Về bản chất, việc chiếm lĩnh các “ô cờ” khác nhau trên sân – tương tự các ô trên bàn cờ – khiến đối phương phải điều chỉnh vị trí. Trong hệ thống của Aston Villa, những cầu thủ mang áo số 10 chính là những quân cờ chủ lực trong chiến thuật ấy.
Hai (thậm chí ba) số 10 trong đội hình xuất phát
Các “số 10” của Villa là sản phẩm tinh chỉnh kỹ lưỡng của Emery. Trong hầu hết các trận, ông luôn bố trí ít nhất hai cầu thủ thi đấu như những tiền vệ công trung tâm – đôi khi là ba. Cầu thủ đá cánh trái thường thực chất là một số 10 thứ hai. Mục tiêu của cách triển khai lối chơi này là dụ đối phương pressing, từ đó mở ra các khoảng trống chuyền bóng vào khu trung tuyến – nơi các số 10 sẵn sàng nhận bóng và xoay người.
Đây là cách chơi đòi hỏi sự chính xác cao trong chuyền bóng và di chuyển. Chỉ cần một đường chuyền sai, Villa có thể bị phản công ngay ở trung lộ. Dẫu vậy, kể từ khi Emery tới vào tháng 10/2022, không đội nào ở Ngoại hạng Anh tấn công trung lộ nhiều như Villa.
HLV Andoni Iraola (Bournemouth) từng nhận xét năm 2024:
“Họ luôn chơi như vậy. Ai cũng biết họ sẽ làm gì, nhưng rất khó để ngăn chặn vì cách họ xoay sở và thời điểm họ di chuyển là quá chuẩn xác.”
Cách đối thủ ứng phó
Nhiều HLV đã thử các cách khác nhau để “vô hiệu hóa” hai số 10 của Emery – từ việc dồn quân ở trung lộ đến kèm người trực diện.
Ví dụ, trong trận gặp Burnley – đội có tỉ lệ cầm bóng thấp nhất giải (33%) và thường đá với hàng thủ 5 người – HLV Scott Parker giao trung vệ phải Josh Laurent theo kèm Morgan Rogers. Điều đó vừa thể hiện tầm ảnh hưởng của Rogers, vừa cho thấy tầm quan trọng của các số 10 trong hệ thống của Emery.
Emery nắm bắt điều đó và tung Donyell Malen đá cặp cùng Ollie Watkins. Khi Burnley tập trung vào Rogers, Villa có được thế 2 đánh 2 ở trung lộ. Kết quả, Malen mở tỷ số sau pha chọc khe xuất sắc của Boubacar Kamara, khi anh khéo léo thoát khỏi sự đeo bám của Maxime Esteve.
Các ví dụ khác
Trước Everton, David Moyes yêu cầu cặp tiền vệ Tim Iroegbunam và Idrissa Gueye chặn đường chuyền vào hai số 10. Nhưng vì Villa có tới bốn người ở trung lộ, McGinn và Lamare Bogarde thoải mái cầm bóng. Khi Gueye hoặc Iroegbunam không kịp bọc lót, Rogers và Emiliano Buendia có khoảng trống lớn để xoay người, bởi cặp trung vệ của Everton không dám dâng cao.
Ngay cả khi không trực tiếp tạo khác biệt, các số 10 của Villa vẫn khiến đối thủ phải luôn để mắt đến. Vấn đề của Villa, nếu có, không phải do thiếu cơ hội mà là do các cầu thủ tấn công chưa tận dụng tốt.
Trước trận gặp Burnley, Rogers là cầu thủ nhận nhiều pha tịnh tiến bóng nhất đội, đồng thời là người chuyền chọc khe nhiều nhất. Từ tháng 4 đến nay, anh có 8 kiến tạo – nhiều nhất Ngoại hạng Anh – và chỉ có 3 cầu thủ Villa trong lịch sử từng có nhiều kiến tạo từ bóng sống hơn Rogers trong một năm dương lịch.
Những 'nước cờ' ở châu Âu
Trong trận gặp Feyenoord, HLV Robin van Persie cố ép Villa chơi biên, nhưng hệ thống hai số 10 của Emery khiến đối thủ luôn bối rối. Khi Feyenoord tập trung theo kèm Rogers, Buendia thường là người được bỏ trống. Cặp tiền vệ trung tâm của đội Hà Lan không biết nên dâng lên hay giữ vị trí, khiến Villa dễ dàng xuyên trung lộ.
Vai trò của Pau Torres cũng đặc biệt quan trọng. Những đường chuyền chéo sân của anh, cắt qua lớp pressing đầu tiên, giúp Villa thoát pressing và đưa bóng nhanh đến vị trí của số 10 ở xa bóng.
Khi Fulham thử thách Villa
Marco Silva chọn cách pressing có chọn lọc, tập trung vào Rogers. Tuy nhiên, khi chỉ một trong hai số 10 bị theo kèm, McGinn hoặc Harvey Elliott sẽ trở thành người “thừa” và tạo ra thế hơn quân bên cánh.
Nếu đối thủ chọn pressing cả hai số 10 – như Burnley hay Bologna từng làm – Villa sẽ lập tức chuyển sang thế 2 tiền đạo, tận dụng khoảng trống giữa các trung vệ. Chính Malen là người hưởng lợi nhiều nhất từ cách vận hành này.
Tính đến tháng 10/2025, Unai Emery đã trở thành HLV đạt 80 chiến thắng nhanh nhất trong lịch sử Aston Villa – và vẫn còn dư 15 trận. Thành công của ông được xây dựng trên nền tảng chiến thuật ổn định, trong đó “các quân cờ số 10” chính là tâm điểm giúp Villa kiểm soát, tấn công và áp đặt trận đấu theo cách của mình.
