Lời cảnh báo đến từ Luật công bằng tài chính

Vài nét về luật công bằng tài chính

Luật công bằng tài chính (FFP) đã được các thành viên chủ chốt của UEFA đề xướng và sau rất nhiều quá trình thương thảo, tranh luận và trao đổi với các CLB thì đến 1/6/2011 nó chính thức đi vào vận hành, trở thành tiền đề phát triển cho một nền bóng đá công bằng hơn.

Cụ thể, luật này quy định các đội bóng châu Âu không được lỗ quá 45 triệu euro trong 3 mùa giải, bắt đầu từ mùa giải 2011-2012. Kể từ năm 2014-2017, khoản lỗ trong giới hạn phải được giảm xuống còn 30 triệu euro. Và đến giai đoạn từ 2017-2020, UEFA hy vọng sẽ xóa bỏ tình trạng nợ ở tất cả các đội bóng Châu Âu và họ cần có những sự sinh lời nhất định. Nếu CLB nào không đáp ứng được yêu cầu trên thì CLB đó sẽ không được dự cúp châu Âu bắt đầu tính từ mùa 2013/14.

Chủ tịch UEFA Michel Platini đã không ít lần cảnh báo các CLB không nên chi quá nhiều tiền trên TTCN. Ảnh: Getty.

Để nói rõ hơn về điều này, chủ tịch UEFA, Michel Platini đã từng nhấn mạnh: “Tất cả các quy định công bằng tài chính của chúng ta đều dựa trên tổn thất. Điều duy nhất tôi có thể nhắc nhở các đội bóng là họ không nên chi tiêu nhiều hơn những gì họ đang có.”

Ông cũng cảnh báo rằng mọi hành động cố tình không tuân thủ và tìm cách lách luật đều sẽ bị trừng phạt: “Họ (các CLB) đều biết luật vì họ đã tham gia soạn thảo các khái niệm ấy từ 2 năm trước. Rồi lại có thêm 2 năm chuẩn bị nữa trước khi nó được chính thức thi hành. Vậy nên từ giờ, nếu các đội bóng thua lỗ quá nhiều, họ sẽ bị phạt với mức phạt tối đa là bị truất quyền tham dự Champions League và Europa League.”

Đấy chắc chắn không phải là một lời nói đùa bởi lẽ đã có những nạn nhân đầu tiên khi đạo luật đi vào vận hành. Tiêu biểu phải kể đến Malaga và Rayo Vallecano (Tây Ban Nha), Sporting Lisbon (Bồ Đào Nha), Rubin Kazan (Nga), Fenerbahce (Thổ Nhĩ Kỳ) cùng hơn 20 đội bóng ở các giải đấu khác. Tất cả các CLB này đều đã bị cấm thi đấu tại các cúp Châu Âu mùa giải 2013-2014 vì không thể thanh toán được hết số nợ. Và trong tương lai nếu tình hình vẫn không thay đổi, họ sẽ phải rời xa đấu trường quốc tế một thời gian dài.

Lời cảnh báo với tất cả các CLB

Sau khi chứng kiến nhiều đội bóng phải trả giá đắt vì sự thiếu định hướng trong quản lý cùng với thói quen mua sắm vô tội vạ, có lẽ nhiều đại gia khác ở Châu Âu cũng phải rùng mình run sợ.

Mức thua lỗ của Man City kể từ khi tập đoàn Abu Dhabi mua lại đội bóng năm 2008. Ảnh: Internet.

Ở Anh, Chelsea và Man City đang sống nhờ nguồn ngân sách vô tận của các ông chủ mà quên mất điều quan trọng nhất. Doanh thu họ kiếm ra sau mỗi mùa giải chưa bao giờ có thể đủ trang trải cho các khoản chi phí khổng lồ đến từ TTCN và quỹ lương đội bóng. Cụ thể, Chelsea của 2011- 2012 tuy nhận được thêm số tiền kỷ lục hơn 60 triệu euro từ chức VĐ Champions League nhưng họ vẫn thua lỗ lớn. Với Man City, kể từ khi tập đoàn Abu Dhabi mua lại đội bóng họ đã chi ra gần 1300 triệu bảng, trong đó có hơn 700 triệu bảng đến từ TTCN. Ở Etihad, đã 5 năm mùa giải trôi qua, người ta không còn đếm được bao nhiêu ngôi sao cập bến và ra đi nữa. Chính vì thế mà cứ sau mỗi năm The Citizens lại phải gánh thêm số tiền thua lỗ khổng lồ. Mùa hè này Chelsea chi ra khoảng 64 triệu bảng cho việc mua sắm cầu thủ còn với ManCity con số đó là gần 100 triệu bảng.

Còn với PSG và Monaco, cả 2 đội bóng này cũng đã biến TTCN mùa hè 2013 trở thành sân khấu cho riêng mình với những bản hợp đồng “bom tấn” vượt xa doanh thu và lợi nhuận kiếm được. Chỉ là 2 đội hạng trung và từng suýt chút nữa phá sản, vận may chỉ đến với họ khi các ông chủ mới đến và mang theo những túi tiền không đáy. Nhưng nếu cứ tiếp tục tiêu pha bạt mạng như bây giờ rồi sẽ đến có lúc họ phải trả giá đắt. Bóng đá Châu Âu vào thời điểm hiện tại không nhiều các CLB có thể xây dựng được một mô hình kinh tế đủ mạnh cho sự phát triển bền vững. Điểm qua chúng ta chỉ thấy có Barca, Real, Bayern Munich, Arsenal, Manchester United, Porto và số rất ít các CLB khác là có thể đáp ứng được yêu cầu.

Barca và Real cũng chi rất nhiều tiền trên TTCN thế nhưng tầm vóc và giá trị thương hiệu của 2 “ông hoàng” này là cực lớn. Với vị thế của mình, lợi nhuận thu về từ việc bán vé, bản quyền truyền hình, quảng bá thương hiệu, thành công trên sân bóng, cũng đủ để họ trang trải toàn bộ gánh nặng tài chính.

Với những khoản thua lỗ trong quá khứ liệu Man City, PSG, Monaco, Chelsea có thoát khỏi bàn tay của UEFA? Ảnh: Internet.

Bayern và Arsenal cũng đang đi chung một con thuyền với Barca, họ đều là những đội bóng hoạt động bền vững mà không cần dựa vào vốn đầu tư của những ông chủ. Arsenal từng chấp nhận hi sinh rất nhiều với dự án xây dựng SVĐ mới để có thể đảm bảo được kết hoạch trong tương lai của mình. Bản hợp đồng kỷ lục 42,5 triệu bảng dành cho Ozil không làm ảnh hưởng quá nhiều tới việc cân bằng tài chính của Arsenal.

Trên lý thuyết, Man United đang nợ rất nhiều nhưng đó không phải là do kết quả kinh doanh mà là do nhà Glazers khi mua chịu CLB vào năm 2005 đã đổ vào khoản nợ ấy. Ngược lại mỗi năm trôi qua Quỷ đỏ thành Man luôn mang về doanh thu hơn 300 triệu bảng từ các hoạt động của mình.

Còn với Chelsea, Man City, PSG, Monaco, tương lai của họ sẽ ra sao? Liệu một khi có sự thanh tra tài chính được diễn ra, họ có thể lách luật an toàn hay không?

Đã từng có những ý kiến cho rằng, sẽ có những mánh khóe “rửa tiền” xảy ra lấy lý do là nhận được tài trợ bên ngoài hoặc từ công ty mẹ. Nhưng hãy nhớ rằng UEFA làm ra luật và họ có thừa sức để hiểu rõ đâu là sự thật, đâu là giả dối. Mặt khác, nếu tưởng tượng đến một ngày khi những ông chủ như Roman Abramovich, Sheikh Mansour, Al-Khelaifi, nhạt dần với bóng đá và rút lui như trường hợp của Suleyman Kerimov (Anzhi), Al- Thani (Malaga), và Moratti (Inter Milan), thì các đội bóng này sẽ ra sao ? Câu trả lời đó hãy tự để những người trong cuộc tự quyết định.

(Bạn đọc: a.k.a Persie)