Hãy nói một chút về vai trò của cây vợt đối với các tay vợt hàng đầu. Djokovic đã tìm thấy chìa khóa thành công từ cây vợt Head trắng đen của anh có một ưu điểm vô song là mở vợt rất nhanh và khả năng kiểm soát bóng rất cao. Federer trong suốt 8 năm vinh quang chỉ sử dụng một loại vợt, và đến năm 2011, anh sử dụng dòng vợt mới dù vẫn của Wilson nhưng lại thất bại liên tiếp. Nadal có một cây vợt cạp rất dày, nhưng trọng lượng lại nhẹ, 333gr và diện tích mặt vợt lớn nhất trong số các ngôi sao, 100inch2.
Hay ngược lại những năm tháng trước đây, cây vợt có diện tích mặt vợt bé lạ thường 80inch2 và trọng lượng lên tới gần 400gr đã giúp cho lối đánh tấn công ngoạn mục của huyền thoại Pete Sampras. Và cả cây Head Radical của Agassi cũng giúp anh là một nghệ nhân trả giao bóng.
3gr chì và ván bài tấn công của Nadal
Những thách thức tạo nên bởi Djokovic và cả những sai lầm tự thân đã buộc Nadal phải thay đổi: cần cải thiện cú giao bóng của mình và phải chơi tấn công nhiều hơn nữa.
 |
| Nadal chuyển sang chơi tấn công |
Tại Doha, Nadal đã làm cả hai điều đó cùng lúc. Cây vợt Babolat vàng đen và dây RPM của Nadal vốn nặng 333gr (không dây) và 350 (cả căng dây) có thêm 3gr lá chì dát mỏng gắn lên phía đầu vợt. Mục đích của nó không gì khác ngoài việc tăng lực cho cú đánh, từ giao bóng cho tới trái hay thuận tay.
Thực ra, Nadal đã muốn độ lại cây vợt của mình ngay sau Wimbledon 2011. Nhưng những chấn thương đã buộc anh phải trì hoãn nó tới sau US Open để bắt đầu một sự thử nghiệm.
Cũng không phải chỉ là 3gr, mà nhiều hơn thế. Nhưng việc gắn quá nhiều chì nên đầu cây vợt nên quá nặng khiến Nadal đánh mất cảm giác quen thuộc trong khi giải Tokyo ATP 500 và Masters Thượng Hải 1000 đã cận kề. Và cuộc thử nghiệm lại dang dở.
Giờ thì Nadal điều chỉnh xuống tới mức gần như là tối thiểu. Chỉ 3gr chì dát mỏng, một trọng lượng vừa đủ để thay đổi độ cân bằng (balance cây vợt Nadal trước đây là 33,3) của cây vợt, tăng một chút lực cho cú giao bóng vốn yếu về tốc độ mà chỉ thiên về xoáy của Nadal, cũng như giúp anh đẩy những cú đánh cuối sân của mình đi sâu hơn trong hoàn cảnh thể lực giảm sút nên bóng anh khá ngắn.
Và sự tăng trọng lượng tối thiểu ấy được Nadal kỳ vọng sẽ giảm thiểu được nguy cơ từ việc anh không có đủ quỹ thời gian 1 tháng tập luyện với cây vợt mới, bởi chấn thương từ chung kết Davis Cup cũng buộc anh phải ngừng tập luyện không dưới 2 tuần.
Ở Doha, Nadal chơi với chiến thuật tấn công trong sân thay vì lùi sâu xuống phía cuối sân để phòng ngự. Dù mặt sân ở đó bóng nảy chậm, chỉ nhanh hơn sân đất nện, nhưng Nadal cố gắng thay đổi quan niệm tự tay ghi điểm winner thay cho triết lý chỉ cần ghi điểm bằng cách buộc đối thủ phải phạm sai sót đã giúp anh giành 10 Grand Slam.
Kết quả của nó chỉ là một sự thay đổi nửa vời: Nadal đánh hỏng tới 22 lỗi - ngang bằng với Monfils, nhưng lại chỉ được non nửa tổng số winner, 12 so với 25 của đối thủ. Các cú giao bóng của Nadal không quá nặng, thường xuyên dưới 200km/h và anh ba lần bị bẻ gãy game giao bóng. Nadal chỉ ra rằng anh rất hiểu lối đánh đó không phù hợp trước Monfils. Tấn công trước đối thủ di chuyển siêu hạng và cứu bóng kỳ tài là một bất lợi.
Nhưng đó là sự lựa chọn duy nhất để mang lại những cơ may vinh quang trong năm 2012 với Nadal, dù quỹ thời gian hạn hẹp có thể sẽ dẫn tới một thất bại trước mắt. Hẳn là chúng ta chưa quên, trong năm 2010, với hai thay đổi nhỏ, đầu tiên là xoay tay cầm khi giao bóng và đổi sang loại dây RPM17, đã giúp Nadal chơi như một chuyên gia giao bóng, và anh lần đầu tiên đăng quang ở US Open.
Federer: Vợt và cái lưng
Lời khuyên đổi vợt, dùng một cây có mặt vợt lớn hơn để có nhiều điểm êm (sweet point) hơn, hợp với tuổi tác đã khiến Federer phải suy nghĩ khá nhiều trong năm 2011. Nhưng anh cuối cùng vẫn sử dụng cây vợt có diện tích 90 inch2.
Ngay cả cây Pro Staff màu trắng đỏ (quen thuộc hơn so với màu đỏ đen của cây BLX Six One Tour 2011) mà anh vừa mới bắt đầu sử dụng cũng có diện tích mặt vợt tương tự và trọng lượng khoảng 255gr (chưa căng dây). Nó phù hợp với lối đánh tấn công, mà một "ông già" thì càng không thể nghĩ tới chuyện lên đỉnh cao vinh quang chủ yếu nhờ phòng thủ.
 |
| Federer cũng không ít lần đổi vợt |
Nhưng cũng giống như ba lần đổi vợt trước đây (kể từ năm 2004), cây Pro Staff vẫn có những cải tiến. Cuộc thử nghiệm của các chuyên gia mới đây cho ra nhận định là công nghệ mang tên AmpliFeel (tạm dịch là khuếch đại cảm nhận) nằm dưới lớp quấn cán giúp các tay vợt có cảm giác bóng tốt hơn, và một khi bóng trúng điểm êm, bóng đi rất nhanh và nặng.
Và có thể tin rằng Federer vẫn độ vợt theo cách thêm chì vào cuối cán vợt Pro Staff để đầu vợt trở nên nhẹ hơn, thuận lợi cho thiên hướng tràn lưới volley của anh.
Thế nhưng, như một sự lo ngại ngay trong lúc Federer và nhiều người mê mẩn anh còn hân hoan với 3 chiếc cúp cuối mùa 2011, việc dồn sức đó có thể khiến anh phải trả giá trong giai đoạn đầu năm sau: sau khi vất vả thắng Seppi với tỉ số 2-1, Federer đã bỏ trận bán kết với Tsonga vì cái lưng đau.
Hãy cứ cho rằng đó là một chấn thương giả, anh không dại dột đốt sức ở một giải nhỏ (dù là ĐKVĐ), thì thực tế là trong suốt hơn 10 năm đánh chuyên nghiệp với gần tròn 1000 trận lớn nhỏ, đó mới là lần thứ hai Federer phải tung khăn trắng giữa giải. Còn lại, anh hầu như tự tin vào tài năng thiên bẩm, cách chơi tennis bằng trí tuệ, những kỹ năng điêu luyện giúp anh vượt qua vấn đề quá tải, có thể chơi giải này qua giải khác một cách liên tục.
Xem ra, quả là chưa từng một lần chúng ta lại thấy cả Nadal và Federer cùng vất vả, trăn trở, xoay sở trước thềm một mùa giải mới như thế. Bởi Djokovic đã thay đổi tất cả...
|
