Vào một đêm tháng 3 năm 2004 lạnh giá tại Old Trafford, thế giới bóng đá đã chứng kiến sự ra đời của một biểu tượng mới, không phải trên sân cỏ mà là bên đường biên. Khi FC Porto ghi bàn thắng quyết định ở những phút cuối cùng để loại Manchester United hùng mạnh khỏi Champions League, một huấn luyện viên trẻ tuổi với làn da rám nắng và chiếc áo khoác dài đã làm điều không tưởng.
Ông lao ra khỏi khu kỹ thuật, chạy dọc đường biên với tốc độ của một vận động viên nước rút, giơ tay ăn mừng cuồng nhiệt ngay trước mũi các cổ động viên chủ nhà và Sir Alex Ferguson.
Người đàn ông đó là Jose Mourinho. Chỉ ba tháng sau khoảnh khắc bùng nổ ấy, vị chiến lược gia người Bồ Đào Nha đã đặt chân đến London, tự xưng là "Người Đặc Biệt", và bắt đầu một cuộc cách mạng không chỉ biến Chelsea thành một thế lực, mà còn thay đổi hoàn toàn tư duy của bóng đá Anh mãi mãi.
Ngay trong buổi họp báo ra mắt đầu tiên tại Stamford Bridge, Mourinho đã tạo ra một cú sốc văn hóa cho giới truyền thông xứ sương mù, những người vốn quen với sự khiêm tốn giả tạo. Ngồi cạnh Giám đốc điều hành Peter Kenyon, người đang cố nén cười như một cậu học sinh nghịch ngợm.
Mourinho nhìn thẳng vào ống kính và thốt ra những lời đã trở thành bất tử rằng xin đừng gọi ông là kẻ kiêu ngạo, nhưng ông là nhà vô địch Châu Âu và ông nghĩ mình là Người Đặc Biệt.
Sự tự tin của Mourinho lớn đến mức, theo một bài báo thời đó, một bác sĩ tâm lý cho rằng HLV người Bồ thực sự nghĩ mình được Chúa giao cho một sứ mệnh đặc biệt. Bản thân Mourinho cũng từng ngạo nghễ nói rằng: sau Chúa là đến ông.
Roman Abramovich, tỷ phú người Nga vừa mua lại Chelsea được một năm, đã sa thải HLV được yêu mến, Claudio Ranieri để chọn Mourinho. Abramovich không chỉ cần một HLV biết cách giành chiến thắng, mà còn cần một người đủ bản lĩnh để phá vỡ thế song mã nhàm chán giữa Arsene Wenger và Sir Alex Ferguson tại Ngoại hạng Anh.
Được hậu thuẫn bởi túi tiền không đáy của Abramovich, Mourinho đã thực hiện một cuộc thanh trừng tàn khốc chưa từng thấy để xây dựng đội bóng theo ý mình. Ông tuyên bố không có cầu thủ nào là an toàn và thẳng tay bán đi 10 cầu thủ đội một.
Thay vào đó, ông mang về những chiến binh sẽ trở thành xương sống của đế chế Chelsea trong thập kỷ tiếp theo như Petr Cech trấn giữ khung gỗ, Didier Drogba càn lướt trên hàng công, Arjen Robben tốc độ ở hành lang cánh, cùng bộ đôi hậu vệ Ricardo Carvalho và Paulo Ferreira, những người học trò cũ hiểu rõ triết lý của ông từ Porto.
Nhưng sự thay đổi lớn nhất và mang tính cách mạng nằm ở tư duy chiến thuật. Trong khi phần lớn Ngoại hạng Anh thời bấy giờ vẫn tôn sùng sơ đồ 4-4-2 truyền thống với lối chơi tạt cánh đánh đầu hoặc tốc độ thuần túy, Mourinho đã mang đến sơ đồ 4-3-3 hoặc biến thể 4-1-4-1 đầy khoa học.
Nguyên tắc của ông rất đơn giản nhưng tàn nhẫn: ông sử dụng ba tiền vệ trung tâm để luôn đảm bảo lợi thế quân số, tạo ra thế trận ba đánh hai ở khu vực giữa sân so với các đối thủ chơi hai tiền vệ trung tâm.
Trái tim và cũng là buồng phổi của hệ thống đó là Claude Makelele. Cầu thủ nhỏ con người Pháp được bố trí chơi thấp nhất hàng tiền vệ, hoạt động như một tấm khiên thép quét sạch mọi nguy hiểm trước hàng thủ. Vai trò của anh quan trọng đến mức vị trí này sau đó được giới chuyên môn gọi đó là "Vị trí Makelele".
Hiệu quả đến ngay lập tức theo một cách đáng sợ khi Chelsea khởi đầu mùa giải với sự chắc chắn tuyệt đối, chỉ để lọt lưới đúng 1 bàn trong 8 trận đầu tiên. Dù nhiều người chỉ trích đó là lối chơi thực dụng và nhàm chán, Mourinho gọi đó là nghệ thuật chiến thắng.
Bên cạnh tài năng chiến thuật, Mourinho còn là bậc thầy của "nghệ thuật hắc ám" và tâm lý chiến, biến phòng họp báo thành sân khấu riêng để bảo vệ học trò và tấn công đối thủ. Ông không ngần ngại gọi Arsene Wenger, HLV đáng kính của Arsenal, là "kẻ tọc mạch" khi ám chỉ việc Wenger quá quan tâm đến công việc nội bộ của Chelsea.
Với Sir Alex Ferguson, ông cáo buộc trọng tài bị ảnh hưởng bởi quyền lực của HLV Man Utd sau một trận hòa. Chiến thuật gây thù chuốc oán này có mục đích rõ ràng: nó tạo ra tâm lý "chúng ta chống lại cả thế giới" trong phòng thay đồ Chelsea, biến họ thành một khối đoàn kết không thể phá vỡ, sẵn sàng sống chết vì người thầy của mình.
Danh hiệu đầu tiên đến vào tháng 2 năm 2005 tại Cúp Liên đoàn, nơi Mourinho bị đuổi lên khán đài vì hành động đưa ngón tay lên môi ra dấu im lặng trước các cổ động viên Liverpool đang la ó mình, một hành động càng khiến các học trò thêm phần nể phục sự ngông cuồng của ông.
Tại đấu trường Châu Âu , Chelsea và Barcelona đã tạo ra một trong những cuộc đối đầu kinh điển và kịch tính nhất lịch sử Champions League. Sau khi thua trận lượt đi tại Camp Nou, nơi Mourinho cáo buộc HLV Frank Rijkaard của Barca đã đi gặp trọng tài Anders Frisk trong giờ nghỉ dẫn đến những hệ lụy nghiêm trọng sau đó.
Ở trận lượt về, Chelsea tạo nên cuộc lội ngược dòng ấn tượng, thắng 4-2 tại sân Stamford Bridge. Nhưng giấc mơ châu Âu của Mourinho lại dừng ở bán kết, trước Liverpool, trong một trong những tình huống gây tranh cãi nhất lịch sử Champions League.
Bàn thắng quyết định của Luis Garcia đến giờ vẫn là dấu hỏi, vì trái bóng dường như chưa qua vạch vôi. Mourinho chưa bao giờ chấp nhận nổi thất bại đó, ông từng chua chát nói rằng chính trọng tài biên đã ghi bàn, và đó là “một bàn thắng từ mặt trăng rơi xuống”.
Dù thất bại ở Châu Âu , nhưng nỗi đau đó nhanh chóng bị xóa nhòa bởi sự thống trị tuyệt đối tại giải quốc nội. Vào cuối tháng 4, Chelsea chính thức vô địch Ngoại hạng Anh sau chiến thắng trước Bolton với cú đúp của Frank Lampard, chấm dứt 50 năm chờ đợi mòn mỏi của câu lạc bộ.
Mùa giải kết thúc với những con số kỷ lục mà đến nay vẫn khiến người ta kinh ngạc như 95 điểm, kỷ lục điểm số thời bấy giờ, và đặc biệt là kỷ lục phòng ngự vĩ đại nhất lịch sử Ngoại hạng Anh khi chỉ để thủng lưới 15 bàn sau 38 trận, cùng 25 trận giữ sạch lưới của Petr Cech.
Jose Mourinho đã làm đúng điều mà Chelsea tin tưởng ông: mang lại chiến thắng. Nhưng Mourinho còn làm được nhiều hơn thế.
Ông kéo cả Chelsea và Ngoại hạng Anh bước vào một kỷ nguyên mới, nơi mọi thứ được phân tích tỉ mỉ hơn, chiến thuật hiện đại hơn và những đòn tâm l” cũng được đẩy lên một tầm cao mới.
Dù gây ra vô số tranh cãi, không ai có thể phủ nhận mùa giải 2004-05 là một kiệt tác của Người Đặc Biệt, đặt nền móng để Chelsea trở thành một thế lực toàn cầu như ngày nay.
