Việc sở hữu nhiều câu lạc bộ bóng đá đang trở thành xu hướng nổi bật trong thập kỷ qua, đặc biệt với các tập đoàn thể thao lớn như City Football Group, Red Bull, Qatar Sports Investment và mới đây là BlueCo – đơn vị sở hữu Chelsea.
Tuy nhiên, đi kèm với lợi ích từ mô hình đa sở hữu là những ràng buộc phức tạp về pháp lý và quy định từ các tổ chức quản lý bóng đá quốc tế. Với Chelsea, thành tích đang lên của Strasbourg – đội bóng thuộc sở hữu chung – tại Ligue 1 đã bất ngờ tạo ra một cơn đau đầu lớn cho ban lãnh đạo đội bóng thành London khi cả hai có khả năng cùng góp mặt ở cúp châu Âu mùa 2025-2026.
Theo quy định hiện hành của UEFA, không một cá nhân hay pháp nhân nào được phép nắm quyền kiểm soát hoặc ảnh hưởng mang tính quyết định đối với hơn một câu lạc bộ cùng tham dự một giải đấu châu Âu.
Điều này có nghĩa, nếu Chelsea và Strasbourg cùng giành quyền dự Champions League, Europa League hoặc Conference League, họ sẽ vi phạm Điều 5 trong Quy chế thi đấu của UEFA. Nhà báo Matt Law từ The Telegraph tiết lộ rằng để tránh án phạt, tập đoàn BlueCo buộc phải đưa Strasbourg vào cơ chế “blind trust” – tức là chuyển quyền điều hành đội bóng này tạm thời cho một bên thứ ba độc lập, không có liên hệ lợi ích với Chelsea.
Tuy nhiên, việc áp dụng blind trust không đơn giản chỉ là một động thái pháp lý.
Chelsea và Strasbourg sẽ không được phép chuyển nhượng cầu thủ cho nhau, không được chia sẻ dữ liệu trinh sát, hay thực hiện các dự án thương mại chung trong thời gian áp dụng cơ chế này.
Điều đó làm gián đoạn hoàn toàn những kế hoạch phát triển liên kết giữa hai câu lạc bộ, vốn là lý do cốt lõi của mô hình sở hữu đa đội bóng mà BlueCo hướng đến.
Trên thực tế, UEFA đã bắt đầu nới lỏng các quy định sở hữu chung kể từ mùa giải 2024-2025. Cụ thể, Điều 5.04 mới ban hành cho phép hai đội bóng cùng chủ sở hữu tham dự các giải đấu khác nhau, miễn là không cùng xuất hiện trong một giải đấu cụ thể.
Ví dụ, một đội dự Champions League, đội còn lại đá Europa League hoặc Conference League thì vẫn được chấp nhận. Điều này mở ra hướng giải quyết khả thi hơn, nhưng cũng đồng nghĩa với việc Chelsea và Strasbourg – hoặc bất kỳ cặp đôi nào trong cùng hệ thống – buộc phải "chia nhau" suất dự Champions League, thay vì cùng tranh tài ở đỉnh cao.
Mô hình đa sở hữu đã từng gây rắc rối trước đây với các đội như Aston Villa, Brighton hay Toulouse, khi UEFA yêu cầu các chủ sở hữu cắt giảm cổ phần xuống dưới 30%, hoặc rút khỏi ban lãnh đạo để đảm bảo tính minh bạch.
Gerry Cardinale – ông chủ của AC Milan – từng phải rút khỏi hội đồng quản trị Toulouse để CLB Pháp này được dự cúp châu Âu mùa 2023-2024. UEFA thậm chí đã cấm các cặp đội bóng có chung chủ sở hữu chuyển nhượng cầu thủ, thực hiện thương vụ thương mại chung hay chia sẻ dữ liệu tuyển trạch trong mùa giải đó.
Trở lại với Chelsea, tình huống hiện tại buộc ban lãnh đạo đội bóng phải có những tính toán cẩn trọng. Một mặt, họ không thể cản trở thành tích của Strasbourg – vốn đang chơi ổn định tại Ligue 1.
Mặt khác, bản thân Chelsea cũng đang trong hành trình đòi lại vị thế ở đấu trường Premier League và châu Âu. Câu hỏi đặt ra là: liệu BlueCo sẽ chọn tạm “buông” Strasbourg trong một mùa bóng, hay chấp nhận giới hạn chiến lược phát triển chung trong thời gian dài hơn?
Đây không chỉ là vấn đề pháp lý, mà còn là bài toán chiến lược với các hệ thống sở hữu đa đội bóng. Trong bối cảnh cả ba giải đấu châu Âu đều mở rộng lên 36 đội và áp dụng thể thức bảng xếp hạng chung từ mùa tới, tần suất các đội có cùng chủ sở hữu chạm mặt nhau sẽ ngày càng lớn.
Cơn đau đầu của Chelsea hôm nay có thể sẽ là vấn đề chung cho nhiều ông lớn trong tương lai, nếu UEFA không sớm đưa ra khung quy định linh hoạt và rõ ràng hơn.
