Marco van Basten: Khi đẳng cấp chinh phục thời gian

Marco van Basten thực sự chơi bóng chuyên nghiệp vào năm 1982 lúc đó ông mới 18 tuổi cho Ajax, ngay trận đấu đầu tiên ông đã ghi bàn sau khi được vào sân thay cho Johan Cruijff, người được phong thánh của bóng đá Hà Lan. Trong những năm tháng chơi cho Ajax ngoại trừ mùa giải 1982-83 khi hàng công của Ajax đang sở hữu vua phá lưới châu Âu Wim Kieft nên việc 1 tiền đạo trẻ mới 18 tuổi đóng vai trò dự bị là điều hiển nhiên. Nhưng ngay mùa giải tiếp theo, sau khi Wim Kieft chia tay Ajax để sang Serie A thi đấu, van Basten bắt đầu chứng tỏ tài năng thiên phú của mình khi liên tiếp 4 mùa giải đạt danh hiệu vua phá lưới. Đỉnh cao là ở mùa giải 1985-86 ông ghi 37 bàn trong 26 trận và ông đoạt danh hiệu Chiếc giày vàng châu Âu năm đó. Ông đã chơi tổng cộng 133 trận cho Ajax ghi được 128 bàn thắng, 1 hiệu suất ghi bàn khủng khiếp.

Mùa hè năm 1987, Van Basten chia tay Ajax để chuyển tới Milan theo lời mời gọi của Silvio Berlusconi. Ngay trong mùa giải đầu tiên của ông, Milan đã giành scudetto đầu tiên của họ sau 8 năm nhưng van Basten chỉ ra sân 11 trận vì chấn thương mắt cá. Nhưng bất chấp chấn thương, năm 1988 ông vẫn góp mặt trong đội hình đội tuyển Hà Lan tham dự VCK EURO năm đó. Có lẽ đây là 1 năm đánh dấu tên tuổi van Basten đến người hâm mộ bóng đá thế giới rõ ràng nhất. VCK năm đó ông trở thành vua phá lưới với 5 bàn thắng, đưa Oranje lần đầu tiên giành chức vô địch châu Âu, ngoài ra van Basten còn ẵm luôn danh hiệu cầu thủ xuất sắc nhất châu Âu.

Cái khoảnh khắc thần sầu khi ông tung cú Volley để đời mang lại chiến thắng 2-0 trước Liên Xô cũ có lẽ còn in đậm trong lòng người hâm mộ. Bàn thắng xứng đáng được ghi vào sách giáo khoa để mỗi lần có siêu phẩm người ta lại có căn cứ để mang ra so sánh. Nhắc tới Marco van Basten là người ta nhắc tới cầu thủ xuất sắc nhất thế hệ của mình, ông xuất sắc không phải chỉ ở việc ghi bàn, mà những bàn thắng ông để lại đều có những nét đặc biệt và ở đẳng cấp cao. Điều khiến van Basten trở thành nỗi khiếp sợ của hàng thủ chính là khả năng đánh hơi bàn thắng và chớp thời cơ cực nhanh và nhạy.

Bóng đá Hà Lan đỉnh cao là những năm 70, khi mà triết lý bóng đá “tấn công tổng lực” của thánh Johan Cruijff làm mưa làm gió ở châu Âu. Thứ bóng đá làm say đắm lòng người giúp Hà Lan làm bá chủ thế giới cho dù họ không đạt được danh hiệu nào sau khi thất bại trong cả 2 trận chung kết 1974 và 1978. Sau những năm tháng oai hùng đó tưởng chừng như không thể tìm được 1 cơn lốc màu da cam thứ thiệt thì những năm 90 lại xuất hiện những cá nhân kiệt xuất như Marco van Basten, Ruud Gullit, Frank Rijkaard. Mà trong đó van Basten được xem như là 1 vị cứu tinh, giúp Hà Lan giải tỏa cơn khát danh hiệu với chức vô địch EURO năm 1988. Đó cũng là bệ phóng đưa tên tuổi của ông bay xa và được khắp châu Âu cũng như thế giới biết tới.

Chỉ hơn 10 năm thi đấu bóng đá chuyên nghiệp nhưng dường như mọi danh hiệu cao quý của sự nghiệp cầu thủ ông đều thâu tóm về cho mình. 3 quả bóng vàng vào các năm 1988, 1989 và 1992 ngang bằng với Johan Cruyff và Michel Platini thời bấy giờ. Ghi tổng cộng 218 bàn sau 280 lần ra sân cho cả Ajax và Milan, và trong 58 trận cho tuyển Hà Lan ông ghi được 24 bàn thắng. Cùng với Ajax đoạt 1 cúp C2 châu Âu, 3 chức vô đich Hà Lan, 3 cúp bóng đá Hà Lan. Khi khoác áo Milan bảng thành tích của ông còn ấn tượng hơn, khi cùng đội bóng sọc đỏ đen dành được 2 cúp C1 châu Âu, 4 scudetto, 2 siêu cúp châu Âu và 3 siêu cúp Italia cùng một số danh hiệu khác. Kể từ khi thi đấu chuyên nghiệp cho đến khi giải nghệ, hầu như năm nào ông cũng có cho mình 1 danh hiệu cá nhân hoặc cho tập thể, bảng thành tích đáng ao ước của bấy nhiêu thế hệ cầu thủ.

Mọi hậu vệ mà Marco van Basten từng đối mặt trong sự nghiệp đều bị ông vượt qua, thế nhưng chấn thương là điều duy nhất mà 1 thiên tài như ông cũng phải đầu hàng. Khi van Basten bị chấn thương triệt hạ thì ông mới 28 tuổi, đang ở độ sung sức nhất của sự nghiệp quần đùi áo số. Trải qua vài năm điều trị chấn thương mắt cá nhưng không thể hồi phục, đến tháng 8/1995 ông đã phải nói lời từ giã sự nghiệp sân cỏ. Ngày van Basten nói lời chia tay, cả ông và cả thành Milano chìm trong nước mắt, tiếc cho 1 huyền thoại phải rời xa sân cỏ khi đang trong độ tuổi chín muồi của sự nghiệp.

Nếu không gặp phải chấn thương, nếu không từ giã sân cỏ sớm thì không biết còn có giới hạn nào mà Marco van Basten không thể chinh phục nữa không. Tất cả những người yêu bóng đá đẹp còn nhớ mãi hình ảnh 1 Marco van Basten bất khả chiến bại trên sân cỏ, người được trìu mến gọi bằng cái tên “Marco đại đế”.

(Bạn đọc Việt Khánh)