Không còn là mới nhưng cần phải nhắc lại rằng Thụy Sĩ, một quốc gia đã sản sinh ra những nam và nữ huyền thoại của quần vợt thế giới nhưng chưa bao giờ vô địch Fed và Davis Cup cho tới trước khi Federer và các đồng đội của anh thắng Pháp 3-1 trong trận chung kết Davis Cup năm nay.
Và bản thân Federer vĩ đại nhất trong số những người vĩ đại cho tới khi đã chơi năm thứ 15 của sự nghiệp chuyên nghiệp vẫn còn thiếu những danh hiệu mang tính biểu tượng cho sự giao hòa giữa tự hào dân tộc với vinh quang cá nhân là Davis Cup và đơn nam Olympic.
Cuộc săn đuổi không mệt mỏi
15 năm chơi chuyên nghiệp nhưng chính khát khao vinh quang ở Davis Cup mới khiến Federer trở thành một trong những người hiện diện nhiều nhất ở giải đấu này với 14 lần góp mặt cùng đội tuyển Thụy Sĩ nếu chỉ tính ở kỷ nguyên mở.
14 lần săn đuổi của Federer với ý thức đôi khi chế ngự hoàn toàn trong tâm trí rằng huyền thoại Pete Sampras (Mỹ) và đối thủ lớn nhất Nadal (Tây Ban Nha) đều đã có bốn lần vô địch Davis Cup.
13 lần trước đó thất bại không hoàn toàn là lỗi của anh khi có những thời điểm sát cánh cùng chỉ là Marco Chiudinelli, Michel Kratochvil, Michael Lammer và Ivo Heubergerk trong khi Davis Cup là giải đấu đồng đội, cần từ hai đến bốn tay vợt có khả năng chiến thắng trong các cuộc đối đầu đỉnh cao.
Năm 2003 khi Federer thắng Hewitt vang dội ở Davis Cup thì các đồng đội của anh lúc đó chỉ xếp hạng 129, 130 và 166 thế giới.
 |
| Federer hạnh phúc với điểm quyết định mang về chức vô địch cho ĐT Thụy Sĩ |
Nhưng người Thụy Sĩ cũng có quyền hy vọng bởi Djokovic cũng đã dẫn dắt Serbia, một đất nước mà các tài năng tennis không thực sự đồng đều và rất hiếm những ngôi sao xuất chúng, lên ngôi vô địch năm 2010 rồi từ đó vươn lên thành người xuất sắc nhất trong bốn năm qua.
Cũng cần phải nói rằng Davis Cup là một giải đấu đỉnh cao của quần vợt đồng đội nhưng không phải lúc nào cũng quy tụ những tay vợt xuất sắc nhất như năm nay, Nadal và Ferrer không đánh một trận nào cho Tây Ban Nha (để bị loại khỏi nhóm hàng đầu) còn Djokovic thì đứng ngoài đội tuyển Serbia.
Davis Cup đôi khi chỉ thực sự được chú ý ở chung kết, khi các đội đã thấy rõ được cơ hội vô địch, và vì thế thách thức ở giải đấu này tăng giảm tùy năm, và đó là lý do tại sao CH Cezch chỉ với những ngôi sao Berdych, Stepanek… đã hai lần liền vô địch năm 2012 và 2013.
Và người Thụy Sĩ cũng có quyền đòi hỏi bởi sự vươn lên của Wawrinka được đánh dấu bằng cột mốc vô địch đôi Olympic khi đứng cùng Federer – thành tích cho thấy Thụy Sĩ cũng đã đủ nhân tố để cạnh tranh ở Davis Cup. Nhưng tuyển Thụy Sĩ năm 2009 và 2010 đều không có Federer để rồi vai chủ công thứ hai buộc phải trao cho một Chiudinelli không có gì xuất sắc bên cạnh Wawrinka.
Dân tộc và danh tiếng cá nhân
Sự khẳng định đẳng cấp của Wawrinka trong năm nay qua việc vô địch Australian Open là một sự khích lệ lớn cho Federer. Nó được nhìn nhận như một cơ hội vàng cho Thụy Sĩ nếu Federer quyết tâm và nó cũng có thể đã được nhìn nhận như cơ hội cuối cùng cho chính Federer ở giải đấu này. Bản thân Federer sau năm 2013 đáng quên (chỉ vô địch một giải đấu nhỏ) đã như hồi sinh, dù không vô địch Grand Slam, nhưng từ thứ tám đã trở lại số hai trên bảng xếp hạng ATP.
Trên thực tế là Thụy Sĩ với Federer và Wawrinka đã hầu như không gặp bất cứ trở ngại nào khi gặp lần lượt đánh bại Serbia, Kazakhstan, Italy để giành quyền vào chung kết.
Và cơ hội ấy lớn tới tới mức dường như đã dẫn tới một sự đánh đổi của Federer: Bỏ cuộc ở trận chung kết ATP World Tour Finals để giữ cho cái lưng bỗng bị đau trở lại không trở nên nghiêm trọng hơn khi Thụy Sĩ tới Paris để đấu chung kết Davis Cup.
Sự đánh đổi này hẳn đã làm Federer suy nghĩ rất nhiều. Nó không phải là cơ hội vô địch ATP World Tour Finals bởi bất cứ ai không trong thể trạng tốt nhất hầu như không có 1% cơ hội đánh bại một Djokovic đang cực kỳ vào phom. Nó là danh tiếng của anh với người hâm mộ, đặc biệt là những ai đã có mặt tại nhà thi đấu O2 ở London để chờ cuộc thư hùng đỉnh cao khép lại một mùa giải đầy biến động.
Việc bỏ cuộc trước giờ bóng lăn khi khán đài không còn chỗ trống là một trong những việc có thể làm các khán giả bị tổn thương lớn nhất dù cho họ có thể đã được hoàn trả một phần tiền, đã được xem trận chung kết đôi, đã được xem đấu biểu diễn giữa Djokovic với Murray. Chính hiểu được sự tổn thương ấy mà BTC giải đã phải cậy nhờ Murray đã hoàn toàn kết thúc mùa giải tới cầm vợt để thi đấu và bản thân Murray cũng đã không quá khó để nhận lời.
Thực tế là cái lưng đau ấy cũng đã thiếu chút nữa làm cho giấc mơ Davis Cup của Federer, Wawrinka, của cả đất nước Thụy Sĩ tan thành mây khói. Federer với cái lưng bị đau đấu với Monfils đã thua rất nhanh sau ba set và chỉ ăn được đúng tám game.
 |
| Vai trò anh cả của Federer với lịch sử của tennis Thụy Sĩ cũng là tuyệt đối. |
Niềm tin cho Federer
Nhưng sự lựa chọn của đội trưởng Luthi là chính xác khi ông để Federer đánh trận quyết định đầu tiên hòng quyết định số phận của trận chung kết ngay sau vòng đấu thứ tư, thời điểm Thụy Sĩ đã dẫn 2-1 nhờ trận thắng đơn của Wawrinka trước Tsonga và trận đôi giữa Wawrinka đứng cùng Federer trước Bennetteau và Gasquet.
Đấu đồng đội với các trận đối kháng cá nhân ở bất cứ môn thể thao nào cũng phải tính đến chiến thuật “chọn ngựa của Điền Kị”. Sau trận đánh đầu tiên quan trọng thì trận đấu thứ tư ít được phép sai sót nếu không muốn bị dồn vào thế phải phân định cân não trong trận thứ năm.
CH Czech trong hai năm vươn lên tới đỉnh cao ở Davis Cup cũng là nhờ sự bố trí người khéo léo như thế khi họ chỉ có trong tay một Berdych chơi ổn định thường đánh trận thứ tư còn Stepanek cần phải có một cảm hứng lớn để bùng nổ.
Trở lại với trận chung kết Davis Cup năm nay trong khi người Pháp miễn cưỡng bố trí Gasquet thay Tsonga bị đau tay ở trận thứ tư thì Federer đã trở nên tự tin hơn và thể trạng cũng tốt hơn sau chiến thắng trong trận đánh đôi trước đó.
Mà vai trò anh cả của Federer với lịch sử của tennis Thụy Sĩ cũng là tuyệt đối. Thắng Gasquet như lấy đồ trong túi đã là trận thắng đơn thứ 38 và là trận thắng thứ 50 nếu tính cả đánh đôi của anh ở Davis Cup, vượt qua một trong những cây cổ thụ Jakob Hlasek từng chơi 79 trận cả đơn và đôi trong đó thắng 49.
Tức là chỉ có điên rồ mới không tin ở một Federer vĩ đại.
