1. Với người yêu bóng đá, chiều cuối tuần được thả hồn với trái bóng bên sân phủi; với khán giả được thưởng thức một trận đấu chuyên nghiệp chất lượng, cầu thủ tôn trọng, đội bóng mình yêu thắng, thì chắc chắn sẽ tràn ngập cảm hứng cho một tuần làm việc.
Lâu lắm rồi, bóng đá chúng ta để tuột mất niềm cảm hứng. Ở bình diện đội tuyển quốc gia, kể từ dịp đăng quang tại AFF Cup 2008, đội tuyển Việt Nam chỉ mang lại muộn phiền nhiều hơi niềm vui. Không có giải đấu nào khiến khán giả cả nước cháy lên ngọn lửa đam mê. Quá ít trận đấu mang lại nguồn cảm hứng. Trên sân, cũng không còn nhiều cầu thủ đạt tầm vóc thần tượng, làm khán giả ngây ngất khi anh ta bước ra sân, làm xiếc với trái bóng và tạo những khoảnh khắc đặc biệt. Một nền bóng đá nói chung, một đội tuyển quốc gia nói riêng, nếu không tạo được cảm hứng cho người hâm mộ thì chắc chắn phải có vấn đề.
![]() |
Arsenal đã mang đến cảm hứng cho BĐVN. Ảnh: V.S.I |
Ở các giải đỉnh cao, mấy năm qua, sự phát triển không đáng kể, nếu không nói là vẫn giẫm chân tại chỗ. Có một sự kiện gây cảm hứng lớn, đấy là Công ty cổ phần bóng đá chuyên nghiệp Việt Nam (VPF) ra đời. Trong tình cảnh ảm đạm kéo dài, sự điều hành và công tác tổ chức của Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) bộc lộ sự trì trệ, việc một số ông bầu đứng lên nắm lấy hai giải đỉnh cao, đã tạo sự hưng phấn mạnh mẽ với công chúng quan tâm đến bóng đá nội.
Sau hai năm, mặc dù đã có nhiều cố gắng, nhưng VPF vẫn không duy trì được nguồn cảm hứng. Lý do lớn nhất vẫn là tổ chức này gặp nhiều rào cản từ cái cũ, bản thân trong tổ chức vẫn còn không ít nhân tố chưa thực sự chịu thay đổi cung cách làm việc với mô hình mới, thiếu sự đồng thuận, nhất trí, đã khiến VPF phát triển thiếu sinh khí.
Ai cũng phải thừa nhận giờ đây xem hai giải đấu đỉnh cao, niềm hưng phấn giảm đi rất nhiều. Sự bất ổn ở cấp vĩ mô tồn tại dai dẳng tạo sự mệt mỏi, căng thẳng với chính những nhà tổ chức và những chủ thể tham gia hoạt động bóng đá.
Bóng đá là trò chơi. Một khi không có nguồn cảm hứng, không thoải mái, cầu thủ khó có thể chơi bóng đam mê, hiệu quả, chinh phục được những giới hạn tưởng như không thể.
2. Sự kiện Arsenal sang Việt Nam là nguồn cảm hứng lớn lao? Có thể tạm coi là vậy, trong bối cảnh chưa bao giờ chúng ta là điểm đến cần thiết mà các đại gia Ngoại hạng Anh lựa chọn. Mấy tháng trời, câu chuyện Arsenal luôn đủ sức hâm nóng các diễn đàn bóng đá. Cứ như thể, việc mời được Arsenal là chuyện thần kỳ của bóng đá Việt Nam.
Sẽ là chuyện bình thường, nếu như ai cũng hiểu rằng bóng đá Việt Nam đã hội nhập với dòng chảy thế giới hơn 20 năm (tính từ SEA Games 1991); đã đạt được một số thành tựu về mặt ngoại giao; khán giả được coi nằm trong tốp các nước yêu bóng đá; giải chuyên nghiệp đã phát triển được 13 mùa. Nếu như dân ta giờ mới được phát cuồng, thì láng giềng Thái Lan, Malaysia đã được tận hưởng giấc mơ nhìn tận mắt các ngôi sao ngoại hạng từ lâu. Và lẽ ra việc mời được Arsenal hay Manchester United là chuyện bình thường, bởi “dân chơi” ở địa hạt bóng đá ở ta không thiếu. Tiền bạc đổ vào bóng đá quá nhiều, khiến giải chuyên nghiệp Thái Lan hay Malaysia phải chóng mặt với tốc độ tiêu tiền của V-League.
Mấy năm qua, công tác đối ngoại của VFF có thể nói đã không còn phát huy được vai trò. Đã không kéo được nguồn kinh phí lớn từ Liên đoàn bóng đá thế giới hay châu Á như khóa bốn trở về trước. Chúng ta không có những đối tác lớn, bền vững có thể giúp nền bóng đá thoát ra được thế bế tắc kéo dài. Việc hợp tác với giải nhà nghề Nhật Bản (J-League), dấu ấn vẫn là của VPF, và một vài ông bầu là chính. Mời được Arsenal sang du đấu, dấu ấn đậm đặc nhất vẫn là của ông bầu Đoàn Nguyên Đức, là kênh quan trọng thông quá mối quan hệ hợp tác với Arsenal.
Nhắc đến bầu Đức và học viện bóng đá của ông, lẽ ra tổ chức hợp tác với Arsenal phải là VFF và Trung tâm đào tạo bóng đá trẻ quốc gia. Những năm tháng không ngắn ông Đức mở trang trại cao su, cô đơn trong hành trình mở học viện bóng đá, hầu như không thấy sự hỗ trợ (dù là tinh thần) từ những người có trách nhiệm với bóng đá nước nhà. Mới đây, nhìn cách Hoàng Anh Gia Lai đi tuyển quân cho lứa thứ ba của học viện, rảo qua mọi miền đất nước, có phóng sự quay cảnh đội ngũ tuyển quân đến tận các vùng miền núi phía Bắc, bao giờ thì hệ thống tuyển trạch của VFF làm được như thế? Thời gian tới, khả năng các đội tuyển quốc gia phải cậy nhờ quân của bầu Đức là rất cao. Như vậy có bất công cho ông Đức?
Các doanh nghiệp có đam mê mở học viện bóng đá ở ta chưa nhận được sự quan tâm đúng mức. Công tác xã hội hóa bóng đá có lúc phát triển rất mạnh, nhưng dễ đi chệch hướng bởi sự quản lý, định hướng tầm vĩ mô còn nhiều hạn chế.
Và việc các đội tuyển quốc gia một thời gian dài ít phát triển, phải chăng do không được tập huấn ở môi trường tốt, thay vào đó vẫn chỉ quanh quẩn trong nhà, với các đối tượng cọ xát tầm Đông Nam Á, các giải tập huấn đối thủ yếu?
3. Arsenal đã đến và đã đi, nguồn cảm hứng rồi cũng bão hòa và các chủ thể tham gia hoạt động bóng đá nội địa lại tiếp tục đối đầu với những tồn tại muôn thuở. Giải chuyên nghiệp đang cố gắng về đích, Kiên Giang bất cứ lúc nào cũng có thể bỏ giải. Công tác trọng tài đang có vấn đề, đấy là chuyện tất yếu, bởi không thể ổn được khi gần nửa giải hệ thống trọng tài mất hai trụ cột là ông trưởng và phó ban trọng tài.
Lúc này, việc tìm lại nguồn cảm hứng cho bóng đá Việt Nam là điều cần phải thực hiện quyết liệt. Nó cần tập hợp trí tuệ, sức mạnh và ý thức của nhiều bộ phận cấu thành nền bóng đá. Nếu vẫn chỉ bắt đầu từ các ông bầu, thì không thể.
|