 |
| Đổ tạ - một tai nạn thường gặp ở phòng gym |
Hy hữu chưa từng gặp
Theo biên bản của công an và lời thuật của nhân chứng sáng 3/2 tại phòng tập thể hình Thanh Niên ở đường Lê Hồng Phong (Thủ Dầu Một) có hai thành viên CLB đang tập trong phòng phát hiện anh Nguyễn Gia Khánh (34 tuổi) nằm bất động ở băng ghế nằm ở cuối phòng và bị thanh tạ ngang mỗi đầu 28kg đè chắn ngang cổ. Khi phát hiện hai thành viên cùng chủ phòng tập để hô hấp nhân tạo nhưng không hiệu quả. Anh khánh được đưa đi cấp cứu tại BV Đa khoa tỉnh Bình Dương song bác sỹ kết luận anh đã tử vong trước khi vào viện.
Thời điểm anh Khánh đến phòng tập là lúc CLB mới mở cửa vào sáng sớm (5h15) nên trong phòng tập rất vắng, chỉ có anh cùng 2 thành viên khác. Anh Khánh tập ở băng ghế cuối phòng còn hai người kia tập ở phía ngoài cửa nên không phát hiện sự cố xảy ra. Anh Khánh đã theo tập ở phòng tạ này được 1 năm.
 |
| CLB Thanh Bình nơi xảy ra tai nạn đáng tiếc (ảnh Nguyệt Triều-Vnexpress) |
Vụ tai nạn xảy ra với anh Gia Khánh có thể nói là rất hy hữu trên thế giới chứ không riêng gì ở Việt Nam. Ở các phòng gym việc người tập bị tạ đè, tạ đổ hay làm rơi tạ gây chấn thương không phải hiếm nhưng bị tạ đè ngang cổ dẫn đến tử vong là “chưa từng ghi nhận ở VN”.
Sự hy hữu tai nạn tập thể hình của anh Khánh có thể coi hy hữu giống tai nạn kỳ quặc của HLV fitness kiêm diễn viên Greg Plitt (Mỹ) mới đây khi bị tàu lửa cán phải trong lúc thực hành một bài tập trên đường ray để làm minh họa cho clip hướng dẫn tập luyện.
Có thể bị thanh tạ rơi đột ngột vào cổ
Với kinh nghiệm nhiều năm, chuyện ở phòng gym những người tập bị tạ đè khi nằm ở băng ghế ngang để thực hiện động tác tập ngực không phải ít. Tuy nhiên khi bị người tập tạ đè, chủ yếu là do lắp tạ quá nặng vượt ngoài ngưỡng đẩy sẽ thường xảy ra 2 trường hợp sau:
1/ Tạ bị nghiêng về một bên tay không thuận khiến các bánh tạ rơi ra khỏi đòn rồi khi bánh tạ rơi ra dẫn đến mất cân bằng và nghiêng tiếp về bên tay thuận rồi cũng làm rơi bánh tạ phía bên này ra. Người tập trong tình huống này không bị sao nhưng các bánh tạ rơi ra rất dễ gây chấn thương cho người đứng bên cạnh hoặc làm vỡ kiếng hay máy móc ở phòng tập.
2/Bị tạ đè xuống người. Khi lắp mức tạ quá sức, lúc hạ xuống người tập sẽ không đủ lực để nâng đòn tạ nên và bị đòn tạ đè. Tuy nhiên ở trường hợp này tạ đè từ từ vì vẫn còn lực nâng của 2 cánh tay và người tập vẫn có thể kêu cứu để nhờ người khác giúp đỡ hoặc cố vùng vẫy để nghiêng thanh tạ sang 1 bên để làm đổ tạ để thoát ra (xem clip các tai nạn nâng, tập tạ)
Trong tai nạn của anh Khánh, hai học viên trong phòng không nghe tiếng kêu giúp và khi phát hiện ra thanh tạ đã đè ngang cổ. Điều đó dễ dẫn đến kết luận là đòn tạ rơi đột ngột xuống cổ gây tử vong tức thì.
Về mức tạ khoảng 60kg để nằm đẩy ngực (tính bánh tạ và thanh đòn) đối với người đã tập 1 năm theo kinh nghiệm nằm ở 80-90% sức đẩy, chưa đến ngưỡng cao nhất hoặc quá ngưỡng. Thông thường khi lắp một mức tạ đạt đến ngưỡng cao nhất (hoặc vượt ngưỡng), người tập thường nhờ người khác trong phòng giúp “dìu” tạ. Có thể suy đoán vì anh Khánh tự tin khi lắp mức tạ 28kg mỗi đầu và tập một mình ở cuối phòng để rồi xảy ra tai nạn.
Khả năng bị đột quỵ lúc tập
Việc người tập bị rơi tạ đột ngột vào cổ có thể xảy ra trong 2 trường hợp sau là móc tạ bị hỏng và người tập vì lý do gì đó như chuột rút hoặc bị đột quỵ khiến tạ rơi.
Ở trường hợp móc tạ hỏng hay người tập đưa thanh tạ trượt móc tạ thì sẽ khiến thanh tạ mất thăng bằng và gây đổ tạ nhưng ở tai nạn CLB Thanh Niên thanh tạ nằm ngang trên cổ anh Khánh.
 |
| Cần bạn tập giúp dìu tạ khi nâng mức quá nặng |
Nếu bị chuột rút, căng cơ thì chuột chỉ rút 1 bên vai hay 1 bên cánh tay và gây mất thăng bằng đổ tạ chứ hiếm khi nào lại rút cả thân trên khiến người tập buông tạ đột ngột. Do vậy khả năng bị đột quỵ hay ngưng thở lúc tập là khả năng cao nhất.
Một lý giải cho việc đột quỵ là anh Khánh tập vào buổi sáng sớm và mức lạ lắp trọng lượng khá lớn. Vào buổi sớm, hệ cơ bắp, gân cốt và hệ tuần con người sau 1 đêm dài ngủ sẽ “nguội” và phải cần khởi động kỹ để làm nóng. Nói chung vào sáng sớm, cơ thể không ở điều kiện tốt nhất để hoạt động cơ bắp nặng và đó là nguyên nhân lý giải vì sao các hoạt động thể thao của VĐV chuyên nghiệp thường diễn ra vào chiều tối.
Hoạt động cơ bắp, thể thao quá nặng vào buổi sáng sớm rất dễ gây ra các tình trạng chấn thương. Việc khởi đồng làm nóng cơ thể là điều cần được thực hiện kỹ lưỡng.
Một kinh nghiệm rút ra trong tai nạn đáng tiếc vừa qua là người tập ở phòng gym không nên chủ quan lúc nâng mức tạ nặng ở trạng thái cơ thể không thực sẵn sàng và không nhờ đến sự giúp đỡ người khác.
