Andre Onana gia nhập Manchester United với kỳ vọng sẽ cách mạng hóa khả năng triển khai bóng từ phía sau – điều mà người tiền nhiệm David de Gea chưa bao giờ thực sự hoàn thiện. Khả năng chơi chân vượt trội là một trong những yếu tố then chốt khiến ban lãnh đạo Quỷ đỏ chi ra tới 55 triệu euro để đưa anh về từ Inter.
Tuy nhiên, trái với kỳ vọng ban đầu, thủ môn người Cameroon đang ngày càng lựa chọn phương án phát bóng dài thay vì chuyền ngắn để xây dựng thế trận từ hàng thủ.
Theo thống kê từ Opta, Onana hiện là một trong sáu thủ môn thực hiện nhiều đường chuyền dài nhất tại Premier League mùa này. Đáng chú ý, anh chỉ có tỷ lệ thành công khoảng 25,8%, một con số thấp thứ hai trong số những người cùng nhóm, chỉ nhỉnh hơn Dean Henderson của Crystal Palace.
Đây rõ ràng không phải là hiệu suất mà một “thủ môn chơi chân” hàng đầu được kỳ vọng. Tuy nhiên, đằng sau sự thay đổi này là một chiến lược có chủ đích từ ban huấn luyện, đặc biệt là từ tân HLV Ruben Amorim.
Từ khi lên nắm quyền, Amorim đã thể hiện rõ quan điểm thực dụng hơn so với hình ảnh một nhà cầm quân kiên định với triết lý kiểm soát bóng trước đây. Ông chủ động chỉ đạo Onana rằng nếu gặp áp lực lớn từ đối phương, thủ môn không cần cố gắng chuyền ngắn mà hoàn toàn có thể phát bóng dài để tránh nguy cơ mất bóng ở khu vực sân nhà. Đây là phản ứng cần thiết trước thực trạng Manchester United mất bóng tới 142 lần trong phần sân nhà mùa này – con số cao thứ sáu giải đấu.
Ngoài yếu tố chiến thuật, lực lượng nhân sự cũng là một nguyên nhân quan trọng. Kể từ khi Lisandro Martinez chấn thương dây chằng đầu gối hồi tháng 2, hàng thủ của United thiếu hẳn một nhân tố có khả năng thoát pressing và triển khai bóng từ phía sau.
Trung vệ người Argentina vốn là cầu thủ có số đường chuyền tịnh tiến hàng đầu đội hình, và khi anh vắng mặt, Onana buộc phải chọn phương án ít rủi ro hơn. Trong khi đó, Bruno Fernandes – người còn lại có khả năng phát động tấn công tốt – lại thi đấu ở tuyến trên, không thường xuyên lùi sâu nhận bóng.
Dù chuyển sang lối chơi dài, hiệu quả thực tế vẫn gây nhiều tranh cãi. Trong các trận đấu gần đây, số lần Onana thực hiện phát bóng dài đã tăng đột biến. Đơn cử như trận gặp Arsenal ngày 9 tháng 3, anh phất bóng tới 29 lần – con số cao nhất kể từ khi Amorim dẫn dắt.
Tuy nhiên, phần lớn những pha bóng này đều không thành công vì các mục tiêu nhận bóng như Rasmus Hojlund, Joshua Zirkzee hay Alejandro Garnacho đều không giỏi tranh chấp bóng bổng. Garnacho chỉ thắng 9% số pha không chiến, còn Zirkzee và Hojlund cũng chỉ đạt lần lượt 29% và 22%.
Thực tế đáng lo hơn là dù chiếm tỷ lệ cầm bóng không tồi và có nhiều chuỗi phối hợp dài (224 chuỗi 10 đường chuyền trở lên, cao thứ 5 giải), Manchester United lại chưa ghi nổi một bàn thắng nào từ các tình huống như vậy dưới thời Amorim.
Trong toàn bộ giải, chỉ có West Ham là đội còn lại chưa ghi bàn từ những chuỗi phối hợp dài này. Điều đó cho thấy đội bóng vẫn gặp bế tắc lớn trong việc luân chuyển bóng hiệu quả từ sân nhà lên tuyến trên.
Tóm lại, việc Andre Onana ngày càng chọn phát bóng dài nhiều hơn là một sự điều chỉnh mang tính chiến thuật của ban huấn luyện Manchester United nhằm giảm thiểu rủi ro trong bối cảnh đội bóng thiếu nhân sự phù hợp để triển khai bóng ngắn.
Tuy nhiên, khi mà hiệu suất không chiến của các cầu thủ tuyến trên không cao, và sự phối hợp giữa các tuyến còn rời rạc, việc "phất dài" của Onana vẫn chưa mang lại hiệu quả như mong đợi.
Trong tương lai, để tận dụng được tối đa điểm mạnh của Onana, Manchester United - đội bóng hiện chật vật ở nửa sau BXH - cần cải thiện khả năng tổ chức tấn công từ hàng thủ, đồng thời có những phương án nhận bóng đáng tin cậy hơn trên hàng công.
