australian Open 2012).
Có vẻ như Djokovic đã và đang phải trả lại những may mắn cho các đối thủ như một lẽ công bằng của cuộc sống: Có mượn ắt có trả. Nhưng Djokovic thua không chỉ vì anh không còn may mắn ủng hộ nữa.
* Djokovic đã suy yếu
Một vấn đề đặt ra là Nadal vẫn thắng ngay cả khi chơi không thật tốt (Djokovic cũng nói thế) Điều này làm lộ ra một thực tế khó chối bỏ là Djokovic đang thua kém so với chính bản thân anh trong năm 2011. Nếu là Djokovic của năm ngoái, hẳn là sau khi đã đặt Nadal vào thế trận phòng ngự ở trong set 2, tới mức hầu như chỉ còn biết vớt bóng vào trong sân (chứ không phải phản công), anh sẽ thắng dễ dàng để đưa trận chung kết vào set 3.
 |
| Djokovic đang đánh mất dần sự thống trị? |
Cả trận, Djokovic cùng có được bảy điểm break point như Nadal, nhưng anh chỉ một lần bẻ gãy game giao bóng, và bị bẻ ngược lại tới bốn lần (mỗi set hai lần). Có lẽ cũng đã rất lâu rồi Djokovic với mắc lỗi giao bóng kép tại điểm quyết định của trận đấu (match point). Và ở trận đấu với Federer, anh còn bỏ lỡ cơ hội thắng sớm khi cầm giao bóng ở game quyết định 5-4 trong set hai. Đó là hậu quả của một Djokovic không còn tự tin tuyệt đối như trước, bắt đầu cảm thấy sợ hãi (vì bị đánh bại tới ba lần từ đầu năm trước Rome Masters), và thể lực có phần hao tổn.
* Thất bại của Federer, hay việc không ai đủ sức vô địch hai giải lớn liên tiếp
Federer đã từng vô địch ba giải liền trong năm nay, từ Rotterdam tới Dubai và Indian Wells, nhưng chỉ một trong số đó là Masters 1000, còn hai giải kia là ATP 500.
Federer đã vô địch hai giải Masters 1000 trong năm nay, nhưng giữa vinh quang ở Indian Wells với Mardid Masters là thất bại ở Miami Masters và cả một tháng nghỉ dưỡng sức.
Nadal cũng có hai chiến thắng liên tiếp ở Monte Carlo và Barcelona, nhưng giải thứ hai chỉ là ATP 500 thiếu vắng cả Federer lẫn Djokovic.
Djokovic đến nay đã có hai chức vô địch trong năm 2012, nhưng phải tới ba giải tiếp sau thắng lợi ở Australian Open, anh mới lại đủ sức chinh phục được Miami Masters.
Một khi các ngôi sao lớn không thể thiết lập sự thống trị, dĩ nhiên các tay vợt ngoài top 3 cũng không thể tạo kỳ tích. Người khả dĩ nhất là Ferrer cũng chỉ vô địch được hai giải ATP 250 tổ chức liên tiếp trên sân đất nện tại Argentina và Mexico.
Nguyên nhân đầu tiên là sự trồi sụt phong độ của chính các tay vợt. Thứ hai là thách thức về mặt thể lực trong các trận đấu và giải đấu đỉnh cao được nâng tới một giới hạn mới. Trong cuộc đấu giữa Nadal với Djokovic, chỉ sau hai game, đã có tới năm loạt bóng bền ở mức hơn 10 lần chạm vợt. Và cả trận đấu ấy, thông số này là 33 (17 điểm thuộc về Nadal). Họ cho thấy rằng, thời gian trung bình cho một set đấu mỗi khi gặp nhau phải là chừng 70-80 phút. Ở trận bán kết giữa Federer và Djokovic, cả hai tua bóng với tốc độ chóng mặt và liên tục đổi hướng (bởi họ là hai người giỏi nhất trong khả năng thay đổi góc đánh dù cùng đứng ở một tư thế). Ở trận bán kết giữa Nadal với Ferrer, bốn game đầu kéo dài tới khoảng 40 phút, và dù cả trận chỉ có 18 game và loạt tiebreak (chạm 7 điểm), nó cũng kéo dài tới hơn hai tiếng.
Khi Nadal giương cao chiếc cúp bạc ở Rome (lần thứ sáu tại giải này), chỉ còn đúng sáu ngày là khai mạc Roland Garros 2012. Đó chính là thách thức trên con đường Nadal bảo vệ ngôi vô địch của mình đã đạt được năm ngoái, dù cho anh vẫn được coi như ứng viên sáng giá nhất, và vừa lấy lại vị trí số 2 trên BXH ATP.
