Sau này, khi “về hưu”, nữ VĐV Nga Liliya Shobukhova có thể viết sách kể lại những bước tiến trong sự nghiệp VĐV điền kinh của cô. Cuốn tự thuật đó hẳn rất hấp dẫn bởi nó không thể thiếu những thay đổi tạo bước ngoặt quan trọng trong sự nghiệp của cô. Tuy nhiên, đó là chuyện sau này. Bây giờ, cô bận tập trung cho cuộc đua marathon Olympic, ở đó cô được xem là ứng cử viên sáng giá cho chiếc HCV.
Shobukhova bắt đầu tập điền kinh từ năm 9 tuổi, khi được 2 HLV Evgeny và Tatyana Senchenko phát hiện và huấn luyện ở một CLB địa phương. Trước Shobukhova, 2 vị HLV này đào tạo rất nhiều VĐV, giúp họ đạt đẳng cấp ở khu vực. Tuy nhiên, tất cả những VĐV này, khi rời khỏi trường trung học, đều chọn một sự nghiệp khác hơn là điền kinh. Rốt cục, chỉ có Shobukhova và 1 nữ đồng môn tiếp tục ở lại với 2 HLV này và trở thành những VĐV chuyên nghiệp đầu tiên của họ.
![]() |
Lilya Shobukhova dẫn đầu cuộc đua (ảnh: internet) |
Lúc đầu, Shobukhova luyện tập và thi đấu ở 2 cự ly 1.500m và 3.000m. Sự gian nan trong luyện tập là điều đương nhiên, nhưng những khó khăn về vật chất cũng là trở ngại đáng kể đối với Shobukhova. Cô cho biết: “Bố mẹ tôi là những người bình thường sống trong một thị trấn nhỏ. Tuổi trẻ của chúng tôi diễn ra vào đầu thập niên 90, khi tình hình đất nước rất khó khăn. Bố mẹ tôi không nhận được lương trong nhiều tháng. Thỉnh thoảng, chúng tôi không có gì để ăn tối. Tuy nhiên, những món ăn ngon nhất luôn được dành cho tôi và 2 đứa em gái. Mẹ tôi có thể nhịn đói và nhường phần của bà cho các con. Điều đó khiến tôi cảm thấy có trách nhiệm. Gia đình đã hy sinh rất nhiều để tôi có thể tiếp tục luyện tập. Tôi không thể phụ lòng họ”.
Có lẽ nhờ vậy mà Shobukhova tiến bộ và có những thành tích đáng nể trong sự nghiệp. Cô đoạt danh hiệu á quân chạy 5.000m tại giải vô địch điền kinh châu Âu 2006, lập KLTG ở nội dung 3.000m trong nhà tại giải vô địch Nga trong nhà 2006. Tuy nhiên, sau khi kết thúc ở vị trí thứ 6 trong cuộc đua chung kết 5.000m tại Olympic Bắc Kinh, Shobukhova cho biết đây là lần cuối cùng cô thi đấu ở cự ly này và sẽ chuyển sang 10.000m và marathon. Lý do của lựa chọn này là ở các cự ly rất dài, như 10.000m và marathon, số VĐV xuất sắc hiếm hoi hơn và khả năng chiến thắng của Shobukhova cũng sẽ cao hơn.
![]() |
Lilya Shobukhova và chiếc cúp vô địch giải Marathon London năm 2010(ảnh: internet) |
Bước vào năm 2009, Shobukhova thực hiện đúng như lời cô đã nói. Tuy nhiên, điều này khiến mối liên kết giữa cô với HLV Tatyana Senchenko rạn nứt. Nữ HLV này muốn cô nhanh chóng tập tăng tốc độ ở marathon trong lúc Shobukhova chỉ muốn tiến dần dần để đề phòng cơ thể bị tổn thương trước sự thay đổi về khối lượng luyện tập. Thế là họ chia tay nhau.
"Ông xã" Igor Shobukhov trở thành HLV của cô, dù trước đó ông chưa bao giờ hướng dẫn một VĐV nhà nghề. Thế là hai vợ chổng cùng nhau dọ dẫm, tìm hiểu trong sách vở hoặc từ những kinh nghiệm trong lúc làm việc với HLV Senchenko trước đây. Thế mà họ cũng đạt được mục tiêu. Ngay trong năm đầu tiên (2009) thi đấu ở marathon, Shobukhova chiến thắng trong cuộc đua nổi tiếng được tổ chức hàng năm ở Chicago. Điều kỳ diệu là cô lặp lại thành tích này trong 2 năm tiếp theo, chưa kể vị trí thứ nhì ở London Marathon trong năm 2011.
![]() |
Lilya Shobukhova cùng chồng, con ở đích đến (ảnh: internet) |
Những thành tích liên tiếp này cho thấy Shobukhova có tố chất phù hợp với marathon. Có một điều quan trọng khác mà cô cũng tìm thấy ở marathon, ngoài những chiến thắng trên đường đua. Cô nói: “Nhờ có marathon, tôi khám phá được nhiều điều tuyệt vời về ông xã của tôi. Chúng tôi cùng nhau làm tất cả: học hỏi, tiếp thu kinh nghiệm, kể cả phạm sai lầm. Điều quan trọng nhất là chúng tôi luôn nhớ rằng chúng tôi ở cùng 1 đội và không bao giờ trách móc nhau”.
Thành công trên đường đua, hạnh phúc trong gia đình, có lẽ những điều mà Shobukhova còn thiếu trong cuộc sống này không nhiều. Một chiếc HCV Olympic sẽ lắp đầy chổ trống đó. Chính vì vậy mà từ đầu năm đến nay, Shobukhova hầu như không tham dự giải nào mà chỉ ra sức luyện tập. Cô muốn dồn sức để đoạt chiếc HCV trong lần tham dự Olympic có thể là cuối cùng của cô. Năm nay cô đã 35 tuổi.