Trong nhiều năm, Arsenal của Mikel Arteta được biết đến như một trong những đội kiểm soát bóng tốt nhất châu Âu. Cách vận hành dựa trên việc ép đối phương lùi sâu, gia tăng áp lực liên tục và hạn chế tối đa những pha chuyển trạng thái bất lợi giúp Arsenal trở thành một trong những tập thể ổn định nhất.
Tuy nhiên, để giữ vị thế trong môi trường Ngoại hạng Anh ngày càng khó đoán, Arsenal cần nhiều hơn một công thức chiến thắng. Và mùa giải này, họ đã mở ra một hướng phát triển mới: tấn công trực diện và phản công với tốc độ cao.
Không phải ngẫu nhiên mà Arsenal tăng đáng kể số pha tấn công trực diện. Mùa này, họ đạt mức 2.8 pha tấn công trực diện mỗi 90 phút – con số cao nhất dưới thời Arteta. Điều đáng nói là thống kê toàn giải lại không tăng, thậm chí giảm xuống mức thấp nhất từ mùa 2020–21. Điều đó chứng minh đây không phải xu hướng của giải đấu, mà là chiến lược có chủ đích của Arteta. Việc Arsenal đứng trong nhóm năm đội phản công nhiều nhất giải là bước đột phá với một tập thể vốn quen chơi kiểm soát.
Vậy điều gì khiến Arsenal thay đổi? Lời giải đến từ sự biến chuyển trong cấu trúc tuyến giữa. Sự xuất hiện của Martin Zubimendi và Eberechi Eze đem lại một chiều kích hoàn toàn mới. Zubimendi không chỉ thu hồi bóng tốt mà còn giành thắng lợi trong những tình huống không chiến trung tuyến, tạo tiền đề cho những pha chuyển trạng thái nhanh. Eze lại mang tới nét khác biệt nhờ khả năng dẫn bóng tốc độ và giữ sự bình tĩnh khi nhịp độ trận đấu tăng cao.
Ở phía trên, Gyokeres là cầu thủ lý tưởng cho phong cách này. Anh biết cách chọn không gian trong quá trình chuyển trạng thái, có thể giữ bóng hoặc bứt tốc tùy tình huống. Những pha xử lý trực diện của anh đem lại sự sắc sảo mà hệ thống tấn công kiểm soát thuần túy đôi khi không tạo ra. Trong chiến thắng trước Burnley hay Spurs, các tình huống phản công có sự tham gia của cả Zubimendi, Eze và Gyokeres cho thấy sự ăn ý được tính toán trước.
Dẫu vậy, Arteta không xem hướng đi mới này là sự từ bỏ cách chơi kiểm soát. Arsenal vẫn giữ nền tảng kiểm soát, nhưng mở rộng “kho chiến thuật” để trở nên khó lường hơn. Chiến lược này phù hợp trong bối cảnh các đội Ngoại hạng Anh ngày càng chủ động phòng ngự thấp khi gặp Arsenal.
Sự tiến hóa này vừa duy trì bản sắc cũ, vừa mang lại sự sắc sảo mới. Arsenal đang trở thành một tập thể linh hoạt hơn, nguy hiểm hơn và giàu tính bất ngờ hơn. Pháo thủ giờ đây sẵn sàng 'tặng quả bóng' cho đối thủ để đáp trả bằng những pha phản công cực nhanh. Đó chính là sự khó lường mà Bayern Munich vừa nếm trải tại Emirates giữa tuần qua.
