Ngoại hạng Anh luôn là một sân chơi sôi động với những thông tin nóng hổi, những bình luận, phân tích, và ý kiến từ người hâm mộ, nhà báo, huấn luyện viên, và đôi khi là cả chủ sở hữu CLB.
Tuy nhiên, có một nhóm những nhân vật quyền lực rất ít khi được chú ý, đó là các giám đốc thể thao và chuyên gia chuyển nhượng. Dù có ảnh hưởng lớn đến các quyết định quan trọng của đội bóng, họ lại hiếm khi xuất hiện công khai. Mặc dù tên tuổi của họ được biết đến, tiếng nói của họ lại ít được lắng nghe.
Điều này càng trở nên thú vị khi nhìn vào sự phát triển của bóng đá hiện đại. Trong kỳ chuyển nhượng vừa qua, các CLB Ngoại hạng Anh đã chi tổng cộng 3,11 tỷ bảng (tương đương 4 tỷ đô la Mỹ) để chiêu mộ tân binh.
Công tác chuyển nhượng ngày nay đã trở thành một phần không thể thiếu, thu hút sự chú ý không ngừng từ mọi phía. Tuy nhiên, những người đứng sau các quyết định chuyển nhượng và đưa ra chiến lược để xây dựng đội bóng, lại hiếm khi xuất hiện công khai để giải thích về những quyết định của họ.
Khi một bản hợp đồng thất bại, hoặc khi CLB rơi vào tình trạng thiếu hụt cầu thủ quan trọng vào giai đoạn giữa mùa, chính huấn luyện viên (coach) mới là người phải giải thích về vấn đề này. Đây là một điều khá phổ biến ở Anh, nhưng lại không hề xuất hiện tại các khu vực khác.
Tại Mỹ, các tổng giám đốc (GM) trong các môn thể thao không phải lúc nào cũng xuất hiện trước công chúng, nhưng họ thường xuyên xuất hiện hơn so với giám đốc thể thao của các CLB bóng đá Anh. Một số tổng giám đốc thậm chí tham gia các chương trình phát thanh hoặc thỉnh thoảng tổ chức họp báo để trả lời câu hỏi từ giới truyền thông.
Còn tại Đức, mô hình giám đốc thể thao lại hoạt động khác biệt rất nhiều so với ở Anh. Các giám đốc thể thao ở Bundesliga thường xuyên xuất hiện trong các khu vực hỗn hợp của sân vận động sau trận đấu, nơi giới truyền thông có thể tự do tiếp cận và đặt câu hỏi cho họ.
Họ cũng thường xuyên xuất hiện trên các kênh truyền hình, được phỏng vấn trực tiếp trước và sau trận đấu để chia sẻ về các quyết định chuyển nhượng hoặc chiến lược của CLB.
Chẳng hạn, sau chiến thắng 3-0 của Bayern Munich trên sân khách trước Eintracht Frankfurt, Max Eberl, giám đốc thể thao của Bayern Munich, đã được hỏi về màn trình diễn xuất sắc của Luis Diaz, người mới được đội bóng này chiêu mộ trong kỳ chuyển nhượng mùa hè.
Eberl khen ngợi sự cống hiến và cam kết của Diaz: "Tôi rất ấn tượng cách cậu ấy cống hiến vì đội bóng. Diaz thể hiện sự quyết tâm đáng kinh ngạc. Đây là những phẩm chất mà chúng tôi mong muốn: không chỉ tấn công mà còn là một cầu thủ phòng ngự vững chắc."
Câu trả lời này không chỉ cho thấy kỳ vọng của Bayern Munich đối với Diaz, mà còn phản ánh chiến lược rõ ràng khi CLB quyết định đầu tư cho một cầu thủ 28 tuổi, sắp bước sang 29 vào giữa mùa giải.
Người đứng đầu bộ phận chuyển nhượng của Bayern Munich, Max Eberl đã đối mặt với một số chỉ trích sau khi không thể ký hợp đồng với Florian Wirtz và Nick Woltemade. Tuy nhiên, khi việc chi một khoản phí 70 triệu euro cho Diaz bị đặt câu hỏi, Eberl đã trực tiếp giải thích lý do tại sao CLB lại quyết định chi mạnh tay cho một cầu thủ gần 30 tuổi.
Mặc dù gây tranh cãi, mô hình này lại đảm bảo trách nhiệm giải trình rõ ràng. Dù kết quả thi đấu của đội bóng có ra sao, giám đốc thể thao là người chịu trách nhiệm cuối cùng về các quyết định chuyển nhượng. Họ là những người có đầy đủ năng lực để trả lời mọi câu hỏi liên quan đến chiến lược chuyển nhượng và xây dựng đội hình.
Ở Anh, không có một cơ chế rõ ràng như vậy. Mỗi mùa, các giám đốc thể thao của Ngoại hạng Anh chỉ tham gia một buổi phỏng vấn với đội ngũ truyền thông nội bộ của CLB, nhưng những cuộc phỏng vấn này hiếm khi có những câu hỏi thực sự chi tiết.
Điều này bắt nguồn từ những năm 1970, 1980 và thậm chí cả 1990, khi bóng đá Anh gần như không có sự phân chia rõ ràng giữa các quyết định chiến lược và các quyết định kỹ thuật.
Người quản lý (Manager) thường nắm trong tay quyền lực gần như tuyệt đối, quyết định mọi thứ về chiến thuật và việc xây dựng đội hình. Những người quản lý thời đó, như Sir Alex Ferguson hay Arsene Wenger, có quyền lực và trách nhiệm gần như toàn diện với đội bóng. Nhưng theo thời gian, bóng đá đã trở nên phức tạp hơn, và quyền lực của người quản lý dần bị phân tán vào các bộ phận khác nhau trong CLB.
Với sự phát triển của bóng đá hiện đại, việc để giám đốc thể thao giao tiếp trực tiếp với công chúng có thể sẽ là một sự thay đổi đáng kể. Các cuộc phỏng vấn công khai của giám đốc thể thao sẽ giúp công chúng và người hâm mộ hiểu rõ hơn về những quyết định chiến lược và chuyển nhượng mà họ đưa ra.
Điều này không chỉ giúp gia tăng sự minh bạch mà còn làm giảm bớt áp lực và kỳ vọng đối với cầu thủ, đặc biệt là những tân binh có giá trị cao. Chẳng hạn, nếu một hợp đồng bom tấn gặp khó khăn, giám đốc thể thao có thể giải thích rằng cầu thủ cần thời gian để thích nghi với môi trường mới, hoặc có thể nói rõ những yếu tố cần được phát triển thêm trong lối chơi của cầu thủ đó.
Điều này sẽ giúp công chúng hiểu rõ hơn về quy trình và lý do đằng sau những quyết định chuyển nhượng, đồng thời giảm thiểu sự chỉ trích không đáng có từ truyền thông. Cựu tuyển thủ Đức Stefan Kuntz, hiện là giám đốc thể thao của Hamburg, đã chia sẻ về sự căng thẳng mà ông và đội ngũ của mình phải đối mặt trong những giờ phút cuối của kỳ chuyển nhượng mùa hè.
Kuntz kể về việc không thể ngủ trong suốt đêm khi chờ đợi kết quả về thương vụ mượn Luka Vuskovic từ Tottenham, đồng thời lo sợ rằng nếu không thành công, đội sẽ thiếu phương án phòng ngự phù hợp cho đến tháng Một. Những chi tiết như vậy không chỉ giúp người hâm mộ hiểu rõ hơn về những khó khăn mà các giám đốc thể thao phải đối mặt, mà còn tạo sự đồng cảm với công chúng.
Một giám đốc thể thao thực sự là người đứng đầu một bộ phận trong CLB, họ tham gia vào nhiều quyết định chiến lược quan trọng. Họ không chỉ đơn giản là người đưa ra các quyết định chuyển nhượng mà còn là người điều phối mọi hoạt động trong bộ phận thể thao.
Tuy nhiên, ở Ngoại hạng Anh, người duy nhất thường xuyên phải chịu trách nhiệm về mọi vấn đề trong bộ phận thể thao lại chính là huấn luyện viên trưởng. Điều này dẫn đến một sự không công bằng trong việc phân chia trách nhiệm, khi mà huấn luyện viên, người chỉ làm việc ở CLB trong khoảng thời gian ngắn, lại phải đối mặt với sự chỉ trích về những quyết định dài hạn mà không phải do họ đưa ra.
Điều này không hợp lý, đặc biệt khi mà bóng đá hiện nay đã trở nên phức tạp hơn rất nhiều. Các huấn luyện viên ngày nay không còn giữ quyền lực tuyệt đối như trước đây, và việc các giám đốc thể thao ít khi xuất hiện trước công chúng đã tạo ra sự thiếu minh bạch trong cách các CLB hoạt động.
Việc để giám đốc thể thao giao tiếp với công chúng sẽ không chỉ giúp làm rõ các quyết định chiến lược mà còn giúp giảm bớt áp lực lên các huấn luyện viên và cầu thủ, khi họ hiểu rõ hơn về lý do đằng sau những quyết định đó.
Với những thay đổi này, có thể bóng đá Anh sẽ dần thay đổi để tiến gần hơn với mô hình của Bundesliga, nơi các giám đốc thể thao đóng một vai trò rõ ràng và trực tiếp hơn trong việc giao tiếp với công chúng và truyền thông.
