Gần 4 giờ sáng tại Tòa thị chính Milan, một cuộc bỏ phiếu lịch sử đã diễn ra. Trong khi một số ủy viên đã ngủ gật vì mệt mỏi, quyết định đã được thông qua: sân vận động San Siro, biểu tượng thuộc sở hữu công, sẽ được bán cho hai câu lạc bộ AC Milan và Inter Milan.
Đây là bước đi đầu tiên cho một kế hoạch gây chấn động: đập bỏ "thánh đường" gần 100 tuổi để xây dựng một đấu trường mới. Đối với nhiều người, đây là một quyết định đau lòng, nhưng đặt trong bối cảnh kinh tế khắc nghiệt của bóng đá hiện đại, đó là một sự hy sinh cần thiết.
"Những ngọn đèn ở San Siro" - Tạm biệt một biểu tượng
Những bức tường của San Siro thấm đẫm lịch sử. Nơi đây đã chứng kiến 10 đội bóng nâng cao chiếc cúp Champions League, là sân khấu cho thời kỳ hoàng kim của catenaccio, của những "người bất tử" Milan dưới thời Arrigo Sacchi và cú ăn ba vĩ đại của Inter dưới thời Jose Mourinho.
Đây là nơi những chủ nhân Quả bóng vàng và cả "Đuôi ngựa thần thánh" Roberto Baggio trình diễn, là nơi Marco Materazzi và Rui Costa trong một đêm derby Milan rực lửa vì pháo sáng, một trong những hình ảnh mang tính biểu tượng nhất của bóng đá.
Đối với người hâm mộ trên toàn thế giới, chuyến viếng thăm San Siro cũng tuyệt vời giống như một cuộc hành hương đến Maracana hay La Bombonera, những kỳ quan của thế giới bóng đá. Nó có một vẻ quyến rũ thô ráp, nơi bạn cảm thấy mình ở ngay trên sân, gần gũi với từng pha bóng.
Nhưng sự lãng mạn đó không còn đủ. Tin tức về việc phá bỏ San Siro, được ví như những ca từ đầy nuối tiếc trong bài hát kinh điển "Luci a San Siro" (Những ngọn đèn ở San Siro), một lời từ biệt đau đớn cho những ký ức xưa cũ.
Sự thật phũ phàng
Thực tế phũ phàng là San Siro, dù mang tính biểu tượng, đã trở nên lỗi thời so với bóng đá hiện đại. Chính chủ tịch UEFA, Aleksander Ceferin, đã thẳng thừng tuyên bố: "Cơ sở hạ tầng của các vị (bóng đá Ý) thật kinh khủng."
UEFA đã tước quyền đăng cai trận chung kết Champions League 2027 của San Siro. Nghiêm trọng hơn, nếu không có sân vận động mới, Milan, kinh đô thời trang và tài chính của Italy, thậm chí sẽ không phải là một thành phố đăng cai khi Italy đồng tổ chức Euro 2032.
San Siro chỉ là một triệu chứng của một căn bệnh trầm kha của bóng đá Ý. Hầu hết các sân vận động của họ đều được xây dựng từ thời Phát xít, được nâng cấp một cách chắp vá cho World Cup 1990, và giờ đây hoàn toàn tụt hậu so với phần còn lại của Châu Âu.
Lý do quan trọng nhất đằng sau quyết định đau đớn này là tiền bạc. "Chủ nghĩa hiện thực phải thắng chủ nghĩa lãng mạn, kinh tế phải thắng cảm xúc," Paolo Maldini, huyền thoại sống của Milan,từng nói.
Trong kỷ nguyên của Luật Công bằng Tài chính, doanh thu ngày thi đấu và các hoạt động thương mại tại sân vận động đã trở thành một yếu tố sống còn. Và đây là nơi các CLB Ý đang bị bỏ lại phía sau một cách đáng báo động.
Hãy nhìn vào một con số so sánh gây sốc: trong mùa giải Champions League gần nhất, sân Bernabeu sau khi được cải tạo đã mang về cho Real Madrid 362 triệu euro doanh thu trong một năm. Con số đó cao gấp bốn lần những gì AC Milan kiếm được từ San Siro trong cùng khoảng thời gian.
Khoảng cách doanh thu khổng lồ đó chính là sự khác biệt. Vì đó là tiền để trả lương, để mua siêu sao, để cạnh tranh với các gã khổng lồ của Ngoại hạng Anh. Việc Inter Milan vào đến hai trận chung kết Champions League trong ba mùa gần đây được xem là một "phép màu" khi xét đến sự chênh lệch tài chính với phần còn lại của Châu Âu.
Di sản còn lại và bình minh mới
Quyết định xây sân mới đã trải qua một hành trình 7 năm đầy gian nan, bị trì hoãn bởi các thủ tục hành chính, các cuộc bầu cử và cả những khó khăn tài chính của chủ sở hữu cũ của Inter.
Giờ đây, một con đường đã mở ra. Một sân vận động mới với 71.500 chỗ ngồi sẽ được xây dựng ngay bên cạnh sân cũ. Trong quá trình xây dựng, hai CLB sẽ tiếp tục thi đấu tại San Siro. Điều an ủi là, không phải tất cả di sản sẽ biến mất. Một phần của khán đài tầng hai của sân San Siro hiện tại sẽ được giữ lại và tích hợp vào khu công viên cây xanh mới, như một di tích gợi nhớ về một huyền thoại.
Sân vận động mới được hứa hẹn sẽ có tầm nhìn tối ưu, dễ dàng tiếp cận và quan trọng nhất, nơi đây sẽ thành mỏ vàng, giúp Milan và Inter có thể tự chủ tài chính và cạnh tranh sòng phẳng.
"Đây là một bước đi lịch sử và mang tính quyết định cho tương lai của các câu lạc bộ và thành phố," một tuyên bố chung cho biết. Việc phá bỏ San Siro không chỉ là sự kết thúc của một công trình kiến trúc, mà là sự kết thúc của cả một kỷ nguyên. Đó là một sự hy sinh đau đớn, nhưng là cần thiết để hai gã khổng lồ của thành Milan có thể thích nghi và tồn tại trong thế giới bóng đá khắc nghiệt của thế kỷ 21.
