Nhiều mùa giải gần đây, V-League đã chứng kiến sự gia tăng đáng kể trong ngân sách dành cho ngoại binh, với kỳ vọng nâng cao chất lượng đội hình và cải thiện thành tích trên bảng xếp hạng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy không phải bản hợp đồng nào cũng mang lại giá trị tương xứng.
Những câu lạc bộ như Nam Định, Hà Nội, Công an Hà Nội hay Đà Nẵng đều chi tiêu mạnh tay để chiêu mộ ngoại binh, nhưng phần lớn không thể tạo ra ảnh hưởng bền vững. Đội chủ sân Thiên Trường đã thay gần 30 cầu thủ nước ngoài chỉ trong vòng 5 năm, trong khi Hà Nội, dù có thành tích ổn định, vẫn không giữ được bất kỳ ngoại binh nào quá hai mùa gần đây.
Một số bản hợp đồng gây thất vọng điển hình là Keziah Veendorp, chỉ ra sân 18 phút trước khi bị thanh lý, hay Joel Tagueu, người từng khiến Hà Nội tốn 800.000 euro nhưng chỉ ghi được 7 bàn sau 22 trận trước khi bị chấm dứt hợp đồng.
Không chỉ riêng Hà Nội, TP.HCM cũng rơi vào tình cảnh tương tự khi trả lương 15.000 USD/tháng cho Paul Ntep dù anh chỉ ghi được 1 bàn sau 9 trận. Thậm chí, đội bóng này không thể sớm chấm dứt hợp đồng mà phải tiếp tục trả lương cho đến khi hợp đồng kết thúc.
So với thời kỳ 2019, chất lượng ngoại binh tại V-League hiện tại có phần đi xuống. Trước đây, nhiều chân sút như Pedro Paulo, Oseni Ganiyu, Chevaughn Walsh hay Jeremy Lynch đã chứng tỏ được giá trị, nhưng hiện nay, chỉ có Nguyễn Xuân Son (Rafaelson) là ngoại binh hiếm hoi để lại dấu ấn rõ nét.
Tiền đạo gốc Brazil đã phá kỷ lục ghi bàn trong một mùa giải của Lê Huỳnh Đức với 31 pha lập công, đồng thời giúp đội tuyển Việt Nam giành chức vô địch ASEAN Cup 2024 sau khi nhập tịch. Thành công của anh là minh chứng cho thấy nếu chọn đúng nhân tố phù hợp, các câu lạc bộ có thể thu về giá trị lớn từ ngoại binh.
Trước thực trạng thiếu hụt cầu thủ nước ngoài chất lượng, nhiều đội bóng đang chuyển hướng sang chiêu mộ cầu thủ gốc Việt. Những cái tên như Đặng Văn Lâm, Jason Pendant hay Viktor Lê không chỉ hòa nhập nhanh hơn mà còn có thể đóng góp lâu dài cho đội tuyển quốc gia.
Để đảm bảo sự phát triển bền vững, các câu lạc bộ tại V-League cần thay đổi cách tiếp cận trong khâu tuyển chọn. Thay vì chạy theo những cái tên hào nhoáng nhưng thiếu kiểm chứng. Họ nên đầu tư vào hệ thống tuyển trạch bài bản, đánh giá kỹ lưỡng trước khi ký hợp đồng.
Ngoài ra, việc nâng cao chất lượng cầu thủ nội cũng đóng vai trò quan trọng trong chiến lược dài hạn. Một nền bóng đá không thể chỉ dựa vào ngoại binh, mà cần có sự kết hợp hợp lý giữa nội lực và yếu tố ngoại để tạo nên một giải đấu phát triển toàn diện.
